SARAJEVO, BiH je prošle godine zabilježila pad izvoza mlijeka i mliječnih prerađevina za šest odsto, odnosno za četiri miliona KM, u odnosu na 2014. godinu, ali i pad uvoza za isti procenat, odnosno za 7,5 miliona KM, što sugeriše da raste potrošnja domaćih proizvoda, rekla je stručni saradnik u sektoru za makroekonomski sistem Spoljnotrgovinske komore BiH Amila Šehić.
Na predstavljanju analize spoljnotrgovinske razmjene od 2011. do 2015. godine, za mlijeko i mliječne proizvode, perad i jaja, voće i povrće, te gljive, šumske plodove, ljekovito i začinsko bilje, eterična ulja i med, koju je organizovala Komora danas u Sarajevu, Šehićeva je navela da kada je riječ o mlijeku pokrivenost uvoza izvozom iznosi 48 odsto.
Ona je navela da se od ukupno ostvarenog izvoza mlijeka i mliječnih prerađevina koji je u prošloj godini iznosio 61 milion KM, 77 odsto odnosi na mlijeko i pavlaku, 18 odsto na jogurt, kefir i druge fermentisane proizvode, četiri odsto na sir, a jedan odsto na maslac i mliječne namaze.
Kada je riječ o ukupnom uvozu mlijeka i mliječnih proizvoda u prošloj godini koji je iznosio oko 128 miliona KM, 46 odsto uvoza odnosi se na sir, 26 odsto na jogurt, kefir i druge fermentisane proizvode, 19 odsto na mlijeko i pavlaku, a devet odsto na masla i mliječne namaze.
Prema riječima Šehićeve, ključna izvozna tržišta su Crna Gora, gdje se izvozi 29 odsto proizvoda, zatim 25 odsto proizvoda odlazi u Srbiju, 24 odsto u Makedoniju, 17 odsto u samoproglašeno Kosovo, tri odsto u Albaniju i dva odsto u Hrvatsku, dok su potencijalna tržišta za izvoz Australija, Turska i Ujedinjeni Arapski Emirati.
Direktor Sektora privrede pri Spoljnotrgovinskoj komori BiH Ognjenka Lalović rekla je da što se tiče izvoza mlijeka i mliječnih prerađevina, BiH ne može da se pohvali navedenim podacima jer je bio mali vremenski rok za dobijanje dozvole za izvoz mlijeka u EU, a nakon toga i mali rok za izvoznike za obnavljanje kontakata sa dotadašnjim poslovnim partnerima.
Prema njenim riječima, podaci govore da su se izvoznici iz BiH više fokusirali na tržište zemalja Cefte, što pokazuje njihovu spremnost da se prebace na drugo tržište.
Lalovićeva je istakla da je, prema podacima, za BiH veoma značajno tržište /samoproglašenog/ Kosova, za opstanak mliječne industrije BiH.
Kada je riječ o sektoru peradarstva, Šehićeva je rekla da je u prošloj godini zabilježen pad izvoza od šest odsto ili 3,3 miliona KM u odnosu na prethodnu godinu, ali i pad uvoza od 11 odsto, odnosno 4,4 miliona KM, te da je pokrivenost uzvoza izvozom iznosila 138 odsto i najveća je u posljednjih pet godina.
Od ukupnog ostvarenog izvoza u sektoru peradarstva, koji je iznosio 49 miliona KM, 64 odsto se odnosi na prerađevine, 24 odsto na meso peradi, sedam odsto na jaja, a pet odsto na živu perad, a od ukupnog uvoza /35 miliona KM/ 67 odsto odnosi se na meso peradi, 15 odsto na prerađevine, 12 odsto na živu perad i 15 odsto na prerađevine.
Šehićeva je rekla da je ključno tržište za BiH bila Srbija, u koju se izvezlo 28 odsto od ukupnog izvoza sekora peradarstva, dok je 27 odsto izvoza završilo na Kosovu, 26 odsto u Makedoniji, a 18 odsto u Crnoj Gori, dok su potencijalna tržišta Surinam, Ujedinjeni Arapski Emirati, Bahrein i Katar.
Feđa Begović, predstavnik firme “CDS konsalting”, koja je zajedno sa Komorom napravila ovu analizu, ističe da je kada je riječ o uvozu i izvozu voća i povrća, prošlogodišnji izvoz porastao za 36 odsto ili 39 miliona KM u odnosu na 2014. godinu, dok je zabilježen rast uvoza od 10 odsto ili 26 miliona KM.
Prema njegovim riječima, od ukupnog izvoza voća i povrća koji je prošle godine iznosio 149 miliona KM 69 odsto se odnosi na voće, 21 odsto na povrće, a 10 odsto na preradu, dok je ukupan uvoz iznosio 293 miliona KM, od čega se 50 odsto odnosi na voće, 26 odsto na povrće i 24 odsto na preradu.
Begović je istakao da su smrznute maline ključni proizvod koji je izvezen iz BiH, čija je ukupna vrijednosti iznosila 50 miliona KM, zatim slijede svježe jabuke, kojih je izvezeno 14 miliona KM, 11 miliona KM svježih krušaka, koliko i svježih kornišona i šest miliona KM svježih šljiva.
Kada je riječ o uvozu i izvozu ljekovitog i aromatičnog bilja, gljiva, šumskih plodova eteričnih ulja i meda, on je naveo da je prošle godine zabilježen pad izvoza od 12 odsto ili 3,8 miliona KM u odnosu na 2014, te zanemarivo smanjenje uvoza, tako da je pokrivenost uvoza izvozom iznosila 303 odsto.
Od ukupno ostvarenog izvoza koji je prošle godine iznosio 29 miliona KM, 46 odsto se odnosi na gljive, 22 odsto na šumske plodove, 16 odsto na ljekovito bilje, 11 odsto na eterična ulja i pet odsto na začine, dok je zanemarljiv izvoz meda.
Ukupan uzvoz iznosio je oko devet miliona KM, od čega se 44 odsto odnosi na ljekovito bilje, 22 odsto na gljive, 18 odsto na med, šest odsto na eterična ulja i po pet odsto na začine i šumske plodove. Srna