NJUJORK, Na robnim berzama se bilježi naglo poskupljenje prirodnog gasa, što je u skladu sa skokom cijena sirove nafte, kao posljedica rekordne vrijednosti evra prema dolaru.
Cijena prirodnog gasa na robnoj berzi u Njujorku dostigla je rekordan nivo od 11,56 dolara za milion britanskih termalnih jedinica (BTU) i od početka godine povećana je za 54 odsto.
Skok cijena gasa je u skladu s poskupljenjem nafte koja je u poslovanju u petak zabilježila novi rekord od 126,25 dolara za barel (159 litara) što je najviši nivo otkako je počelo poslovanje na njujorškoj berzi 1983. godine.
Analitičar firme “Delta uan enerdži fand” iz Kalgarija, Piter Linder prognozira da će tokom ovog ljeta prosječna cijena gasa dostići 12 do 14 dolara za milion BTU, prateći cijenu nafte i zbog očekivane smanjene raspoložive količine tog energenta na tržištu.
U isto vrijeme, zalihe prirodnog gasa u SAD, prema podacima statističke službe američkog ministarstva energetike, u prvoj sedmici maja povećane su za 65 milijardi na 1,436 biliona kubnih stopa, ali su ipak za 11 milijardi kubnih stopa ispod petgodošnjeg proseka i za 17 odsto manje nego u ovo vrijeme prošle godine.
Prema procjeni analitičara, da bi se do naredne zime dostigao poželjan nivo zaliha od 3,4 biliona kubnih stopa, potrebno je da se one svake sedmice do novembra povećavaju za prosječno 76 milijardi barela.
Isti činioci koji podstiču cijene nafte odgovorni su i za poskupljenje gasa a to je pre svega nizak kurs dolara prema evru i špekulisanje investicionih fondova.
Analitičari takođe ukazuju na smanjenu raspoloživu količinu gasa na tržištu SAD, gdje je uvoz tečnog prirodnoig gasa (LNG) u prvom tromjesečju iznosio svega 800 miliona kubnih stopa dnevno, prema 1,9 milijardi kubnih stopa u istom lanjskom periodu.
Procjenjuje se takođe da će američki uvoz gasa ove godine biti smanjen na prosječno1,3 milijarde kubnih stopa dnevno, sa dve milijarde koliko je iznosio dnevni prosjek u 2007.
LNG je prirodni gas koji se na izuzetno niskoj temperaturi konveruje u tečno stanje da bi se na tržište otpremao tankerima umesto gasovodima.