BANJALUKA, Broj zaposlenih u upravi Republike Srpske nije se značajnije smanjio u prošloj godini u odnosu na kraj 2011., a ekonomisti i dalje pozivaju Vladu da izvrši reviziju optimalnog broja zaposlenih u javnom sektoru te da u transparentoj proceduri prilagodi ovaj broj dugoročnim fiskalnim kapacitetima i potrebama RS-a.
Trenutno oko 28,5 odsto zaposlenih iz RS radi u Vladi i vladinim institucijama, što je među najvećim procentima u Evropi. U ovaj podatak nisu uračunati zaposleni u javnim preduzećima, kod kojih je također izražen problem prezaposlenosti.
Ekonomisti ponovo upozoravaju i da je RS rekorder po visini razlike između plaća u javnom i privatnom sektoru.
Prema evidenciji Agencije za državnu upravu, 2011. u Republici Srpskoj u republičkim organima uprave je bilo zaposleno 5.033 osoba, od čega 3.629 državnih službenika, a namještenika 1.403 i to u ministrstvima, republičkim upravama i organizacija, kao i stručnim i zajedničkim službama i Generalnom sekretarijatu Vlade RS-a. Sedam mjeseci poslije, taj broj se ponovo uvećao.
Tako je na dan 16.jula 2012.godine u republičkim organima uprave bilo zaposleno 5.145 osoba od kojih su 3.683 bili državni službenici i 1.461 namještenik. U navedenom periodu zaposleno je na neodređeno vrijeme 29 osoba i 134 osobe na određeno vrijeme.
Treba napomenuti da Agencija za državnu upravu raspolaže isključivo podacima koji se odnose na republičke organe uprave, što znači da u ove cifre nisu uključeni zaposleni u lokalnoj upravi ili preduzećima.
U Udruženju ekonomista RS-a (Swot) već duže vrijeme upozoravaju kako na visoke plate u javnom, u odnosu na uporedive pozicije u privatnom sektoru, tako i na visok udio broja zaposlenih u javnom sektoru u odnosu na ukupan broj zaposlenih u RS.
Predloženo smanjenje plaća u rasponu od 10-35 ofsto i ukidanje određenih agencija trebalo bi da dovedu do smanjenja izdvajanja za bruto zarade u iznosu većem od 56,5 milion KM, a što bi dovelo do smanjenja relativnog udjela izdataka na plate u odnosu na ukupna budžetska sredstva sa 39 odsto na 33 odsto.
Međutim, smanjenje plata ne treba gledati samo kao jednokratnu mjeru uštede, već priliku da se sistematski smanji premija koju trenutno ima posao u javnom u odnosu na privatni sektor, upozoravaju ekonomisti.
Dva momenta, naglašavaju, mogu biti posebno opasna u sprovođenju smanjenja plata: svojevrsna uravnilovka – linerano smanjenje plata prema koeficijentima, kojim se rizikuje da se izgubi najbolji kadar iz javne službe i vraćanje plata na prethodni nivo poslije 31.decembra 2013. godine u slučaju povećanja prihoda ili pritiska sindikata.
Vladi RS-a sugerišu da izvrši reviziju optimalnog broja zaposlenih u javnom sektoru te da u transparentoj proceduri prilagodi ovaj broj dugoročnim fiskalnim kapacitetima i potrebama entiteta.
-Čini se da bi transparentnost ovog procesa mogla biti kritična za pridobijanje javnog mnjenja u situaciji neizvjesnih pregovora sa socijalnim partnerima, stav je Udruženja ekonomista iznesen u posljednjem ekonomskom monitoru.
Prije par mjeseci Vladi RS-a su jasno poručili da nema izbora i moraće, prije ili kasnije, smanjiti broj zaposlenih u Vladinom sektoru. Fena