BANJALUKA, Krediti u švajcarskoj valuti već godinama su nerješiv problem za mnoge porodice u BiH – srećom, odlukom švajcarske Centralne banke, njihova novčanica vezana je za kurs evra, pa je na taj način zaustavljeno njeno “divljanje”.
Polovinom prošle godine, kada je kurs švajcarskog franka skoro dostigao evro, mnogi su već bili u bezizlaznoj situaciji. Intervenisao je i Savjet za finansijsku stabilnost BiH i tada je građanima, koji su podigli kredite u švajcarskim francima, ponuđena čuvena “balon opcija”.
Banke koje su davale takve kredite odlučile su najprije da kurs švajcarskog franka fiksiraju na 1,5678 maraka za jedan švajcarski franak, a da se razlika do stvarnog kursa knjiži u “balon”. Ta mjera očigledno nije imala skoro nikakvog efekta i većina građana je smatrala da se na taj način samo produžava njihova agonija.
Vjerovatno i zbog toga, krajem prošle godine, uprava “Hipo Alpe Adria banke” u BiH odlučila je da povuče novi potez kako bi pomogla svojim klijentima. Korisnicima kredita koji su valutnom klauzulom vezani za švajcarski franak fiksirali su kurs, te valute na 1,31 maraka za jedan CHF. Klijentima su ponudili i mnoge druge pogodnosti.
Samuel Vlcan, direktor “Hipo Alpe Adria banke, a. d. Banjaluka” navodi da je ova banka krajem decembra 2011. godine donijela odluku koja se odnosi na korisnike kredita sa valutnom klauzulom uz švajcarski franak (CHF) po kojoj se ova valuta fiksira na 1,31 KM, odnosno na njegovu srednju vrijednost po kursu Centralne banke BiH (CBBIH) koliko je iznosio 31.12 2009. godine.
Fiksirani kurs CHF-a primjenjivati će se samo za klijente iz kategorije fizičkih lica koji se odluče za opciju “balon otplate” kredita. Ti klijenti, koji izmiruju svoje obaveze po kreditima uz valutnu klauzulu, u CHF-u imaju mogućnost da od 1. januara do 31. marta 2012. godine podnesu zahtjev za fiksiranje kursa na 1,31 KM, uz “balon otplatu” kredita na maksimalan rok od tri godine.
“Na sredstva na `balon računu` (razlika između iznosa koji bi trebao biti uplaćen po srednjem kursu CBBiH i iznosa po fiksiranom kursu) obračunavaće se kamata po stopi 3,95 odsto godišnje, a na saldo novčanih sredstava na zadnji dan u prethodnom mjesecu”, rekao je Vlcan.
On je naglasio da klijenti imaju mogućnost i pravo prijevremene otplate sredstava sa “balon računa” bez plaćanja ikakvih naknada. Ujedno, kaže on, Banka neće naplaćivati naknade za odobravanje “balon opcije”, niti za vođenje “balon računa”.
Komentarišući šta građani gube, a šta dobijaju ako se odluče za ovu varijantu otplate kredita, Vlcan je pojasnio da sa “balon opcijom” otplate kredita klijent ne gubi ništa, a može da dobije puno. Prije svega, “balon” štiti tekuća primanja klijenta tri godine kroz fiksirani kurs CHF-a od eventualno novog rasta kursa švajcarskog franka na međunarodnim tržištima, pa samim tim i od rasta mjesečnih rata kredita.
Ilustrovao je to i konkretnim primjerom. Ako nekom klijentu rata kredita po modelu fiksnog kursa iznosi 300 CHF uplaćena na dan 12. 01. 2012. godine po srednjem kursu Centralne banke BiH (1 CHF = 1,613721KM) iznosila bi 484,11 KM. Rata kredita u visini 300 CHF uplaćena po fiksnom kursu (1 CHF = 1, 314579 KM) iznosi 394,37 KM.
Razlika nastala između uplate rate kredita po srednjem kursu CBBiH i fiksnog kursa u visini od 89,74 KM biće knjižena na “balon račun”. Ovu razliku od 89,74 KM, kao i buduće mjesečne razlike (veće ili manje) klijenti neće morati plaćati naredne tri godine. Jedino šta plaćaju, osim redovne mjesečne rate po novom kursu, sa ovog `balon računa” jeste kamata na razliku u iznosu od 3,95 odsto, i to jednom godišnje, na početku prvog mjeseca naredne godine.
“Ukoliko u toku trajanja `balon otplate` srednji kurs padne ispod vrijednosti fiksnog kursa, iznos sredstava koji se nalazi na `balonu` biće umanjen za nastalu razliku, pa se tako, hipotetički govoreći, može desiti da na isteku trogodišnjeg korištenja ove opcije `balon račun` bude u potpunosti ispražnjen. Ukoliko na kraju roka od tri godine na `balon računu` bude sredstava, `Hipo banka` će ta sredstva da pripiše postojećoj glavnici, nakon čega će se praviti novi anuitetni plan otplate kredita” – navodi Vlcan.
Ukoliko želi, klijent će imati opciju da ta sredstva odmah otplati, čime se ne bi mijenjala visina glavnice kredita niti pravio novi plan otplate.
Vlcan ističe da ima mnogo pogodnosti za korisnike kredita uz valutnu klauzulu u CHF-u. Već od 1. novembra prošle godine klijenti ove banke, korisnici namjenskih stambenih kredita, koji uredno otplaćuju svoje obaveze, dobili su anuitetni plan sa smanjenom kamatnom stopom za jedan procentni poen. Na ovaj način “Hipo banka” još jednom je pokazala da joj je interes klijenata na prvom mjestu.
Našim klijentima je na raspolaganju i fiksiranje kursa na vrijednost 1,31 KM uz “balon otplatu” kredita. Omogućeno im je i da svoje kredite u švajcarskim francima konvertuju u kredit u evrima, sa mogućnošću produžetka roka otplate.
Korisnici imaju mogućnost i za produženje roka otplate postojećeg kredita u valutnoj klauzuli u CHF, a na raspolaganju im je i prijevremena otplata u cijelosti ili djelimična otplata glavnice kredita u valutnoj klauzuli u CHF.
“Omogućili smo građanima korisnicima tih kredita i grejs period do 12 mjeseci (moratorijum) sa mogućnošću produženja roka otplate kredita u valutnoj klauzuli u CHF”, rekao je Samuel Vlcan, direktor “Hipo banke” u Banjaluci i dodao da oni u Banci čine sve da pomognu svojim klijentima. Srna
