BRISEL – Tokom 2023. godine grupacija Evropske investicione banke (EIB) potpisala je nove ugovore o finansiranju vrijedne gotovo 88 milijardi evra za projekte u oblastima prioriteta EU politike, uključujući klimatsko djelovanje, održivu infrastrukturu i zdravstvo.
„Grupacija EIB sprovodi prioritete EU širom Evrope: jačanje evropske konkurentnosti i liderstva EU u zelenim tehnologijama, kao i pomoć u obezbjeđivanju sigurnije budućnosti ljudima u Uniji i širom svijeta”, rekla je predsednica EIB Nađa Kalvinjo.
„Grupacija je ispunila svoja obećanja. Ostvarila je i premašila svoje ciljeve u pogledu niza ključnih prioriteta EU. To će proizvesti opipljive koristi za sve nas, od bezbjednije vode za piće do unapređenog javnog prevoza, od boljeg pristupa vakcinama do veće pokrivenosti 5G mobilnom mrežom; od otvaranja novih radnih mjesta i povećanja konkurentnosti do energetske sigurnosti i efikasnosti”, dodala je.
Sa 349 milijardi evra zelenih investicija mobilisanih od 2021. godine, Grupacija je na dobrom putu da postigne cilj da do kraja decenije uloži do hiljadu milijardi evra u zeleno finansiranje. Direktno finansiranje klimatskog djelovanja i održivosti životne sredine povećano je sa 38 milijardi (koliko je iznosilo 2022. godine) na 49 milijardi evra.
Tokom 2023. godine više od 21 milijarde evra banka je plasirala za realizaciju inicijative REPowerEU, s ciljem da se smanji zavisnost Evrope od fosilnih goriva i ubrza zelena tranzicija. Kapacitet proizvodnje električne energije za koji su obezbijeđena finansijska sredstva moći će da snabdijeva 13,8 miliona domaćinstava.
U godini koju je obilježila rastuća nestabilnost širom svijeta, EIB Global, namjenski ogranak Grupacije za investicije van EU, obezbijedio je 8,4 milijarde evra za projekte, od čega je gotovo polovina usmjerena ka najmanje razvijenim zemljama. U cjelini posmatrano, finansiranje koje je obezbijedio EIB Global u okviru inicijative EU Globalna kapija već je mobilisalo investicije vrijedne 27 milijardi evra, u skladu sa planom da do 2027. godine dostignu 100 milijardi evra. Pored gotovo dvije milijarde evra pomoći Ukrajini otkako je počela ruska invazija, banka je 2023. godine osnovala fond EU4U koji podržavaju države članice i Evropska komisija radi daljeg jačanja ekonomske otpornosti i obnove Ukrajine.
Grupacija EIB uložila je 19,8 milijardi evra u inovacije i 20 milijardi evra za podršku malim i srednjim preduzećima i preduzećima srednje kapitalizacije. To su u velikoj mjeri omogućila ulaganja Evropskog investicionog fonda, dijela Grupacije EIB specijalizovanog za finansiranje rizika, koji je prošle godine ugovorio investicije od gotovo 15 milijardi evra. To uključuje milijardu evra u okviru inicijative Evropski tehnološki prvaci sa ciljem povećanja broja start-up preduzeća u oblasti najnovijih tehnologija i unapređenja konkurentnosti Evrope. Među ostalim investicijama za podršku inovacijama, Grupacija EIB finansirala je i 19 projekata veštačke inteligencije.
„U vreme nepovoljne situacije za investiranje, Grupacija EIB je spremna da odigra svoju kontracikličnu ulogu, dopunjujući budžet EU i podržavajući države članice EU i naše ekonomije, odgovarajući na jaku tražnju širom Evrope, naročito privatnog sektora”, rekla je predsjednica Kalvinjo.
„Međutim, znamo da izazovi sa kojima se suočavamo iziskuju još veće napore i možemo pomoći Evropi da realizuje svoje planove. Samo ove nedjelje, Grupacija EIB najavljuje nove projekte u Švedskoj, Rumuniji, Italiji, Španiji, Francuskoj, Poljskoj, Litvaniji i Bugarskoj kako bi podržala nove zelene tehnologije, od stanica za punjenje električnih vozila do željeznica, zelene proizvodnje čelika i solarnih rešenja”, dodala je.
Očekuje se da finansiranje Grupacije iz 2023. godine podrži investicije u vrijednosti od oko 320 milijardi evra, dopre do 400.000 preduzeća i podrži 5,4 miliona radnih mjesta. Više od 45% finansijskih sredstava koje je Grupacija obezbedila unutar EU posvećeno je podršci kohezionim regionima, pri čemu je 20% usmjereno za manje razvijene regione u EU, u kojima je bruto domaći proizvod po glavi stanovnika ispod 75% prosjeka EU. Pregled svojih rezultata za 2023. godinu raščlanjen po zemljama Grupacija će objaviti 1. februara 2024. godine.
„Grupacija EIB donosi vrijednost svakoj zemlji i svakom sektoru privrede EU. Dajemo snažan doprinos inovacijama, inkluziji, ekonomskoj sigurnosti i konkurentnosti na našem kontinentu i vodimo računa da svuda uspostavljamo partnerske odnose kako bismo povećavali uticaj našeg zajedničkog rada”, rekla je predsjednica Kalvinjo.
