BEOGRAD – Povodom 3. maja, Svjetskog dana slobode medija, novinarska udruženja u Srbiji izrazila su bojazan da će loš ekonomski položaj, dodatno ugrožen pandemijom virusa korona, dovesti do otpuštanja novinara i gašenja medija.
Udruženje novinara Srbije (UNS) u svom proglasu traži da Vlada Srbije, osim mjera finansijske podrške mikro, malim i srednjim preduzećima, formira i “SOS fond” za podršku štampanim i lokalnim medijima u trajanju bar tri mjeseca po okončanju vanrednog stanja.
Honorarci u lokalnim medijima (štampanim, elektronskim i onlajn) treba da budu obuhvaćeni mjerama koje važe za zaposlene u mikro, malim i srednjim preduzećima, i to onim koji se obavežu da u narednih godinu dana neće smanjivati plate, honorare i broj zaposlenih i honorarnih saradnika za više od 10 odsto.
UNS traži da pomoć medijima obuhvati i oslobađanje od plaćanja doprinosa i poreza na zarade dok traje vanredno stanje i naredna tri mjeseca, kao i od plaćanja komunalnih naknada i ostalih nameta, uključujući i porez na imovinu, te uvođenje trajne mjere plaćanja PDV-a po naplati.
UNS traži da Vlada uspostavi dijalog sa novinarima i medijima, uvažavajući standarde novinarske profesije i potrebe građana za pravovremenim, istinitim, nepristrasnim i potpunim informisanjem, kao i da počne rad na izradi medijskih zakona.
UNS očekuje da ove godine bude potvrđena prvostepena presuda ubicama Slavka Ćuruvije, da budu optužene ubice Milana Pantića, da konačno budu pokrenuti postupci za ubistvo 17 kolega ubijenih i nestalih na Kosovu i Metohiji od 1998. do 2005. godine, kao i za ratne zločine počinjene nad 16 medijskih radnika RTS-a i troje kineskih novinara stradalih u napadima NATO-a 1999. godine.
UNS navodi da je na Kosovu kršen novinarski kodeks i pretpostavka nevinosti i privatnost, podsjećajući da je kosovski portal “Gazeta Sinjali” objavio lične podatke 210 Srba, Goranaca i Roma koji su se našli u karantinu ili su evidentirani kao oboljeli od virusa korona.
U saopštenju se podsjeća i da je javni servis Kosova optužio Srpsku pravoslavnu crkvu da bolest liječi “primitivnom ruskom metodom” i da su srpski manastiri “puni ruskih špijuna”, čime je ugrozio prava cijele srpske zajednice.
UNS ističe da je godinu obilježilo i povećanje broja fizičkih i verbalnih napada, pritisaka, uvreda i kampanja vrijeđanja novinara koje ne dolaze samo od centara moći nego i od samih kolega, najviše od devedesetih godina prošlog vijeka.
I Nezavisno udruženje novinara Srbije (NuNS), Nezavisno društvo novinara Vojvodine i Granski sindikat kulture, umjetnosti i medija “Nezavisnost” takođe ponavljaju zahtjeve za rasvjetljavanje ubistva novinara i ukazuje na sve dublje siromaštvo novinara, koji rade za ponižavajuće plate, najniže među svim profesijama koje podrazumijevaju visok nivo znanja i integriteta.
Ova udruženja okupljena oko NUNS-a pozivaju sve novinare i medije da na Svjetski dan slobode medija u nedjelju, 3. maja, “u pet do 12” isključe ton, zamrače ekrane i čutanjem se pridruže međunarodnoj simboličnoj akciji “Pet minuta gromoglasne tišine”, kako bi upozorili na izuzetno težak položaj novinarstva u Srbiji. Srna