BANJALUKA, Neosporna činjenica je da su se odredbe Zakona o akcizama BiH, koje se odnose na oporezivanje cigareta, u velikoj mjeri približile važećim relevantnim direktivama EU, a prilikom njegovog eventualnog revidiranja jedno od mogućih rješenja su odredbe njemačkog zakona koji tretira ovu oblast, konstatovalo je Odjeljenje za makroekonomsku analizu Uprave za indirektno oporezivanje /UIO/ BiH.
To približavanje se prvenstveno ogleda kroz strukturu akcizne obaveze, dok je za potrebe dostizanja visine minimalne akcizne obaveze određena dinamika povećanja specifične akcizne obaveze koja se vrši po Zakonu i odluci Upravnog odbora UIO u iznosu od najmanje 0,15 KM po pakovanju od 20 cigareta.
Uvedena je i minimalna akcizna obaveza, a kao ishodišna veličina koristi se najpopularnija kategorija.
Svakodnevno se mogu čuti inicijative za izmjenu trenutne politike koja reguliše ovo područje čiji su najčešći zagovornici sami poreski obveznici – učesnici na tržištu proizvoda od duvana.
Jedan od mogućih pravaca u kojima treba razmišljati su odredbe njemačkog zakona o oporezivanju proizvoda od duvana, a ono što je posebno interesantno je uvođenje prosječne ponderisane malprodajne cijene cigareta.
Njemački zakon se odlikuje i po tom što ima ugrađeni stabilizator u smislu zaštite od povećanja PDV-a pri čemu se automatski umanjuje obaveza za nekoliko procentnih poena.
Još jedna bitna karakteristika ovog zakona je ta da su njime data znatno veća ovlaštenja saveznom ministarstvu finansija, koje je autorizovano u smislu proceduralnog pojednostavljenja, kao i osiguranja uniformnosti i jednakosti prilikom oporezivanja.
U njemačkom zakonu prilikom definisanja šta je cigareta vodilo se računa o elementima kao što su veličina rezanog duvana, dužina cigarete, vrsta materijala koji se koristi za umotavanja duvana i slično.
Sve je to s ciljem adekvatnog i ujednačenog poreskog tretmana onoga što se podrazumijeva pod cigaretom.
Interesantno je i to da se specifična, odnosno posebna akcizna obaveza obračunava po cigareti, komadu, s obzirom da se pakovanja cigareta mogu razlikovati u broju cigareta.
Time se sužava prostor za izbjegavanje plaćanja akcizne obaveze, konkurentnije tržišne cijene i time favorizovanja potrošnje jedne grupe proizvoda u odnosu na ostale proizvode od duvana.
Za BiH je, kako navodi ovo Odjeljenje, najinteresantnija karakteristika ove javne politike je ta da se njome uvodi kategorija ponderisane prosječne maloprodajne cijene kao referentne tačke umjesto dotadašnje najpopularnije cjenovne kategorije cigareta.
Odjeljenje za makroekonomsku analizu naglašava i da je evropsko zakonodavstvo u ovoj oblasti znatno evoluiralo u posljednjih nekoliko godina, a minimalno akcizno opterećenje za cigarete je poraslo za oko 45 odsto uz istovremeno drugačije definisane veze i odnose između različitih komponenti ukupnog poreskog opterećenja na cigarete. Srna
