NOVI SAD, Kako se približava oročeno vrijeme trajanja uredbe Vlade Srbije o zabrani izvoza žitarica, tražnja pšenice i drugih agrarnih proizvoda na novosadskoj Produktnoj berzi je sve veća.
“Protekle sedmice, ostvaren je nov rekord obima trgovanja na berzi, odnosno promet od 5.065 tona robe, što je znak oko 50 odsto više nego u prethodnoj, takođe rekordnoj sedmici u berzanskom trgovanju. Takav robni promet uticao je i na izuzetno visok finansijski bilans, jer su kupoprodajni ugovori dostigli vrijednost od 105,339 miliona dinara, što je u odnosu na prethodni sedmični period više za bezmalo 44 odsto”, kaže za „Politiku” direktor Produktne berze Žarko Galetin.
On smatra da je u ovom trenutku za tržište posebno značajan novi cjenovni skok pšenice, utoliko prije što su cijene druge vrste robe ostale na ranijem nivou.
” Takvo kretanje cijena prethodne sedmice uticalo je da nedeljni berzanski indeks Prodeks poraste za 3,67 indeksnih poena ” ukazuje direktor Galetin. Naravno, centralno mjesto pri tome ima trgovina pšenicom koja je dostigla cijenu od 21,06 dinara po kilogramu, a prosječna njena cijena tokom sedmice bila je takođe rekordna i iznosila 20,15 dinara po kilogramu, računajući i PDV. To je u odnosu na prethodnu sedmicu više za 8,86 procenata.
Upoređujući cijene pšenice na našem i svijetskom tržištu, iskazujući cijenu u dolarima, Galentin kaže da je maksimalna cijena pšenice kod nas bez PDV-a (cijene na svijetskim berzama se iskazuju bez poreza) 354,86 američkih dolara po toni. To je otprilike isto kao i na tzv. terminskim berzama u Budimpešti, gdje je 11. oktobra iznosila 353 dolara po toni, odnosno u Čikagu gdje se istog dana tona pšenice prodavala po 324,45 dolara po toni.
S obzirom na to da je, očigledno, iscrpljen prostor za neku eventualnu izvoznu cjenovnu kalkulaciju koja donosi zaradu, jer je njena cijena na Produktnoj berzi u Novom Sadu premašila cijene na pomenutim stranim berzama, u naredno periodu, primećuje Galetin, biće zanimljivo šta će biti cjenovni pokretač na domaćem tržištu pšenice.
Inače, kako berba kukuruza odmiče, tako se i tržište ove robe intenzivira. Upravo kukuruzom se minule sedmice na Produktnoj berzi u Novom Sadu najviše trgovalo, a kupoprodaja je iznosila čak 3.434 tone ove žitarice. Prosječna cijena je, međutim, ostala na nivou od prethodne sedmice – 19,01 dinar po kilogramu, sa PDV-om, što se ocenjuje kao signal da se domaće tržište kukuruza za sada stabilizuje.
Trgovina sojom i sjemenskom pšenicom ostvarena je takođe po približno istim cijenama kao u prethodnoj sedmici.
Na Produktnoj berzi u Novom Sadu cijena pšenice premašila vrijednost na berzama u Čikagu i Budimpešti
