TREBINJE – Hidroelektrane na Trebišnjici /HET/ intezivno rade na “Gornjim horizontima“, najvećem razvojnom projektu u Republici Srpskoj u ovom trenutku i sa početkom nove građevinske sezone očekuje se da će postati jedno veliko gradilište, izjavio je danas Srni izvršni direktor u tom preduzeću Ilija Tamindžija.
Tamindžija je naveo da HET posvećeno radi na tom, više decenija čekanom projektu, pojasnivši da će izgradnjom Hidroelektrane /HE/ “Dabar”, koja pripada tom sistemu, biti povećani bilansi HET-a za 50 odsto.
“U finansijskom smisu i više od tog iznosa, jer je struja iz HE `Dabar` namijenjena za izvoz, dok postojeće hidroelektrane HET-a imaju obavezu javnog snabdijevanja domaćih potrošača“, precizirao je Tamindžija.
On je napomenuo da se sada radi na najznačajnijem projektu HE “Dabar”, tunelu Dabar – Nevesinje, dugom 12.300 metara, koji se betonira.
“Tim tunelom će se vode, koje prirodno gravitiraju ka neretvanskom slivu, prevesti u sliv Trebišnjice i sistemom tunela i kanala dovesti u Bilećko jezero. Time će postojeće hidroelektrane `Trebinje jedan` i `Dubrovnik` imati proizvodnju od oko 270 gigavat-sati struje, što je identično predviđenoj proizvodnji HE `Dabar`“, naveo je Tamindžija.
On je naglasio da je HET sopstvenim sredstvima realizovao sve dosadašnje radove na tunelu, eksproprijaciji zemljišta, pristupnim putevima i vodovodima, a sada kada su potpisani finansijski i ugovor o radovima sa kinsekim partnerima, na proljeće očekuje pojačanje radova.
“Uz sve do sada uloženo, konačno će biti 60 odsto iz kredita, a 40 odsto iz sopstvenih izvora, što su rijetki projekti ovoga tipa da se realizuju sa tolikim procentom vlastitih sredstava“, napomenuo je Tamindžija.
Podsjetio je da su od 10 godina, koliko postoji preduzeće, za HE “Dabar” zbog opstrukcija pet godina bili na sudu u BiH, što smatra apsurdnim ali napominje da su odbačene dvije presude i utvrđeno da nema štetanog uticaja na okolinu. S projektom se, dodao je, kasnilo skoro godinu dana i zbog epidemije virusa korona.
Tamindžija je podsjetio da su taj višenamjenski projekat za Hercegovinu izradili najpoznatiji stručnjaci bivše Jugoslavije, vodeći računa o dobrobiti stanovnika i cjelokupne privrede na širem tom području.
“Stvaranjem akumulacija na Nevesinjskom polju i dodatnih tunela i kanala, moći će bez gubitaka da se prevode vode, a u režimima velikih voda biće stvoreni tehnički uslovi na brani `Pošćenje` da se ponovo višak vode, eventualno, preliva u ponor i prirodnim tokom ponovo odlazi u sliv rijeka Bune, Bunice i Neretve“, objasnio je Tamindžija.
HE “Dabar”, koji pripada “Gornjim horizontima”, kapitalni je objekat instalisane snage 160 megavata, u koji treba uložiti više od 220 miliona evra.
Sastoji se od brane “Pošćenje”, tunela Dabar-Nevesinje, odvodnog kanala kroz Dabarsko polje, proširenja tunela Dabar-Fatnica i tunela Fatnica-Bilećko jezero, te priključnog dalekovoda.
“Gornji horizonti”, osim HE “Dabar”, u narednoj fazi projekta obuhvataju i izgradnju hidroleketrana u Bileći i Nevesinju.