BEOGRAD, Ideju predsjednika Srbije Tomislava Nikolića da bi “oni koji su stekli nešto više novca ili mnogo više u vrijeme kada smo svi siromašili” trebalo da učestvuju u finansiranju nerazvijenih krajeva Srbije, poslovni ljudi sa kojima su “Novosti” razgovarale uglavnom doživljaju kao populističku izjavu.
U kompaniji najbogatijeg Srbina, bar prema podacima brojnih, sve popularnijih svjetskih top-lista najmoćnijih, Miroslava Miškovića, ovu, više puta ponovljenu inicijativu, podržavaju.
– “Delta” je, da podsjetimo, oduvjek bila generator privrednog razvoja Srbije – kažu za “Novosti” u “Delta holdingu”. – Kompanija je imala i ima u gotovo svim gradovima Srbije svoje poslovnice i na taj način aktivno je učestvovala u privrednom životu svih krajeva u Srbiji. “Delta Agrar”, sa 16 hektara obradive površine, pretežno u Vojvodini i uz kooperaciju sa individualnim proizvođačima, takođe značajno doprinosi razvoju poljoprivrede. Sigurno je da može još mnogo da se uradi, i vjerujemo da ćemo u narednom periodu saznati više detalja o ovoj inicijativi.
Predrag Ranković Peconi, koji u Srbiji posjeduju dvije uljare – “Vital” i “Sunce”, ali i kompanije “Milan Blagojević”, “Rubin”, “Monus”, “Pekarsku industriju Pančevo”, “Albus”, “Medelu”, TV Hepi, UP “Stari grad”, nije za medije želio da komentariše inicijativu predsjednika Srbije.
A prema rejting agencijama, četvrti Srbin na listi najbogatijih u istočnoj Evropi, Đorđije Nicović, kaže za “Novosti” da nema namjeru da ponovo pokuša da ulaže u Srbiju.
– Nikada više neću ulagati kao ranije u firme u Srbiji – kaže za “Novosti” biznismen Đorđije Nicović.
– Tokom dugih godina poslovanja, podigao sam proizvodnju u Pirotu, Nišu, Surdulici u preduzećima poput “Niteksa”, “Rudnika, “1. maja” i dao milione evra. Država mi je sve to oduzela i prodala strancima, gotovo besplatno. Direktnim aktima sam izgubio više od 100 miliona evra. Zato, iako sam i dalje prisutan na domaćem tržištu, na mene ne mogu da računaju. Mislim da sam i previše uložio, a na kraju sam najgore prošao.
Toplica Spasojević, predsjednik ITM grupe, za “Novosti” kaže da bi vlasnici uspješnih kompanija u Srbiji sigurno bili zainteresovani za dalja ulaganja, ali da je neophodno obezbjediti odgovarajuće preduslove za to.
– Vjerujem da su domaći privrednici spremni da se društveno angažuju, ali je za to neophodno i da država obezbjedi ambijent – objašnjava Spasojević. – Teško da je danas moguće zamisliti da neko sa svog računa uplati milion evra nekoj firmi u nerazvijenom području i da se, na taj način, priča završi. Potpuno drugačiji rezultat možemo imati ako domaće kompanije dobiju šansu da rukovode tim kompanijama. Ali sigurno je da bi, bar u prvo vrijeme, u njima dolazilo i do racionalizacije, odnosno otpuštanja i da je za prave efekte, odnosno obezbjeđivanje novih radnih mjesta potrebno vrijeme. Pored toga, sigurno je da se u čitav proces mora uključiti i država, formiranjem određenog fonda koji bi, djelimično, finansirao ove projekte.
Vlasnik modne kuće “Mona” i već dva hotela u Srbiji, na Zlatiboru i Javoru za “Novosti” kaže da je iznenađen pozivom predsjednika Srbije.
– Još od 1989. godine sam u realnoj privredi – kaže za naš list Đorđe Momirović, vlasnik “Mone”. – Koliko sam državi i društvu dao, toliko sam i dobio. Ni više ni manje.
Vlasnik Industrije mesa “Matijević” iz Novog Sada, opet, podržava inicijativu predsjednika Nikolića.
– Naravno da ću i dalje ulagati – kaže Petar Matijević za “Novosti”. – Sve kompanije su registrovane u Srbiji i svu dobit ulažemo ovdje. Nemamo ofšor kompanija, pa, samim tim, i sve poreze plaćamo u Srbiji. Trenutno, privodimo kraju investiciju u farme pilića, koje će nam omogućiti da godišnje prozvedemo četiri miliona komada pilića.
Ovo nije prvi put da se privrednici pozivaju na solidarnost sa građanima Srbije. Čak su i biznismeni imali određene inicijative. Predsjednik “MK grupe” Miodrag Kostić je 2010. godine dao prijedlog da uspješni biznismeni pomognu propalim državnim firmama da se oporave. Kostić je tada izjavio da preduzećima nudi besplatan angažman u oblasti konsaltinga, a naročito kada je u pitanju rukovođenje, finansije i investicije, ali i upravljanja krizom i promjenama.
Međutim, inicijativa je propala, jer su privrednici otpuženi da, ulaskom u firme, žele da preuzmu kompanije za sopstveni profit.
Nema razumijevanja
Sve što je tokom dvije decenije zaradio u građevinskom biznisu širom Ruske Federacije Dragan Pavlović iz Predejana uložio je u privatizovani motel koji sada zbog izgradnje Koridora 10 treba da bude zaobiđen. Poznati slovenački ugostitelj Momčilo Jorgačević, rodom iz vučjanskog sela Žabljana, kaže da više od deceniju pokušava da na jugu Srbije stvori “slovenački standard” ali da nema sa kim da radi. Ovakvih primjera ima podosta i na siromašnom jugu Srbije a zajedničko im je da ovim ljudima ne manjkaju patriotizam, kapital i preduzetničke ideje, ali da ne nailaze na dovoljno razumijevanja u “matici”. Novosti