BANJALUKA, Štednja građana u bankama u Republici Srpskoj za nepunih devet godina porasla je za čak 174 odsto i trenutno iznosi 2,11 milijardi KM, pokazuju podaci Agencije za bankarstvo RS objavljeni u kvartalnom izvještaju. 
Od kraja prošle do kraja marta ove godine zabilježen je novi rast od četiri odsto, ili za 79,3 miliona KM ako se računa u novcu.
Prema strukturi, skoro četiri petine novca su oročene, dok je ostatak štednja po viđenju, a koja nije uslovljena vrstom uloga i koja je klijentu stalno dostupna.
Marko Đogo, predsjednik Sekcije za bankarstvo u Udruženju ekonomista RS – SWOT, kaže kako je u pitanju makroekonomski proces koji je na ovom prostoru trebalo da se desi mnogo ranije.
“U svim normalnim ekonomijama banke posluju tako što prikupljaju veliki broj malih depozita od građana i odobravaju manji broj većih kredita u privredi. U tim državama, od 70 do 80 odsto izvora depozita je stanovništvo, a BiH je bila izuzetak, što je bila posljedica nekog ranijeg perioda”, kaže on.
Taj period je, objašnjava, bio kada su strane banke kupile domaće i kada se pojavilo dosta likvidnih sredstava, a RS je prodala “Telekom” i u tom trenutku novac od prodaje držala kod banaka.
“U 2008. godini imali smo samo jednu trećinu depozita koje su kod banaka držali građani, što je nenormalno, jer je i u Srbiji i Hrvatskoj taj procenat bio između 60 i 70 odsto. Tek prije godinu dana u RS učešće depozita građana u ukupnim depozitima popelo se na 50 odsto. To je makroekonomski trend normalizacije nečega što je trebalo da se desi mnogo ranije. Očekujem da se taj trend rasta nastavi budući da je suština bankarskog sektora preuzimanje rizika i ročne transformacije. Ovo se teško može objasniti bilo čim osim da smo imali nenormalnu situaciju”, kaže Đogo.
U Agenciji za bankarstvo RS navode kako je povoljnija ročna struktura štednje, odnosno znatno veće učešće oročene štednje u ukupnoj štednji rezultat povjerenja građana u banke.
Smatraju kako tome u značajnoj mjeri doprinosi supervizija banaka i osiguranje depozita, koji u osnovi imaju za cilj stabilan bankarski sektor i zaštitu deponenata.
“Trend rasta depozita građana je i dalje prisutan, a u okviru istih štednja građana je, takođe, zabilježila rast u odnosu na stanje s krajem prethodne godine. Na nivou bankarskog sektora iskazan je pozitivan finansijski rezultat i na osnovu svega može se zaključiti da je bankarski sektor u cjelini stabilan i adekvatno kapitalizovan, a likvidnost i profitabilnost su na zadovoljavajućem nivou”, navodi se u zaključku Agencije.
U izvještaju se navodi kako je došlo do blagog povećanja odobrenih kredita za građane, te da je kreditna zaduženost po stanovniku 2.183 marke.
Banke su za prva tri mjeseca ostvarile ukupni prihod od 130 miliona maraka, a što je u odnosu na isti period prošle godine više za 11 odsto, dok su paralelno s tim smanjili rashode za deset odsto ili za oko deset miliona maraka.
Sedam banaka je iskazalo nerevidiranu dobit prije oporezivanja u ukupnom iznosu od 45 miliona maraka, a negativan finansijski rezultat je iskazala samo jedna banka i to u iznosu od 395.000 KM.
Neto dobit iskazana je u iznosu od 40,8 miliona maraka i veća je za duplo u odnosu na kraj prvog kvartala 2016. godine. Nezavisne
