PRAG, Najveća češka energetska grupacija ČEZ planira dalju ekspanziju na Balkanu, a naročito velike mogućnosti za investiranje vidi, prije svega, u Srbiji, gde planira učešće u nekoliko velikih projekata.
“Vlada Srbije, naime, planira proširenje elektrane Kolubara, koju je svojevremeno izgradila Čehoslovačka, a priprema i izgradnju novog energetskog izvora pod nazivom ‘Nikola Tesla’, a govori se i o atomskoj elektrani na hrvatsko-srpskoj granici”, pišu češki mediji.
“U Srbiji vidimo šansu, uglavnom, u izgradnji novih izvora energije”, izjavio je šef srpskog predstavništva kompanije ČEZ Aleksandar Obradović.
ČEZ, prema njegovim rečima, s obzirom na neka ranija nepovoljna iskustva, sada nije spreman da ima samo manjinsko učešće u nekim budućim zajedničkim preduzećima.
“Svugdje bismo željeli da budemo najmanje ravnopravni partneri”, naglasio je Obradović.
Češki dnevnik piše da zemlje u regionu još razmišljaju da li da prodaju državne energetske firme, i konstatuje da na tom prostoru i dalje vlada “glad za električnom energijom”.
ČEZ, upravo iz tog razloga, vidi šansu da se angažuje i u modernizaciji i izgradnji kombinovanih energetskih postrojenja, za toplotnu energiju i struju, ali bi u te projekte išli sa svojim partnerom, mađarskom kompanijom MOL, koja je, takođe, već angažovana na Balkanu.
ČEU i MOL su nedavno osnovali zajedničko preduzeće upravo radi realizacije ovakvih projekata u regionu.
U Srbiju, međutim, stupa i ruski “Gazprom”, podsjeća češki list, a Obradović kaže da bi “ukoliko to mogućnosti budu dozvolile rado sarađivali i sa ‘Gazpromom'”.
ČEZ već duže vrijeme nastoji da se probije i na Kosovo, gde se našao u užem krugu kompanija na tenderu za izgradnju dvije termoelektrane u Prištini.
U Hrvatskoj i Srbiji se, takođe, u posljednje se vrijeme razvila diskusija o atomskoj energetici, ali se najpre mora povećati cijena električne energije, ističe Obradović.
U Srbiji elektrane žele da grade i druge velike energetske kompanije, uključujući i finansijsku grupaciju “Džej end Ti” (J&T), kao i italijanski “Enel”, ističu češki mediji.
ČEZ nastoji da promjeni svoju strategiju pri stupanju na zapadni Balkan.
“Mnoge zemlje tog regiona, naime, još razmišljaju i odmeravaju da li da privatizuju državne energetske firme i distributivnu, prenosnu mrežu, a šanse energetskih giganata su, uglavnom, u investicijama u nove energetske izvore”.
“Mi se učimo na greškama koje smo uradili u Bugarskoj”, kaže Obradović, dodajući da će ČEZ za buduće akvizicije pripremiti bolju pravnu analizu, podsjećajući da ta češka kompanija, osim spora sa Bugarskom državom, već pola godine vodi i jedan spor u bosanskom Gacku.
“Mogućnost realizovanja prava biće veoma važna i za planiranu ekspanziju češke kompanije na Kosovo, gdje može da interveniše državna Srpska energetska kompanija EPS, koja, prema riječima Obradovića, može, na primjer, da uloži žalbu i traži učešće u projektu”.
EPS polaže prava na cijeli kosovski energetski sistem, tako da bi bilo koji ugovor koji bi zaključila neka od evropskih kompanija sa kosovskom vladom, bio “minimalno” bar nesiguran, ukazuje češki dnevnik.
Prema ovom listu, ČEZ je priznao da je u jugoistočnoj Evropi, koja je trebalo da bude glavni region za ekspanziju te firme u inostranstvu, napravio određene greške, na šta je već ranije upozoravao i prethodni rukovodilac te kompanije za područje Balkana.
“Iz straha od gubitka zaposlenja, međutim, javno nisu kritikovali poslovnu politiku firme, koja je, navodno, za balkanske narode bila neprimereno stroga”, objavila je ČTK.
Grupacija ČEZ posjeduje u Rumuniji distributivnu kompaniju “Elektrika Oltenija”, a navodno, pokazuje interesovanje i za privatizaciju rudnika uglja u središnjem delu te zemlje.
Najviše teškoća,međutim, ČEZ ima u Bugarskoj gde posjeduje ne samo distributivnu kuću, već i elektranu u Varni, ali sada vodi sudski spor sa bugarskom državom u vezi sa regulacijom cijena struje objavio je dnevnik “E15”.
ČEZ planira ekspanziju na Balkanu
