BEOGRAD, Građani su „šire ruke“ kada plaćaju karticama, nego gotovinom. Isto se ponašaju kupci u Srbiji, u stvari, ponašaju se isto kao i kupci u svijetu, a ovu činjenicu potkrepljuju i podaci bankara i razna istraživanja.
Po računu, gotovo tri puta više novca se potroši kada se plati karticom nego kešom. A u Srbiji je do sada izdato više od šest miliona platnih kartica, od toga milion kreditnih.
Da i građani Srbije sve više koriste kartice umjesto gotovine govori podatak da je u prva tri mjeseca ove godine obavljeno više od 30 miliona transakcija „plastičnim“ novcem. Prosječan iznos plaćen debitnom karticom je 3.891 dinara, a kreditnom 3.078 dinara.
Prema podacima Kreditnog biroa, oko 828.000 građana u Srbiji koristi nešto više od milion kreditnih kartica, sa limitom od 77,3 milijardi dinara. Od toga trenutno je iskorišćeno nešto manje od polovine dozvoljenog iznosa. Kamate na kreditne kartice su i dalje visoke i kreću se od 24 do 29 odsto. Ali ima i ekstremnih slučajeva – kada je godišnja kamata preko 35 odsto.
Banke i trgovine mame, inače, građane da više koriste kreditne kartice i odobravaju plaćanje na rate i do 12 mjeseci bez kamate.
Tako se na odloženo osim hrane, mogu pazariti i bijela tehnika, televizori, namještaj ili se može platiti ljetovanje ili zimovanje…
Ipak, za građane koji nemaju mjere u trošenju, najgora varijanta je kada koriste revolving kreditne kartice.
One stvaraju lažan osjećaj da se posjeduje više novca nego što se ima, a kada se napravi veliki račun, „utjeha“ je to da na kraju mjeseca može da se plati samo pet odsto od utrošenog iznosa.
Kada se kartica „isprazni“ do kraja, odnosno kada se potroši cijeli limit, nastaje problem, jer se svakog narednog mjeseca uglavnom otplaćuje samo kamata, koja je veoma visoka.
Građani najviše koriste kartice za veće kupovine u hipermarketima i tada se najčešće u korpu ubacuje i ono što nije neohpodno, ali je trenutno na „akciji“, pri tome se zaboravljaju prethodne kupovine. Kada na kraju mjeseca stigne izvještaj, mnoge zaboli glava, pa većina ne može da vjeruje da je toliko potrošila.
Na Zapadu se obično kreditna kartica „puni“ svakog mjeseca za cijeli potrošeni iznos. U Srbiji to malo ko može sebi da priušti, jer su i primanja mala. Radije se odlučuje na otplatu od pet odsto od potrošenog iznosa, što je put u začarani krug „dužničkog ropstva“.
Limit
Da bi građanin dobio određeni limit na kreditnoj kartici mora da ima redovna primanja. Banke, kada je u pitanju limitiranje, obično dozvoljavaju klijentima da platu opterete kreditnom karticom do 40 odsto, a neke i do 50 odsto. Novosti