LONDON, Evropski proizvođači automobila vraćaju se sa ljetnjih odmora spremni da zatvaraju fabrike i otpuštaju radnike kako bi smanjili troškove poslovanja i održali konkurentnost, kao što su činile njihove američke kolege prije tri godine.
Kada su SAD spasile “Dženeral motors” i “Krajsler” od bankrota pod uslovom da zatvore neke fabrike i smanje broj zaposlenih da bi ponovo postali profitabilni, evropske vlade su na krizu reagovale suprotnim pristupom – ponudile su pomoć proizvođačima suočenim sa padom prodaje u nadi da će se brzo oporaviti, bez mjere otpuštanja.
Tri godine kasnije, bez naznaka okončanja evropske ekonomske krize koja je oborila prodaju automobila na ključnim mediteranskim tržištima, francuske i italijanske kompanije, zajedno sa evropskim odjeljenjem „Forda“ i „Opela“, koji posluje u sastavu „Ceneral motorsa“, nailaze na manji otpor političara i sindikata prema predloženim rezovima u proizvodnji, pod prijetnjom da kompanije potpuno propadnu, navodi Rojters.
Vlade, uključujući novoizabrane socijaliste u Parizu, više nemaju novca za pomaganje proizvođačima automobila, a neke sindikalne vođe izračunale su da bi otpuštanja u ovom trenutku možda spasla radna mjesta u budućnosti.
Analitičari smatraju da radnici koji se budu našli na udaru neće olako prihvatiti drastične odluke poput zatvaranja fabrika.
Američki konsultant za automobilsku industriju Dejvid Kol kaže da u Evropi već traje veliko restrukturisanje i da su kompanije suočene sa izborom da „žrtvuju bataljon da bi sačuvale diviziju“.
„Svi su zaključili da je ovo pravi trenutak da se izvrše strukturne izmjene. Kada shvate da bi kompanija mogla da nestane i da propadnu sva radna mjesta, možda će priznati da je bolje da sada ostane bez 20 odsto zaposlenih“, izjavio je Kol.
Zatvaranje fabrika više nije „tabu tema“ kao u vrijeme prvog talasa krize 2008. godine, izjavio je Loran Petizon, direktor konsultantske kuće „Aliks partners“ iz Pariza.
Tri godine poslije drastičnih rezova koje je zahtijevao predsjednik SAD Barak Obama, „Dženeral motors“ i „Krajsler“ objavili su izvještaje o velikim zaradama, iako se američko tržište još nije oporavilo do nivoa iz vremena prije krize.
„Dženeral motors“, najveći svjetski proizvođač automobila, ukinuo je četiri automobilske marke, zatvorio 14 fabrika u SAD i otpustio 21.000 ljudi. Kompanija je prošle godine ostvarila rekordan profit od 7,6 milijardi dolara, a „Krajsler“ je zaradio 183 miliona dolara sa novim partnerom „Fijatom“, poslije sličnog stezanja kaiša.
U Evropi je proizvođačima kao uslov za dobijanje pomoći od država bilo zabranjeno da zatvaraju fabrike, pa su se kompanije sada našle u ćorsokaku.
Grupacija „Pežo Sitroen“, „Reno“ i „Fijat“, zajedno sa „Opelom“ i „Fordom“, ulažu velike napore da ostanu profitabilni, ali to im veoma teško uspijeva.
Najveći gubitaš je „Pežo“, koji planira da otpusti 10.000 ljudi u Francuskoj i zatvori jednu fabriku prvi put u posljednje dvije decenije.
„Fijat“, koji je stavio katanac na jedno postrojenje u Italiji prošle godine, upozorio je da će zatvoriti još jednu fabriku ako ne bude u stanju da proizvodi vozila koja bi se uspješno izvozila na tržište SAD, prenose agencije.
