LONDON, Godina na izmaku je, prema svim parametrima, za Evropsku uniju bila “kao iz pakla”, ali bi sljedeća mogla da bude još gora ako Britanci budu glasali za izlazak iz Unije, navodi se u analizi agencije Reuters.
Geopolitički temelji Starog kontinenta nisu bili ovako uzdrmani još od pada Berlinskog zida i opšteg kraha komunizma širom istočne Evrope 1989. godine, navodi britanska agencija i dodaje da za razliku od kraja 20. vijeka, kada su potresi išli u korist Evropskoj uniji i ojačali je kao takvu, krize 2015. godine prijete da učine upravo suprotno – razore Uniju i ostave je u modricama, utučenu i prepunu novih barijera.
Pad gvozdene zavjese doveo je u roku od dvije godine do stvaranja jedinstvene evropske valute, a poslije 15 godina i do širenja Unije na istok i NATO sve do granica Rusije, Ukrajine i Bjelorusije. Time se na neki način potvrdilo predviđanje Jean Monneta, prvog predsjednika Evropske zajednice za ugalj i čelik, koji je rekao da će se ujedinjena Evropa izroditi iz kriza.
Zbog ovogodišnjih “političkih i ekonomskih šokova” usljed priliva izbjeglica, grčkog duga, nasilja islamista i ruske vojne akcije doveli su do ponovnog uvođenja graničnih kontrola u mnogim mjestima, jačanja desničarskih i antievropskih političkih snaga.
Jean-Claude Juncker, predsjednik Evropske komisije upozorio je da je šengenska zona ugrožena i da evro najvjerovatnije ne bi preživio ako bi se unutrašnje granice zatvorile.
Razdor u EU oslikava se i u prkosu prema Angeli Merkel, nekrunisanoj kraljici Unije. Ona nije naišla na veliku podršku svojih EU partnera po pitanju podjele tereta oko prijema izbjeglica, a većina je insistirala na zatvaranju spoljnih granica EU umjesto na prihvatu izbjeglica.
Jedan od problema koji će se najvjerovatnije pogoršati u sljedećoj godini jeste taj što su glavni evropski lideri politički slabi i toliko preokupirani problemima u svojim zemljama da nisu u stanju da pokrenu potrebnu kolektivnu akciju, navodi Rojters.
Britanija sve više teži izlasku iz EU, koja očigledno ne želi da ispuni uslove koje je London postavio u želji da dobije povlašćeniji status u odnosu na ostale članice. Ukoliko druga naveća ekonomska i vojna sila Evrope prva napusti EU brod, to bi bio jak i bolan udarac koji bi odjeknuo u svjetskim okvirima.
“Brexit” bi mogao da pokrene zahtjeve za održavanjem referenduma i u drugim zemljama – od Poljske do Danske. N1
