BEOGRAD, Narodna banka Srbije je, po svemu sudeći, a to potvrđuju i ekonomski analitičari, spremna da pusti inflaciju da ide svojim tokom, zarad zaštite privrede, ali i budžeta.
Iako je održavanje cjenovne stabilnosti osnovni posao centralne banke, u ovom trenutku svako zaoštravanje monetarne politike bilo bi kontraproduktivno. Tako će se ova godina završiti sa još jednim neslavnim inflatornim rekordom od deset, a možda i više procenata.
I guverner NBS Jorgovanka Tabaković rekla je da u narednom periodu očekuje nastavak rasta međugodišnje inflacije zbog loše poljoprivredne sezone, povećanja regulisanih i cijena uvoznih proizvoda usljed rasta evra. U NBS smatraju da „stezanje“ monetarnog kaiša, kroz povećanje referentne kamate, ne bi imalo efekta. Tako su u avgustu u Srbiji imali međugodišnju inflaciju od 7,9 odsto.
– Centralna banka može da zauzda inflaciju, ako bi htjela i bila spremna da plati cijenu koja nije mala – smatra Aleksandar Stevanović, ekonomski analitičar. – Ona ima mehanizme u rukama, kao što je povećanje referentne kamatne stope, obavezne rezerve ili kupoprodaja hartija od vrijednosti sa kraćim rokom dospjeća. Ali zaoštravanje monetarne politike ima svoju drugu stranu, odnosno utiče na fiskalnu politiku i stvara udar na realni sektor. Praktično, ako bi se borili sa inflacijom, to bi dovelo do poskupljenja kredita, prije svega privredi i do njenog daljeg zastoja.
Kako kaže ovaj analitičar, sasvim je očekivano da cijene idu ovim tokom, zbog loše poljoprivredne sezone, poskupljenja nafte i pada kursa.
– I ove godine ćemo biti u društvu malog broja zemalja sa nepristojno visokom inflacijom – ističe Stevanović. – Svaki rast cijena iznad pet do šest odsto smatra se nepristojnim u 21. vijeku.
Kako kaže Goran Nikolić, ekonomista, o targetiranoj inflaciji može da se govori tek sljedeće godine. Sada je bitno zadržati kamatne stope na kredite preduzećima, kako bi se pokrenula proizvodnja. Zato centralna banka ne poseže za rigoroznijim mjerama u suzbijanju inflacije.
– Nezvanično se pominje „ciljani kurs“, koji bi mogao da utiče na stabilizaciju cijena – kaže Nikolić. – To bi značilo da se kurs fiksira na određenom nivou, uz mogućnost oscilacije od maksimalnih 2,5 odsto. Ili kao što je Mađarska uvela „klizajući“ kurs, koji se svakih mjesec ili dva dana mijenjao za 0,5 odsto. Novosti