BANJALUKA, Ako bi se obistinile najnovije procjene Svjetske banke, da će svjetska privreda iz recesije izaći krajem ove i početkom iduće godine, oporavak privrede RS mogao bi da se desi tri mjeseca poslije toga, kazao je direktor Ekonomskog instituta Banja Luka Duško Jakšić. On je pojasnio da se nastanak krize, pa tako i izlazak iz nje “preliva”, a RS na svjetske tokove reaguje u principu sa tri mjeseca zakašnjenja.
– Izlazak svjetske privrede iz recesije do kraja godine optimistična je procjena. Ako bi se to i desilo do kraja ove godine, onda bi kraj recesije u Srpskoj bio vjerovatan u prvom kvartalu 2010. godine – kazao je Jakšić za Glas Srpske.
S obzirom na to da RS u velikoj mjeri zavisi od uvoza i izvoza u zemlje od kojih sve kreće, smatra Jakšić, kada te zemlje dođu do stabilizacije nama treba obično jedan kvartal više od njih. Ističe, da se ekonomski poremećaj zaista desio kod vodećih industrijskih zemalja i finansijskih tržišta, dok se u drugim zemljama koje za njih nisu u direktnoj vezi, desio tek psihološki poremećaj.
Prema ocijeni analitičara Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD), postkomunističke zemlje koje su ušle u EU, mogu da se podijele u dvije grupe. Jedna, u kojoj su Poljska, Slovačka ili Češka, nastavile su reforme i uspešnije se bore sa krizom, dok su u drugoj grupi Mađarska i baltičke zemlje, čiji je rast bio zasnovan na jeftinim potrošačkim kreditima pa ih je sada iznenadio dubok pad u recesiju.
(EBRD) povratak privrednom rastu u regionu srednje i istočne Evrope očekuje tek tokom 2011. i 2012. godine, kada se obnovi potražnja na glavnim izvoznim tržištima u evrozoni.
Jakšić kaže da je privreda RS u transformaciji, te u ovoj situaciji ima više mogućnosti na koje se može da računa.
– Rafinerija nafte u Brodu i rudarski kapaciteti “Ljubija” i “Birač” potencijali su koje u ovom trenutku treba iskoristiti – naglasio je Jakšić.
Najgore prošlo
Prema mišljenju zamjenika predsjednika i glavnog investicionog savjetnika u vašingtonskoj investicionoj kući “Bleka Roka” Boba Dola, najgore za svjetsku privredu je već prošlo u posljednja dva kvartala. Države u razvoju već počinju da izlaze iz recesije, koja se u njima manifestuje kroz gomilanje zaliha, a ne kreditnim kolapsom kao što je slučaj na zapadu.
Oporavak privrede RS početkom 2010.
