LONDON, Nakon što je Evropska centralna banka (ECB) najavila štampanje svježeg novca za poticanje privrede, kurs evra prošle je sedmice oštro pao na svjetskim valutnim tržištima, pri čemu je pao i ispod 1,12 dolara, što nije zabilježeno u više od 11 godina.
Kurs evra potonuo je prošle sedmice prema dolaru 3,1 odsto, na 1,1205 dolara, a u jednom je trenutku zaronio na samo 1,1115 dolara, najniži nivo od septembra 2003. godine.
Evro je oslabio i u odnosu na jen, pa je njegova cijena pala 2,9 odsto, na 132 jena, a u jednom je trenutku skliznula i na najniži nivo u 16 mjeseci, na 130,91 jena.
Dolar je, blago ojačao prema jenu, za 0,1 odsto, na 117,70 jena.
Evro je već duže vrijeme pod pritiskom, ali njegovo intenzivnije slabljenje započelo je u četvrtak, nakon što su čelnici Evropske centralne banke (ECB) poručili da će u martu uvesti program kupovine državnih obveznica za 60 milijardi evra mjesečno.
Kako bi taj program za poticanje privrednog rasta i suzbijanje deflacije trebao potrajati do septembra 2016. godine, to znači da bi njegova ukupna vrijednost trebala premašiti 1.000 milijardi evra.
“(Predsjednik ECB-a) Mario Draghi je izvukao bazuku… Riječ je o vrlo izdašnom i kredibilnom programu. Velika kupovina obveznica od strane ECB-a spustiće prinose“, tumači David Keeble, analitičar u banci Credit Agricole.
Ulagači vjeruju da bi ovaj program štampanja svježeg novca konačno mogao oživjeti privredu evrozone, s obzirom da dosadašnji pokušaji, od smanjenja kamata ECB-a na rekordno nizak nivo, preko jeftinih dugoročnih kredita, do kupovine imovine, nisu dali željene rezultate.
Od početka godine kurs evra prema dolaru pao je oko osam odsto i na putu je najvećeg mjesečnog pada od vrhunca finansijske krize u prvoj polovini 2009. godine.
“Veliko je pitanje sada može li evro držati taj tempo. Rekla bi da je ECB-ov čelnik jako uspješno proizveo tako snažan efekt na valutnim tržištima najavom kvantitativnog popuštanja, potpirujući pravu groznicu očekivanja na tržištima i potom im dajući i više nego što su očekivali. Ali, ni druge centralne banke sada neće sjediti prekrštenih ruku”, napominje Jane Foley, valutna analitičarka u Rabobanku.
Tako je, primjera radi, iz švedske centralne banke Riksbank poručeno da je tehnički spremna uvesti vlastiti program kvantitativnog ublažavanja.
Novi test za evro biće grčki izbori danas, na kojima bi mogla pobijediti stranka ljevice Siriza, s obzirom na prednost koju im daju predizborne ankete. A postoji bojazan da bi takav ishod mogao povećati napetosti između Atine i grčkih kreditora, Evropske unije i Međunarodnog monetarnog fonda (MMF). Hina
