BRISEL, Nema velikog optimizma pred 9. decembar i samit šefova EU, na kome treba da budu usaglašene mjere za prevladavanje dužničke krize.
Njemački kancelar Angela Merkel izjavila je da nema recepata koji u jednom danu mogu da riješe problem. Eksperti su se vratili diskusiji da li vrijedi da se zoni evra pruža pomoć spolja. Ponovo se tako razmatra potencijal zemalja članica BRIKS-a, koji čine Brazil, Rusija, Indija, Kina i Južnoafrička Republika.
O tome da je Rusija spremna i da može da pruži pomoć Evropi više puta je govorilo rukovodstvo zemlje. Predsjednik Rusije Dmitrij Medvedev na samitu G-20 u Kanu podvukao je da – čak bez ustupaka EU o pitanjima energetike – Rusija može da uveća obim pomoći u okviru MMF-a.
Za sada je riječ o tranši od deset milijardi dolara. Teorijski, ovaj doprinos može biti i veći, uzimajući u obzir zlatne i devizne rezerve zemlje, ističu eksperti.
Osim mehanizama MMF-a, postoji Evropski fond finansijske stabilnosti. On je namijenjen kupovini dužničkih obveznica kriznih zemalja i pružanju kredita. Rusija može da uloži u Fond, izjavio je ranije za “Glas Rusije” Arkadij Dvorkovič, pomoćnik predsjednika Rusije.
Ipak, to će biti moguće tek onda kada mehanizam rada Fonda bude potpuno usaglašen.
Učestvujući u spasavanju zone evra, Rusija samim tim osigurava sebe, ističu eksperti. Ipak, u aktuelnoj situaciji za sada je bolje “ograničiti se na namjere, a ne prelaziti na djela”.
Rusija bi mogla da uveća kvotu fondiranja MMF-a, samim tim podigavši sopstvenu visinu pozajmica Fonda. Sada one iznose oko 800 milijardi američkih dolara. Obim dužničkog bremena koji visi na Rusiji mnogo puta je manji od obima koji postoje čak kod najstabilnijih zemalja zone evra.
“Ne bih govorio o tome da bismo sada mogli da priteknemo u pomoć zoni evra koja strada zato što je kod nas predizborna godina, mogući su troškovi. Oni će zahtijevati velika budžetska ulaganja za podršku sopstvene domaće privrede” – upozorava finansijski savjetnik Aleksej Novičenko.
Neki eksperti govore o drugim načinima spasa evropske ekonomije. I to nisu obavezno makroekonomski.
Izračunato je da svakog mjeseca ruski turisti troše u Evropi nekoliko miliona evra. Veći dio od 2,5 milijarde evra koju potroše turisti samo u kriznoj Italiji predstavlja novac ruskih građana.
Važna prepreka na putu slobodnog kretanja kapitala su vize. Evropa treba ozbiljno da se zamisli da li toliko rizici njihovog ukidanja premašuju ekonomsku korist.
Pomoć Evropi u teška vremena ne svodi se samo na monetarne metode, podvlače analitičari. Neprekidna isporuka resursa, između ostalog energenata, to potvrđuje. Pri tome čak u uslovima političkog pritiska Brisela Rusija je predložila da se realizuju veliki infrastrukturni projekti u tom pravcu.
Gasovod “Sjeverni tok” bio je pušten u rad prije mjesec dana, a prema planu teče izgradnja “Južnog toka”, koji će snabdjeti gorivom južnu i centralnu Evropu.
