VAŠINGTON, Američki proizvođači oružja ojačali su posljednjih godina svoju svjetsku dominaciju na tržištu naoružanja i nalaze se ispred Rusije i Kine.
Sa druge strane, Evropa gubi zamah, navodi Međunarodni institut za istraživanje mira iz Stokholma (Sipri).
Podaci ovog insituta, koji se odnose na petogodišnji period (2011-2015) da bi mogle da se vide glavne tendencije, pokazuju da obim svjetske trgovine oružjem stalno raste od 2001, poslije pada od oko dvadeset godina.
U oblasti isporuka SAD su daleko ispred drugih, naveo je Sipri u saopštenju. Njihov udio u tržištu naoružanja porastao je na 33 odsto, u odnosu na 29 odsto u periodu 2006-2010.
Američki porizvođači oružja imaju i najraznolikiju klijentelu.
“SAD su prodale ili dale veliko oružje za 96 zemalja u posljednjih pet godina, i američka industrija naoružanja priprema velike narudžbine za izvoz, od kojih ima ukupno 611 borbenih aviona F-35 za devet zemalja”, rekla je Od Fleran, direktorka programa naoružanja i vojnih izdataka Instituta.
Iza SAD takođe je napredovala Rusija, sa 5 odsto svjetskog izvoza, iako je taj trend bio dosta lošiji 2014. i 2015. godine kada je Zapad uveo ekonomske sankcije Moskvi zbog uloge u ukrajinskom sukobu. Rusi izvoze više od Amerikanca u Indiju, koja je najveći svjetski uvoznik.
Kina koja je 2010-2014 postala treći svjetski izvoznik oružja i prešla Njemačku i Francusku, ojačala je taj položaj sa oružanom industrijom koja je sve priznatija i koja prije svega snabdijeva azijske zemlje (Pakistan, Bangladeš, Mjanmar).
Evropski proizvođači oružja gube udio u svjetskom tržištu. U posljednjih pet godina izvoz Francuska (5,6 odsto tržišta) pao je za deset odsto u odnosu na pet godina prije toga, a izvoz Njemačke (4,7 odsto) pao je za pedeset odsto.
Te industrije snose posljedice pada porudžbina od njihovih evropskih partnera (minus 41 odsto), koji su uveli budžetsku štednju. Sa strane uvoznika, Indija ostaje broj jedan (14 odsto) i kupuje duplo više stranog oružja od drugog uvoznika na listi Saudijske Arabije, i tri puta više od Kine. Beta