BANJALUKA – Građani u BiH imaju najmanju kupovnu moć među stanovnicima zemalja bivše Jugoslavije, rezultati su studije koju je objavila “GfK Group”, jedan od vodećih svjetskih instituta za istraživanje tržišta.
Kupovna moć, koju analizira taj institut sa sjedištem u Njemačkoj, predstavlja neto godišnji dohodak po stanovniku, uključujući pomoć države.
Analiza pokazuje da prosječna godišnja kupovna moć bh. građanina iznosi 2.033 evra, odnosno 3.975 KM, čime se nalazi na 36. mjestu među 40 evropskih zemalja obuhvaćenih istraživanjem, što je bila i prošlogodišnja pozicija BiH. Prosječna kupovna moć naših građana je za 83 odsto manja od evropskog prosjeka, koji iznosi 11.998 evra, odnosno 23.456 KM.
Najbogatiji su građani Švajcarske i Lihtenštajna, sa prosječno 27.521 evrom, dok su na evropskom dnu Moldavci sa 685 evra. Od bh. građana su siromašniji samo Bjelorusi, Albanci i Ukrajinci.
Najveću kupovnu moć među stanovnicima bivše Jugoslavije imaju Slovenci, koji su zadržali 20. mjesto. Slijede ih građani Hrvatske, koji su usljed pada sa 27. na 29. mjesto ove godine samo za stepenicu iznad Srbije, koja je napredovala sa prošlogodišnje 32. pozicije. Crnogorci su, kao i Makedonci, zadržali 34, odnosno 35. poziciju.
Ekonomski analitičari kažu da pozicija BiH potvrđuje da najlošije prolazimo proces tranzicije, iako smo na startu imali predispozicije da zauzmemo dosta bolje mjesto na evropskoj ljestvici.
“Nažalost, umjesto da se sada poredimo sa Češkom, Mađarskom ili Slovačkom, to radimo s Bjelorusijom i Albanijom”, kaže Rajko Tomaš, profesor na banjalučkom Ekonomskom fakultetu.
Navodeći da naši susjedi, Hrvatska, Srbija i Crna Gora, napreduju mnogo brže od nas, Tomaš ukazuje da se BiH može naći u još težem ekonomskom i političkom problemu kada te zemlje odmaknu u integracionim procesima sa EU.
“Ovakvi podaci upozoravaju vlasti BiH da trebaju sprovesti radikalne reforme kako bismo pokušali pratiti tempo napretka ovih zemalja”, kaže on, dodajući da, sudeći po sadašnjim prilikama koje vladaju u zemlji, nije optimista da će se to i ostvariti.
A, ukoliko BiH zaostane za okruženjem, upozorava Tomaš, prestaće biti njihov partner u pravom smislu i lako može doći u situaciju da je preteknu i pojedine zemlje koje su trenutno najlošije rangirane u Evropi.
Istraživanje GfK, takođe, je pokazalo da su neke regije srednje i istočne Evrope bogatije od pojedinih regija njihovih zapadnih susjeda, pa su, primjera radi, stanovnici Budimpešte bogatiji od onih iz njemačkog Frajbesingena, kao i oni u glavnim gradovima baltičkih zemalja u poređenju s najsiromašnijim dijelovima Italije. U GfK-u ističu da se, ipak, radi o izuzecima, jer su nove države Evropske unije još daleko iza starih članica.
Najveći dugoročni rast u zapadnoj Evropi imaju Irci, kojima je kupovna moć od 2003. godine porasla za oko 30 odsto, dok najveći jednogodišnji porast kupovne moći bilježe Ukrajinci, za čak 26 odsto. Izvor: Nezavisne N.