BANJALUKA, Ukupna vrijednost direktnih stranih ulaganja u BiH u prvom tromjesečju ove godine iznosila je 72,3 miliona KM, što je preokret u odnosu na isti period prošle godine, kada je bilježen odliv ino-kapitala, objavljeno je u informaciji Direkcije za ekonomsko planiranje BiH.
Pozivajući se na podatke Ministarstva spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH, u DEP-u podsjećaju da je u prva tri mjeseca prošle godine evidentiran veći odliv u odnosu na priliv stranih investicija u iznosu od 4,98 miliona KM.
Ključne investicije koje su uticale na pozitivniju investicionu sliku u BiH tokom prvog kvartala ove godine su ulaganja u kompaniju EFT Rudnik i termoelektrana Stanari, u vrijednosti od 58,67 miliona KM, zatim investicije prevozničke firme “Globtour” Međugorje od 10,1 miliona KM, te banjalučke firme “Comsar Energy RS”, ruskog biznismena Rašida Sardarova, u iznosu od 9,55 miliona KM.
Iz kompanije EFT su proteklog vikenda, prilikom postavljanja kamena temeljca za izgradnju TE Stanari, kod Doboja, podsjetili da su do sada samo u taj projekat investirali 70 miliona evra.
Vuk Hamović, predsjednik “EFT grupe”, najavio je da ova firma u modernizaciju rudnika i izgradnju termoelektrane u Stanarima u narednom trogodišnjem periodu planira investirati 600 miliona evra.
Pored navedenih ino-investicija, u izvještaju DEP-a se kao značajno navodi i ulaganje NLB Leasinga u iznosu od 18,58 miliona KM. Ipak, činjenica da je ova lizing kuća u istom vremenu napravila i povlačenje kapitala u iznosu od 14,56 miliona, pa se njihovo ulaganje u konačnici svodi na 4,02 miliona KM.
U DEP-u navode da uticaj na strane direktne investicije u ovoj godini može imati to što je bonitetska agencija “Standard & Poor's” 27. marta potvrdila BiH suvereni kreditni rejting B sa stabilnim izgledom.
Ekonomski stručnjaci ukazuju da se u BiH zbog nepostojanja zakonski uređenog sistema deviznog poslovanja ne može govoriti o realnom prikazu iznosa stranih investicija, ukazujući da sasvim drugi podaci budu objavljeni od strane Centralne banke BiH.
“Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH s jedne i Centralna banka BiH sa druge strane uvijek prikazuju vidno različit priliv stranih investicija, a nijedna baza u zemlji ne može biti tačna sve dok BiH nema zakon o deviznom poslovanju, ni uređen sistem deviznog poslovanja”, kaže Izudin Kešetović, ekonomski analitičar.
On, između ostalog, ističe da se u BiH ni na koji način ne može govoriti o pozitivnim investicionim trendovima.
“Stavka investicija u BiH jednostavno ne postoji. Prostor unošenja kapitala u zemlju je završen, a onaj kapital koji je postajao u BiH je izašao iz zemlje. Mi smo trenutno privreda koja nikome nije interesantna, jer u BiH ne postoje investicioni tokovi koji bi pokrenuli ulaganja”, smatra Kešetović.
On je ocijenio da je svako iznošenje pozitivnih podataka o investicionim kretanjima u BiH samo pokušaj da se lažno prikaže postojanje privredne aktivnosti. Nezavisne novine