BERLIN – Nestašica sirovina širom svijeta neće u skorije vrijeme proći, a što duže traje, to se više gomilaju neizvršene narudžbine.
Na stalne probleme u nabavci poluprovodnika, njemački automobilski koncern reaguje skraćenjem radnog vremena. Poluprovodnici su potrebni za mikročipove bez kojih više nije moguće proizvesti moderan automobil.
Nestašica mikročipova vlada u čitavom svijetu. Zato proizvodnja u Audiju na jesen neće početi kako je prvobitno bilo planirano, piše Dojče vele (DW).
Audi nije izuzetak – 83 odsto preduzeća iz raznih privrednih grana žali se na nestašicu ili poskupljenje sirovina, dijelova i robe. To proizlazi iz ankete Njemačke industrijske i trgovinske komore (DIHK) sprovedene u 3.000 njemačkih firmi u zemlji i inostranstvu.
Najteže su pogođeni industrija i trgovina na malo. S problemima se susreće više od 90 odsto preduzeća, počev od metalske, preko automobilske do hemijske industrije. U građevinarstvu čak 94 odsto preduzetnika ima problem s nestašicom materijala. Pored sirovina poput čelika, aluminijuma, bakra i drveta, vlada i nestašica elektronskih komponenti, poluprovodnika i tekstila.
Kao razlog za probleme u isporuci, anketirani na prvom mjestu navode rast potražnje uz premale proizvodne kapacitete (70%), te poteškoće u transportu (53%).
Kod transporta su poseban problem nedostatak kontejnera (76%), kao i suviše mali kapaciteti na teretnim brodovima (74%), na putevima i prugama (27%) i u vazdušnom saobraćaju (24%).
Glavni uzrok problema je pandemija korone. Ona je širom svijeta usporila proizvodnju, pa tako i transport. Luke su bile zatvorene, brodovi usidreni, a zbog smanjene potražnje proizvedeno je oko 50 odsto manje kontejnera. Kada je transport sirovina i robe napokon ponovo krenuo, nije bilo moguće uhvatiti raniji tempo. Logistiku su usporili nedostatak osoblja, strože korona mjere u lukama i prije svega nedostatak kontejnera.
“Dodatni smrtni udarac bilo je zatvaranje Sueckog kanala”, kaže Jens Hildebrant, šef njemačke Trgovinske komore u Kini. Teretni brod “Ever Given” sa 18.300 kontejnera krajem marta je šest dana blokirao kanal. Za to vrijeme, svi drugi brodovi na toj ruti morali su da čekaju. Za potpunu normalizaciju saobraćaja bilo je potrebno više od 100 dana.
U međuvremenu su u Kini ponovo djelimično ili potpuno zatvarane luke, među njima i Šenžen-Jantian, četvrta kontejnerska luka po veličini na svijetu. “Stručnjaci polaze od toga da će uklanjanje posljedica samo u tom slučaju, računajući od jula, trajati najmanje tri mjeseca”, objašnjava Jens Hildebrant.
Prema ispitivanju koje je sproveo DIHK, samo petina firmi računa s tim da će se situacija do kraja godine poboljšati, a 53 odsto ispitanika očekuje poboljšanje tek od 2022. Četvrtina njih ne može da ocijeni kada bi isporuke ili cijene mogli da se normalizuju.
“Tu trenutno uočavamo veliku nesigurnost”, ukazuje Folker Trajer iz DIHK-a.
U anketi je 42 odsto preduzeća navelo da ne uspijevaju da obrade sve postojeće narudžbine, a 17 procenata njih već mora da odbija nove poslove. Kod 43 odsto firmi aktuelna situacija dovela je do smanjenja prihoda.
“Sada se koči ekonomski rast”, upozorava Trajer. On predviđa da se s dostizanjem njemačke ekonomske snage kakva je bila prije korona krize, i “ako sve prođe dobro” ne može računati prije sredine iduće godine.
Trajer se osvrnuo i na situaciju u Avganistanu. Kaže da je bilo pojedinačnih upita njemačkih preduzeća koja žele da evakuišu svoje avganistanske saradnike. “To nije masa ljudi, ali ih ima. Mi pokušavamo da preko Kriznog štaba njemačkog Ministarstva spoljnih poslova izvučemo i te ljude”, dodao je.
DIHK računa s tim da će sada trgovina s Avganistanom biti obustavljena. Ali, njemačko-avganistanski ekonomski odnosi ionako nisu bili na visokom nivou. Prošle godine, iz Njemačke je u tu zemlju izvezeno robe u vrijednosti od 70 miliona evra, posebno vozila i automobilskih dijelova, mašina i hrane, navodi DW.
