MOSKVA, Ruski poljoprivrednici i turistički sektor nisu srećni sa najavama ublažavanja sankcija EU, jer su tek pod sankcijama “razgranali” svoje poslove.
Jedan broj privrednika i ekonomista upozorava na značaj slabljenja rublje, koji je pomogao oživljavanje domaće privrede, dok će ublažavanje i ukidanje sankcija ponovo ojačati rublju.
Na kraju 2014. godine, pod pritiskom spoljnopolitičkih napetosti, Centralna banka Rusije odlučila je da pređe na slobodan kurs rublje.
Nakon ulaska Krima u sastav Rusije, investitori su počeli da povlače aktive iz zemlje, što je rezultiralo neviđenim pritiskom na rublju.
Drugi razlog pritiska bio je pad cijena nafte, čija je posljedica bio gubitak 60 odsto vrijednosti ruske valute u odnosu na američki dolar i evro.
“Uklanjanje ili značajno ublažavanje sankcija dovešće opet do jačanja rublje zbog manjeg geopolitičkog rizika”, tvrdi finansijski analitičar investicionog holdinga “Finam” Timur Nigmatulin.
Pad rublje doveo je do rasta cijena na uvezenu robu, a ruska ograničenja na uvoz prehrambenih proizvoda iz Evrope i SAD uzrokovala su porast potrošačkih cijena.
Prema podacima “Rostata”, u maju je inflacija u Rusiji iznosila 0,4 odsto, od početka godine 2,9 odsto, a na godišnjem nivou 7,3 odsto.
Pad rublje i smanjenje uvoza pomogli su ruskim firmama da dovedu u red proizvodnju u zemlji, u okviru takozvanog programa “supstitucije uvoza”.
Prvi uspjeh ostvaren je u poljoprivredi. Zahvaljujući devalvaciji, državnoj podršci i odlasku konkurenata iz tržišnog takmičenja, u 2015. godini industrijska proizvodnja u ovom sektoru porasla je za tri odsto.
U slučaju povratka stranih proizvođača, konkurencija na ruskom poljoprivrednom tržištu naglo će se povećati.
Ruski biznis je dugo zavisio od zapadnih kompanija. Glavni partner najvećeg državnog naftnog preduzeća “Rosnjeft” bila je američka kompanija “EksonMobil”
Uvođenje sankcija rezultiralo je naglim smanjenjem saradnje, a neki projekti su otkazani.
Tako su u prvoj polovini 2014. godine, kada je Krim ušao u sastav Rusije, ruske naftne i plinske kompanije iz zapadnih banaka posudile samo 3,5 milijardi dolara, što je 82 odsto manje nego godinu dana ranije.
Nakon “razmjene” sankcija sa EU i SAD, zapadne partnere trebalo je da zamijeni Kina. Međutim, nije bilo jednostavno uspostaviti kontakt sa kineskim bankama.
Od velikih ruskih kompanija samo je “Noriljskij” privukao “sindicirani” kredit od 4,8 milijardi juana.
U maju 2016. godine rusko Ministarstvo finansija sprovelo je plasman evroobveznica, a kupci su uglavnom bili iz Velike Britanije, a ne iz Azije, iako je, upravo, radi njihovog privlačenja plasman bio produžen za jedan dan.
Geopolitičke sankcije i pad rublje doveli su do toga da većina Rusa, 52 odsto, planira da odmor provede u ruskim odmaralištima. NJih 15 odsto odabralo je Krim.
Najpopularnije strane zemlje – Italiju, Bugarsku i Crnu Goru planira da posjeti samo četiri odsto ruskih turista.
U slučaju ukidanja sankcija i jačanja rublje Rusi će se najvjerovatnije vratiti u evropska odmarališta, upozoravaju iz ruskog turističkog sektora. Srna