ČIKAGO, LONDON – Američki izvoz azotnih đubriva skočio je ovog ljeta na višegodišnji maksimum pošto je rast cijena prirodnog gasa podigao u Evropi troškove proizvodnje hranljivih materija za usjeve, što je ponudu iz SAD-a učinilo konkurentnijom.
Izvoz iz SAD-a, trećeg po veličini svjetskog proizvođača azotnih đubriva, porastao je na 370.000 kratkih tona u avgustu, što je više nego duplao u odnosu na ukupan izvoz u 2021. godini, prema najnovijim podacima američke Kancelarije za statistiku, koje je za Rojters prikupila industrijska grupa Fertilizer Institut (TFI).
To je istovremeno i najveći mjesečni izvoz od 2013, kada je TFI počeo da prati ove podatke.
Ubrzanje američke prodaje naglašava dalekosežne posljedice rata u Ukrajini na globalno tržište hrane i energije. Rusija, koja je pod zapadnim sankcijama, vodeći je proizvođač đubriva i prirodnog gasa, ključnog u proizvodnji azotnih đubriva za povećanje prinosa kukuruza i drugih usjeva.
Od februarske invazije Rusije na Ukrajinu, Evropa je počela da se odvikava od ruskog prirodnog gasa, a gasovod koji transportuje amonijak iz Rusije do ukrajinske luke je zatvoren. Evropske kompanije su bile prinuđene da zatvore neke fabrike đubriva zbog visokih troškova.
Oskudna ponuda đubriva je toliko podigla cijene hranljivih materija za usjeve širom svijeta da su Ujedinjene nacije ovog mjeseca upozorile na “buduću krizu” dostupnosti tih proizvoda.
“Prodaja američkog đubriva evropskim kupcima nadmašuje prodaju u SAD i drugim kupcima poput Indonezije i Malezije”, rekao je Alister Valas, direktor Argus medija u Londonu.
Evropske zemlje sa najvećim godišnjim povećanjem kupovina đubriva iz SAD su Francuska, Belgija, Norveška i Litvaniji, a u ostatku svijeta su znatno porasle isporuke Maroku, Čileu i Brazilu.
Uprkos porastu izvoza, odvojeni podaci TFI-ja pokazuju da od juna isporuke azotnih đubriva u SAD bilježe drugi najviši nivo u posljednjoj deceniji, što ukazuje na globalnu dislokaciju, a ne na nedostatak.
Za sada nije jasno da li su SAD proizvele više đubriva nego inače u julu i avgustu ili su preusmerile veći dio isporuka u Evropu, rekao je DŽejson Trendl, ekonomista u TFI. Tanjug
