KOZARKA DUBICA – Smrad, insekti, glodari i gmizavci, svakodnevica su stanovnika Ustaničke ulice u Kozarskoj Dubici pored čijih domova preduzeće “Komunalac” iz Kozarske Dubice pretovara smeće sa područja kompletne opštine.
Plastične kese, traktorske gume i ambalaže samo su dio otpada koji je ekipa portala CAPITAL imala priliku da vidi na pomenutoj pretovarnoj stanici.
Stanovnici ove ulice žive u dugogodišnjoj agoniji okruženi smradom i smećem i na sve moguće načine se pokušavaju izboriti da se ova pretovarna stanica izmjesti na drugu lokaciju.
Pokucali su na mnoga vrata, ali dugoročno rješenje nisu pronašli.
Pomoglo nije ni to što je Ustanička, ulica sa najviše predškolske djece u Kozarskoj Dubici. Naprotiv, mališani su umjesto igrališta na poklon dobili deponiju.
Stanovnici Ustaničke ulice su više puta upućivali peticije na razne adrese i vodili razne kampanje kako bi se ova pretovarna stanica izmjestila iz centra grada, ali njihova agonija se iz dana u dan nastavljala.
Ovo lokacija je zamišljena kao pretovarna stanica, ali se ona vremenom pretvorila u deponiju sa koje širi nesnosan smrad.
Građani su se ranije u peticijama žalili da postojanje pretovarne stanice za otpad u centru grada nije u skladu sa Zakonom o upravljanju otpadom koji definiše da se „upravljanje otpadom vrši na način kojim se obezbjeđuje najmanji rizik po ugrožavanje života i zdravlja ljudi i životne sredine, kontrolom i mjerama smanjenja nivoa buke i neprijatnih mirisa.“
S druge strane, prema svjedočenjima stanovnika pomenute ulice smrad sa ove “deponije” je neizdrživ, a onima koji žive u blizini i koji su mu najviše izloženi, pogotovo ljeti, ugroženo je i zdravlje.
U kuću mu ulazile zmije
Željko Bera, stanovnik Ustaničke ulice čija se kuća nalazi najbliže pretovranoj stanici ističe da je Inspektorat Republike Srpske određen period zabranio rad pretovarne stanice preduzeća “Komunalac”.
“Mi smo se žalili Inspektoratu RS koji je na određen period zabranio rad pretovarne stanice, ali je pretovarna stanica ubrzo ponovo počela sa radom. Republička inspekcija nas je potom uputila na opštinu, pa je opština rekla da će to riješiti, ali nikada to nije uradila i to se oteže u nedogled”, kazao je ovaj otac troje maloljetne djece kojem su čak i zmije ulazile u kuću.
Bera naglašava da ovo preduzeće ne može odvesti svo smeće koje se sa područja cijele opštine nakuplja baš na toj lokaciji.
“Oni to dovezu tu, pa to smeće onda stoji tu danima, stvara se deponija. Širi se nesnosan smrad, toliko da se trpjeti ne može”, žali se Bera koji je zajedno sa drugim sugrađanima potražio rješenje za ovaj problem na bezbroj adresa, ali uzaludno.
Opština: “Komunalac” ima urednu dokumentaciju
Na žalbe građana u opštini Kozarska Dubica odgovaraju da preduzeće “Komunalac” ima urednu dokumentaciju za rad pretovarne stanice na navedenoj lokaciji, u skladu sa važećim zakonskim propisima.
“U ime mještana navedenog naselja u maju prošle godine podnesena je tužba Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske, radi poništenja prvostepenog rješenja Odjeljenja za stambeno-komunalne poslove Opštine Kozarska Dubica, kojim je obnovljena ekološka dozvola za „Komunalac“, ističu u opštini Kozarska Dubica.
Kako dodaju, prema informacijama kojima oni raspolažu, Okružni sud u Prijedoru odbacio je žalbu protiv navedenog rješenja Odjeljenja za stambeno-komunalne poslove.
Ministarstvo: Opština ne odgovara na naše dopise
U Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju RS su za CAPITAL potvrdili da su im se u julu 2020. godine obratili stanovnici Ustaničke ulice sa zahtjevom da se izmjesti navodna pretovarna stanica za otpad na lokaciji nekadašnje stočne pijace.
Kako su dodali, u skladu sa svojim nadležnostima, Ministarstvo je dopis, zajedno sa peticijom građana, odmah proslijedilo Republičkoj upravi za inspekcijske poslove na nadležno postupanje.
Kako je Zakonom o upravljanju otpadom određeno da je jedinica lokalne samouprave nadležna za uspostavljanje i razvijanje sistema upravljanja otpadom na svojoj teritoriji Republička uprava za inspekcijske poslove je, navode u Ministarstvu, dostavila stvarno nadležnoj inspekciji u Kozarskoj Dubici predstavku grupe građana iz Kozarske Dubice na nadležno rješavanje.
