SREBRENICA, U srebreničkoj Mjesnoj zajednici Crvica, nadomak Skelana, danas su predstavljeni rezultati projekta “Osnaživanje žena kroz uzgoj ljekovitog bilja i začina”, u čijoj je realizaciji učestvovalo 80 žena iz Udruženja “Podrinje 1” iz Skelana.
“Uzgajamo rasad od pet vrsta ljekobilja na površini od jednog dunuma, uzgajamo ljekobilje na plantaži od četiri hektara i vršimo preradu i proizvodnju eteričnih ulja od ljekobilja koje proizvodimo, kao i od bršljana i borove četine koje beremo po obližnjim šumama”, rekla je predsjednica ovog udruženja Brankica Bošković.
Od 2006. godine, od kada su žene počele da se bave uzgojem ljekobilja, uspijevale su da ga plasiraju na tržište iako još nisu dobile sertifikat da mogu izvoziti svoje proizvode.
“Organizovanje uzgoja i prerade ljekovitog bilja postao je osnovni izvor prihoda 80 nezaposlenih žena sa područja Skelana”, rekla je Boškovićeva.
Prošlogodišnja proizvodnja eteričnog ulja od matičnjaka u cjelosti je plasirana na američko tržište i postoji nada da će ta saradnja biti nastavljena i proširena i na druga ulja koja proizvode i koja su vrhunskog kvaliteta prema nalizama beogradskog Instituta za kontrolu kvaliteta.
Projekat uzgoja ljekobilja ostvaruje se uz finansijsku podršku Ambasade SAD u BiH, te uz pomoć projekta “Farma” koji u BiH realizuju agencije za međunarodni razvoj SAD i Švedske, USAID i SIDA, u partnerstvu sa lokalnim nevladinim organizacijama i zadrugama.
Podršku ovom projektu pružaju Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske i opština Srebrenica.
Koordinator za udruženja poljoprivrednih proizvođača u resornom ministarstvu Srpske Dragan Vučković rekao je prilikom prezentacije rezultata projekta uzgoja ljekobilja na području Skelana da je Ministarstvo podržalo ovaj projekat koji su pokrenule žene iz ovog nerazvijenog kraja.
“Obezbijedili smo sredstva za njihovu edukaciju, kao i za izgradnju sušare i opremu za preradu ljekobilja i rezultati su vidljivi i značajni, što opravdava uložena sredstva”, rekao je Vučković.
On je istakao da promet koji ovo udruženje ostvaruje prelazi granice jedne neprofitne organizacije i da je neophodno da članice ovog udruženja formiraju zadrugu koja će se baviti uzgojem, preradom i plasmanom ljekobilja.
Direktor misije USAID u BiH Dejvid Bert rekao je da je veoma značajno što se u periodu svjetske ekonomske krize ovaj projekat uspješno realizuje i omogućava ostvarivanje prihoda.
Žene koje su uključene u ovaj projekat ističu da su zahvalne donatorima koji su im omogućili da se počnu baviti ovom djelatnošću, koja im donosi prosječne mjesečne prihode od oko 700 KM.
One su posebno zahvalne na nedavno doniranoj mehanizaciji i opremi za finalnu preradu ljekobilja što im je omogućilo da zaokruže proizvodni ciklus od uzgoja rasada pa do finalnog proizvoda od ljekobilja, a to su eterična ulja koja proizvode u svojoj savremenoj destileriji.
Danka Živanović iz Skelana kaže da ima devet dunuma zasijanih ljekobiljem na svom imanju, da uzgaja i malinu i povrće u plasteniku, ali da stigne da zaradi poneku dnevnicu na plantažama Udruženja “Podrinje 1”.
“Omogićili su nam edukaciju, preuzimaju proizvode od nas kooperanata i to nam omogućava solidnu zaradu. Ovo nisu laki poslovi, ali su nam jedina mogućnost i izvor zarade budući da na širem području nema nikakvih privrednih kapaciteta da bi se moglo doći do nekog zaposlenja”, rekla je Živanovićeva.
Milesa Milanović se prije nekoliko godina vratila iz izbjeglištva i kaže da joj je uzgoj ljekobilja bio jedini izbor i nada da obezbijedi sredstva za život.
“Treba biti uporan i stalno raditi i biti prisutan na njivi, i rezultat i prinos, a i prihod neće izostati”, poručila je Milanovićeva i dodala da je im je veoma značajno što su dobile trimere i prskalice u okviru projekta “Farma”. Srna
