BANJALUKA, Neto kumulativna naplata indirektnih poreza tokom devet mjeseci ove godine bila je za oko dva odsto manja nego u istom periodu lani, a najveći pad od 52,6 miliona KM zabilježen je kod PDV-a, navelo je Odjeljenje za makroekonomsku analizu Uprave za indirektno oporezivanje /UIO/ BiH.
Pad prihoda carina iznosi od 11,6 miliona KM, a akciza i putarine ukupno 7,1 miliona KM.
Osim makroekonomskih kretanja i efikasnosti ubiranja prihoda, faktori koji mogu uticati na lošiju naplatu bruto prihoda od PDV-a su pad uvoza, proširenje obima oslobađanja, porast dugovanja po osnovu obaveze plaćanja PDV-a, siva ekonomija.
Analiza prihoda od indirektnih poreza ukazala je na nekoliko razloga silaznog trenda naplate svih najvažnijih vrsta prihoda od indirektnih poreza.
U oblasti PDV-a to su, na prvom mjestu, snažan rast povrata PDV-a i dugovanja po osnovu PDV prijava.
Pad uvoza, a time i bruto PDV-a, ne mora po automatizmu značiti i pad neto prihoda od PDV-a, jer su povećane nabavke iz uvoza često praćene povećanim isplatama povrata, navodi Odjeljenje za makroekonomsku analizu.
Isto tako, smanjenje uvoza može biti posljedica zaokreta ka domaćim dobavljačima, što će se pozitivno odraziti na neto prihode od PDV-a.
Na lošiju naplatu akciza u velikoj mjeri utiče politika diferenciranog oporezivanja supstituta, kao na primjer dizela i lož-ulja ili cigareta i duvana.
Jaz u poreskom opterećenju supstituta predstavlja snažan podsticaj za zloupotrebe, koje dovode do jačanja sive ekonomije, poreske evazije i distorzija na regularnom tržištu. Srna
