BANJALUKA, SARAJEVO – Budžeti u Bosni i Hercegovini i pored kriza su stabilni, ali je njihova daljnja projekcija neizvjesnija nego se na prvi pogled čini. Preporuke međunarodnih zvaničnika u koliziji su s najavama političara koji u predizbornoj godini opterećenoj krizama obećavaju porezna rasterećenja.
Amila Pilav-Velić s Ekonomskog fakulteta u Sarajevu za Bloomberg Adriju je kazala da je za BiH u ovom trenutku najvažnije da može servisirati javni dug. Međutim, kako ona smatra, mi imamo lošu budžetsku praksu – ne planiramo prihode realno, niti kontroliramo njihovu naplatu.
“Jako malo ulažemo u naplatu, a na kraju sve rezultira novim zaduženjima”, kazala je.
Baš tako pregled naših javnih finansija odaje dojam nepostojanja budžetske ravnoteže, dok se izražen trend rasta prihoda lako može povezati s rastućom inflacijom.
Federacija BiH
Ukupni prihodi za prvih šest mjeseci 2022. godine ostvareni u Federaciji BiH iznose od 5.311,5 miliona KM, a ukupni rashodi 4.354,2 miliona KM.
Ukupno ostvareni kapitalni transferi bilježe povećanje od 5,8 miliona KM i iznose 68,2 miliona KM.
Federalno ministarstvo finansija upoznalo je prošle sedmice Vladu FBiH s Konsolidovanim izvještajem o izvršenju budžeta FBiH, kantona i opština te finansijskih planova vanbudžetskih fondova FBiH za razdoblje januar – juni 2022. godine.
Izvještaj obuhvata izvršenje budžeta Federacije BiH, deset kantona, 80 opština i gradova, kao i izvršenje finansijskih planova 25 vanbudžetskih fondova (Zavod zdravstvenog osiguranja i reosiguranja FBiH, Federalni zavod za zapošljavanje, po deset kantonalnih zdravstvenih zavoda i službi za zapošljavanje, kao i tri kantonalne direkcije za ceste).
Republika Srpska
Prema podacima Vlade Republike Srpske, koja je nedavno usvojila Konsolidovani izvještaj o izvršenju Budžeta RS za period januar – jun 2022. godine, budžetski prihodi iznose 1.795,4 miliona, što je za dva odsto manje u odnosu na rebalans, a u nivou s finansijskim planom za prva dva kvartala 2022. godine.
Prihodi od direktnih poreza iznose 879,3 miliona KM i viši su za pet odsto u odnosu na rebalans, dok su indirektni porezi 781,1 milion KM, što je za sedam odsto manje u odnosu na rebalans.
Rashodi i izdaci planirani Budžetom na opštem fondu u prvoj polovini 2022. godine iskazani su u iznosu od 1.949,2 miliona KM, što je za 11 odsto manje u odnosu na rebalans.
Primici od zaduživanja u prva dva kvartala 2022. godine ostvareni su u iznosu od 158,7 miliona KM, dok je ino-dug redovno servisiran i za te potrebe izdvojeno je 129 miliona KM.
“Nastavljena je kontinuirana amortizacija unutrašnjeg duga i iz redovnih budžetskih sredstava izdvojeno je 170,8 miliona KM”, naveli su u Vladi RS.
Rashodi i izdaci koji se odnose na projekte koji se finansiraju iz Programa javnih ulaganja Republike Srpske za finansiranje iz Budžeta u 2022. godini, u prvoj polovini 2022. godine evidentirani su u iznosu od 76,2 miliona KM.
Nivo BiH
Prema Izvještaju o izvršenju Budžeta institucija BiH i međunarodnih obaveza BiH za period januar – mart 2022. godine, ukupno ostvareni prihodi i podrške za finansiranje institucija iznose 226.156.319 KM ili 98 odsto u odnosu na kvartalni plan prihoda u Budžetu za 2022. godinu.
Kada se na ostvarene prihode i podrške dodaju ostvareni primici od prodaje stalnih sredstava (2.043.022 KM), primici od sukcesije (38.864 KM) te dio ostvarenog viška prihoda iz prethodnih godina (8.653.526 KM), ukupni prihodi, finansiranje i primici na raspolaganju institucijama BiH, u prvom kvartalu 2022. godine, iznosili su 236.891.731 KM.
Ukupno ostvareni rashodi i izdaci Budžeta institucija BiH u periodu januar – mart 2022. godine iznosili su 214.862.641 KM ili 89 odsto u odnosu na planirana sredstava, bez namjenskih sredstava, odnosno 50 odsto u odnosu na korigovani budžet, koji uključuje dodatna namjenska sredstva. Ukupni rashodi i izdaci institucija BiH izvršeni su u manjem iznosu od oko 8,5 mil KM ili četiri odsto u odnosu na isti period prethodne godine, što se odnosi na manje izvršenje kapitalnih izdataka za višegodišnje projekte i druge namjenske projekte za koje su sredstva prenesena iz prethodnih godina, uz napomenu da je i u prvom kvartalu 2022. godine i u prvom kvartalu prethodne godine bilo privremeno finansiranje institucija Bosne i Hercegovine.
“Privremeno finansiranje institucija na nivou Bosne i Hercegovine, u prvom kvartalu 2022. godine, uticalo je na minimalan postotak izvršenja rashoda kod budžetskih korisnika, jer nisu bili u mogućnosti započinjati nove ili proširene programe i aktivnosti, nego samo podmirivati nužne tekuće izdatke i nastaviti realizaciju započetih projekata iz prethodne godine”, ističu u Ministarstvu finansija i trezora BiH. Bloomberg Adria
