SARAJEVO, Evropska komisija žali zbog kontinuiranog zastoja u pregovorima sa BiH o bilateralnom trgovinskom režimu nakon pristupanja Hrvatske EU, saopšteno je iz Evropske komisije povodom pregovora sa BiH o bilateralnom trgovinskom režimu nakon pristupanja Hrvatske EU.
U aktuelnim pregovorima o prilagođavanju Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između EU i BiH /SSP/ i Privremenog sporazuma u svjetlu pristupanja Hrvatske Evropskoj uniji, BiH i dalje odbija da prihvati evropsku metodologiju.
Ova metodologija podrazumijeva čisto tehničko prilagođavanje bilateralne trgovine EU sa BiH sa ciljem da se uzme u obzir i tradicionalna trgovina zemlje sa Hrvatskom na osnovu CEFTA sporazuma.
Ova metodologija podrazumijeva da se trgovinski ustupci koji se primjenjuju na EU sa 27 država članica koriguju prema trgovinskim tokovima BiH i Hrvatske da bi se uzela u obzir situacija proširene EU – 28.
Ako je, na primjer, za dati proizvod na osnovu SSP-a/Privremenog sporazuma kvota iznosila 1.000 tona, na koje se ne plaćaju nikakve carinske dažbine, i ako je obim tradicionalne trgovine BiH sa Hrvatskom na osnovu Cefte iznosio 100 tona, nova kvota za taj proizvod nakon tehničkog prilagođavanja iznosila bi 1.100 tona za EU-28, ponovo bez carinskih dažbina.
Ovo pokazuje da je prilagođavanje čisto matematičke prirode sa ciljem da se održe trgovinski uslovi.
Fundamentalne promjene ustupaka i dažbina narušile bi regionalna tržišta, koja su tokom proteklih godina rasla, a negativno bi se odrazile na postojeću bilateralnu trgovinu BiH sa EU.
Trgovinski partneri računaju na pouzdane trgovinske uslove, ističe se u saopštenju.
Metodologiju EU prihvatile su sve zemlje koje su podnijele zahtjev za članstvo u EU. Sve zemlje zapadnog Balkana prihvatile su ovu metodologiju – osim BiH, kažu u Evropskoj komisiji.
BiH, umjesto toga, zahtijeva detaljan pregled postojećih trgovinskih ustupaka smatrajući, između ostalog, da je zemlja pretrpjela štetu od prostora slobodne trgovine na osnovu Cefte.
Od potpisivanja SSP-a i Privremenog sporazuma 2008. godine, trgovina između EU i BiH odvija se na osnovu asimetrične trgovinske liberalizacije, koja u velikoj mjeri ide u prilog BiH, pojašnjavaju u ovoj komisiji.
Već od samog početka, zemlja je vidjela korist od gotovo potpuno slobodnog pristupa tržištu EU, dok su se trgovinski ustupci na proizvode evropskog porijekla primjenjivali tek progresivno, a carina se još uvijek obračunava na određene proizvode.
U stvari, tvrdi Evropska komisija, BiH može slobodno da izvozi u EU sve kategorije proizvoda. Jedino šećer, vino, riba i teletina podliježu određenim kvotama iznad kojih BiH mora da plati dažbine za izvoz u EU.
Pošto do sada nije postignut dogovor o prilagođavanju SSP-a, BiH sada nameće znatne dažbine na uvoz poljoprivrednih proizvoda iz Hrvatske, naročito mlijeka i određenih vrsta mesa i mesnih proizvoda, koji su bili u potpunosti liberalizovani do 1. jula 2013.
Evropska komisija žali zbog sadašnjeg stava BiH, koji nije u skladu sa duhom bilateralne slobodne trgovine kako je to uređeno SSP-om i Privremenim sporazumom.
Efektivno uspostavljanje bilateralne slobodne trgovine je jedan od kamena temeljaca kretanja ka članstvu u EU. Sadašnji stav predstavlja korak unazad.
U saopštenju se ističe da bi Komisija prihvatila načelo reciprociteta, koje je nedavno tražio šef pregovaračkog tima BiH Dragiša Mekić, koje bi nalagalo da zemlja da EU isti nivo ustupaka koji Unija danas daje BiH za sve proizvode navedene u bilateralnom sporazumu.
Međutim, uzimajući u obzir krhku privredu BiH, Komisija nikada nije tražila – naročito ne u aktuelnim pregovorima – da zemlja odmah postigne simetričnu i punu trgovinsku liberalizaciju.
Sadašnji stav BiH radi zaštite domaćeg tržišta odgodiće uspostavljanje zajedničke zone slobodne trgovine sa EU koju čini 28 država članica, a potrošači u BiH moraće skuplje plaćati proizvode koji se tradicionalno uvoze iz Hrvatske, navodi se u saopštenju Evropske komisije povodom pregovora sa BiH o bilateralnom trgovinskom režimu nakon pristupanja Hrvatske EU. Srna