“Ministarstvo do danas nije dobilo povratnu informaciju iz jedinice lokalne samouprave, niti su se stanovnici ove ulice ponovo obraćali Ministarstvu”, istakli su u Ministarstvu.
Naglasili su da je u ranijoj inspekcijskoj kontroli, iz 2019. godine utvrđeno da “Komunalac” nema pretovarnu stanicu nego sortirnicu sekundarnih sirovina za koju posjeduje dozvolu koju izdaje Ministarstvo i koja je dostupna javnosti na internet stranici Ministarstva.
Inspektorat RS zabranjivao rad “Komunalcu”
U Inspektoratu RS su kazali da je Republička ekološka inspekcija u proteklim godinama u više navrata vršila kontrolu “Komunalca” na objektu pretovarne stanice/sortirnice i u više navrata preduzimala različite mjere.
“Kontrolom izvršenom 2017. godine konstatovano je da “Komunalac” posjeduje rješenje kojim se daje ekološka dozvola za rad sortirnice izdato od Odjeljenja za stambeno komunalne poslove, opštine Kozarska Dubica, ali ne posjeduje dozvolu za upravljanje otpadom za djelatnost razvrstavanja, presovanja, skladištenja, te pretovara na predmetnoj lokaciji te je rješenjem republičkog ekološkog inspektora izrečena mjera zabrane skladištenja, tretmana i pretovara na pomenutoj parcel i naloženo je pravnom licu da pribavi dozvolu za upravljanje otpadom za djelatnost sortiranja otpada od nadležnog Ministarstva”, pojasnili su u Inspektoratu, te dodali da su “Komunalcu” tada izrečene novčane kazne i obilježene izrečene mjere zabrane, postavljanjem službene trake i obavještenja o zabrani.
U “Komunalcu” ni riječi
Novinar portala CAPITAL uputio je upit preduzeću “Komunalac” gdje smo im pružili priliku da iznesu svoju stranu priče, ali ni nakon višednevnog čekanja nismo dobili njihov odgovor.
Prema njihovim riječima, nakon što je “Komunalac” pribavio potrebne dozvole od Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju RS prestali su razlozi za zabranu rada pretovarne stanice od strane ekološkog inspektora.
“Poslednja kontrola izvršena je u maju prošle godine gdje konstatovano da se pretovar, odvajanje, sortiranje presovanje i pakovanje neopasnog otpada po kategorijama, vrši u skladu sa rješenjem Ministarstva”, naglasili su u Inspektoratu.
U Inspektoratu za CAPITAL naglašavaju da su im se više puta obraćali građani koji žive u neposrednoj blizini pretovarne stanice sa zahtjevom da se ista izmjesti, ali ekološki inpektor, kako kažu, nema ovlaštenja da naloži takvu mjeru jer predmetni objekat posjeduje potrebne dozvole za rad izdate od nadležnih organa.
“Za preduzimanje radnji u ovom smislu nadležni su organi jednice lokalne samouprave”, kažu u Inspektoratu.
Tri deponije u krugu od desetak kilometara
Pored deponije u “Ustaničkoj” ulici novinari portala CAPITAL su se uvjerili da u Kozarskoj Dubici u krugu od svega deset, petnaest kilometara postoje još dvije deponije koje ljudima otežavaju život i to jedna u selu Vlaškovci i druga, javnosti poznatija na lokaciji Botinac u selu Jošik pored Une.
Kada je u pitanju deponija na lokaciji Botinac, iako su u opštini Kozarska Dubica ranije tvrdili da je deponija uklonjena i obilježena trakom kako se smeće ne bi istovaralo, građani tvrde da se na tu lokaciju i dalje istovara smeće, te da je prekriveno samo tankim slojem zemlje, u šta smo se i sami uvjerili.
Građani tvrde da i na ovu lokaciju smeće istovara upravo “Komunalac”.
Deponija u Vlaškovcima je oštar trn u oku prelijepe prirode. U moru zelenih krajolika, neopisivih pogleda – smrad, traktorske gume, plastične kese i nepregledne gomile otpada dokaz su da upravo čovjek najviše narušava beskrajno savršenstvo prirode.
Svi ovi slučajevi i još bezbroj drugih svjedoče koliko je upravljanje otpadom u Republici Srpskoj loše riješeno, te da nelegalne deponije i opasni otpadi nerijetko ugrožavaju zdravlje ovdašnjih stanovnika.
Određene deponije se uklone, neke godinama truju lokalno stanovništvo, a za desetine njih se i ne zna.
Ono što je najvažnije je da za većinu tih incidenta, koji su na rubu ekoloških katastrofa niko ne odgovara i da se svedu na naslove u novinama.
CAPITAL će u narednom periodu objaviti seriju tekstova i video priloga o uništavanju prirode i neodgovornom odnosu vlasti, ali i građana prema prirodnim bogatstvima
CAPITAL: Bojana Ninković