BEOGRAD, Kada je sedamdesetih godina formirana Vojna ustanova “Karađorđevo“ u istomenom srbijanskom selu ljudi su se hvalili da nema boljeg mjesta za život.
Danas, a poslije dešavanja iz posljednje decenije prošlog i tranzicije u ovom vijeku, rekoše neki mještani, gotovo svi (po zadnjem popisu bilo je preko 1.000 stanovnika) odavde bi pobjegli samo kada bi imali gdje.
Nema ovdje više posla, jer je “Karađorđevo“ prije pet-šest godina pripojeno Vojnoj ustanovi “Morović“, selo nema svoju katastarsku opštinu, Vojska, odnosno Ministarstvo odbrane, vlasnik je komunalne infrastrukture. Mjesna zajednica brine o vodosnabdijevanju, kanalizaciji, iznošenju smeća, ali objekti nisu njeni, jer je selu u vlasništvo, bukvalno, pripalo samo groblje.
“Dogovor sa Vojskom koji je bio na vidiku prije nekoliko godina nije postignut, odnosno nije ništa dogovoreno između lokalne samouprave i Vojske”, kaže Stevica Nonković, novoizabrani predsjednik Savjeta Mesne zajednice “Karađorđevo“. – “Morović“ nema nikakve ingerencije nad samim selom pa onda i ne ulaže u njegovu revitalizaciju što je u ovom trenutku preko potrebno.
On naglašava da se, zbog neriješenih odnosa između mjesne zajednice, odnosno lokalne samouprave s jedne i Vojske, nastavljaju problemi u vodosnabdijevanju, ali i u pružanju drugih komunalnih usluga.
“Iz tog razloga mi se osjećamo kao svoji na tuđem. Da bi barem sačuvali Karađorđevo ovakvo kakvo jeste potrebno je da izglasamo novi samodoprinos. Godišnji prihod od samodoprinosa je svega 2,5 miliona dinara, ali i to puno znači za funkcionisanje sela. Ukoliko se ne bi glasalo za samodoprinos, na primjer, od troje zaposlenih u MZ, jedan je komunalni radnik, ostao bi samo sekretar koga plaća lokana samouprava”, upozorava predsjednik MZ „Karađorđevo“.
Iz vremena lijepog života, koji se tek ocjenjuje sa istorijske distance, ostala su sjećanja, objekti i njive koje su hranile vojsku nekada velike Jugoslavije. Na oko 5.000 hektara oranica proizvodila se hrana, ovdje su bile velike farme krmača, tovnih svinja i junadi, krava muzara, ovaca. U vremenu kada je ovdje “bog“ hodao po zemlji ovde je radila klanica, velika fabrika stočne hrane sa ogromnim silosima, proizvodilo se sjeme za ratarenje, a Karađorđevo je imalo toplanu prije Bačke Palanke.
Vojska je izgradila višespratnice, ljudi su izgradili kuće, radilo je u stalnom radnom odnosu preko 500 radnika, a tokom godine još toliko sezonaca zarađivalo je solidno. Danas su ostali zatvoreni i napušteni objekti, radi poznata vojna ergela, tu su i lovište, šume, predsjednička rezidencija je u blizini, ali ljudi je sve manje.
“Prestankom rada VU Karađorđevo ostali su objekti koji više nisu u funkciji, a, čini se, nikome do njih nije stalo”, dodaje Nonković. Toplana je davno prestala sa radom i ona je devastirana, a šta će biti sa njom niko ne zna da odgovori. Koliko je situacija poražavajuća možda najbolje govori da mi u Karađorđevu nemamo gdje da obavimo podušje poslije sahrane. Nekada čuveni restoran VU koji je, između ostalog, služio i za takve prilike, sada je zatvoren.
On ističe da prilikom saharana članovi porodica moraju da stupe u kontakt sa VU “Morović“ i čekaju da li će dobiti dozvolu za korišćenje prostora, te da ništa bolje, čak i gore je u pripadajućim naseljima Novi, Gornji i Donji Majur.
“Da bi spasli šta se spasti može, morali bismo izglasati barem samodoprinos, a ako se to desi, planirali smo da sredstva uložimo u izradu potrebne projektne dokumentacije, a tu su i investicije i investiciona održavanja, pa pomoć starim i bolesnim licima, pomoć porodiljama… O tome će se mještani izjašnjavati 24. aprila, a samodoprinos bi važio od 2016. do 2021. godine”, zaključio je Stevica Nonković. Dnevnik