BEOGRAD, Narodna banka Srbije uočila da se jedan broj privrednih društava bavi unovčavanjem čekova uz naplatu provizije, kao i isplatom novca u zamjenu za sredstvo obezbjeđenja (nakit, motorna vozila, nekretnine i druge vrijednosti) i uz određenu kamatu.
Osim toga, deo njih nudi građanima investiranje novca u reklamama u kojima se garantuje isplata dobiti, a pružanje ovih usluga predstavlja neovlašćeno kreditiranje, odnosno neovlašćeno primanje depozita, upozorila je Narodna banka Srbije.
Kako se u sopštenju navodi, Zakonom o bankama propisano je da se niko osim banke ne može baviti primanjem depozita, davanjem kredita i izdavanjem platnih kartica, osim ako je za to ovlašćen zakonom.
Takođe, zakonom je određeno da je banka akcionarsko društvo sa sedištem u Republici Srbiji koje ima dozvolu za rad Narodne banke Srbije i obavlja depozitne i kreditne poslove, a bavljanje djelatnosti kreditiranja bez izričitog zakonskog ovlašćenja ili primanja depozita bez dozvole Narodne banke Srbije zakonom je definisano kao krivično djelo.
Pod određenim uslovima i uz prethodnu dozvolu Narodne banke Srbije, kredite radi izvršavanja platnih transakcija mogu odobriti i platne institucije i institucije elektronskog novca.
Pored toga, na osnovu zakonskog ovlašćenja kredite mogu odobravati i neke druge institucije, kao što je Fond za razvoj, koji može odobravati kredite radi podsticanja razvoja privrednih subjekata.
Kako navodi Narodna banka Srbije, smisao ove zakonske odredbe jeste da se zaštite depoziti građana i da se spriječi da se ovim poslovima bave lica koja ne ispunjavaju minimalne kadrovske i tehničke uslove i ne raspolažu kapitalom kojim garantuju povraćaj novca, niti ih kontroliše institucija specijalizovana za nadzor u oblasti finansijskog poslovanja.
Građani depozite mogu povjeravati samo bankama čiji rad kontroliše i nadzire Narodna banka Srbije, pri čemu banke moraju da ispunjavaju visoke kriterijume za osnivanje i rad.
Iz ove institucije podvlače da su svi depoziti građana položeni kod banaka osigurani do iznosa od 50.000 evra, što pruža dodatnu sigurnost građanima i utiče na jačanje finansijske stabilnosti.
Narodna banka upozorava građane da ako novac povjeravaju ili pribavljaju od privrednih društava koja nemaju dozvolu za rad Narodne banke Srbije, postoji značajan rizik da svoj novac neće povratiti ili da će njihovo povjerenje biti zloupotrebljeno.
Oni navode da u takvoj situaciji Narodna banka ne može štititi njihova prava i interese jer nije ovlašćena da kontroliše poslovanje takvih privrednih društava.
Takođe, građanima će biti onemogućeno ili bitno otežano da svoja prava zaštite i pred sudom, budući da su ugovori koji su protivni prinudnim propisima ništavi. Narodna banka Srbije, Nova ekonomija