NOVO SARAJEVO – Političke razmjerice, poništavanje tendera i sumnje u nezakonite radnje su obilježili protekle četiri godine upravljanja Opštinom Novo Sarajevo. Dokaz da nije riječ samo o pretpostavkama jeste i presuda kantonalnog suda u Sarajevu iz jula 2024. godine kojom je bivši direktor JP ONSA Adnan Karamehmedović, nakon priznanja krivice, proglašen krivim i osuđen na godinu dana zatvora.
Karamehmedović je imao obavezu i da iznos od 101.701,50 KM uplati Preduzeću na ime naknade štete. Priznao je da je novac Preduzeća prebacivao na račun sebi i drugim osobama. (Karamehmedoviću je presudom i zabranjeno da tokom narednih pet godina vrši pozive, aktivnosti ili funkcije.)
Četvorka, pa Trojka
Evo kako je počelo…
Načelnik Novog Sarajeva u protekle četiri godine bio je Hasan Tanović, sarajevski ortoped, jedan od onih koji su Klinički centar napustili zbog strahovlade bivše direktorice Sebije Izetbegović. Na izborima u jesen 2020. predstavio se kao kandidat „četvorke“ koju su činili SDP, NiP, Naša stranka i NES.
Tanović nema dugu političku karijeru. Prije kandidature bio je član DF-a, koju je napustio u augustu 2020. godine, a 2022. godine je postao član SDP-a.
Njegovu pobjedu pratila je i pobjeda „četvorke“ koja se ubrzo, nakon što je NES napustio taj savez, pretvorila u „trojku“. No, ni ova ljubav nije dugo trajala jer je već u februaru 2023. i NiP napustio većinu. Iz te su stranke kazali da: … realizacija većih infrastrukturnih projekata u našoj Općini skoro je pa isključivo vezana uz većinsko sufinansiranje sa kantonalnog nivoa, i to uz brojne oborene tendere i kašnjenja, dok se skoro pa pola općinskog budžeta prenosi iz godine u godinu što je bilo praksa i za vrijeme prethodnog načelnika iz SDA.
Može li još komplikovanije?
Nešto kasnije će, glasovima SDA-a, PZP-a, NES-a, samostalnih vijećnika i vijećnica i dva SDP-ova vijećnika, biti smijenjeni predsjedavajući Opštinskog vijeća Robert Pleše (NS) i dopredsjedavajući Nijaz Džaka (NiP). Ukratko, odnosi unutar većine su dodatno zakomplikovani.
“Nered i nerad koji je nastao kao posledica odbijanja saradnje i koordinacije načelnika Hasana Tanovića sa našim vijećnicima, prouzrokovao je izostanak većine u Vijeću, a sada i potpunu promjenu političkih stranaka na strani Tanovića”, napisala je tada na društvenim mrežama Mirela Džehverović (NS) i optužila Tanovića da djeluje u korist SDA i DF.
Prilikom dolaska na čelo Opštine Novo Sarajeva Tanović je imao podršku 24 vijećnika, a pao je na podršku samo 16 vijećnika i to onih iz SDA, Platforme za progres, SDP-a, NES-a i pojedinih samostalnih.
“Tanović je davno trebao sam podnijeti ostavku jer nema podršku niti vijećnika niti građana. On se jednostavno ne snalazi. Školovan je da bude ortoped, doktor. Mogao je sam da se povuče i da kaže da ovo nije za njega”, pisao je i vijećnik Arslan Dučić na svom blogu.
Ispunjena dva obećanja do decembra 2023. godine
Iz NS su Tanoviću zamjerali mnogo, najčešće što nije ispunio data obećanja, a nije rješavao ni probleme koji su se gomilali tokom mandata.
Između ostaloga zamjeraju što Novo Sarajevo nije dobilo najavljeni park-šumu Hum, da dvorana „Goran Čengić“ prokišnjava, da klupe i parkovi nisu obnovljeni, da su javni prostori i ulice zapušteni, da nema ni pokušaja rješenja nedostatka parkinga, osim na štetu zelenih površina i pješaka, da je birao nekompetentne saradnike, da je Opština kupila najskuplji električni terenac, da je ukrašavanje za praznike plaćeno 400.000 KM….
S druge strane, Istinomjer je u decembru 2023. godine procijenio da su u opštini Novo Sarajevo u mandatu 2020.-24. ispunjena dva obećanja, u progresu je 38, 27 je započeto, a dva obećanja nisu ni započeta. Iz opštinske administracije nisu prihvatili ovu procjenu uz komentar da je „načelnik realizovao mnogo veći broj predizbornih obećanja, nego što je to navedeno na portalu Istinomjera“, te da su „neka od obećanja postala trajni sastavni dio budžeta“.
No, početkom septembra, netom prije zvanične izborne kampanje Istinomjer je objavio da je načelnik Općine Novo Sarajevo Hasan Tanović od 69 obećanja datih u predizbornoj kampanji 2020. u potpunosti ispunio 6, većim dijelom 30, djelomično 19, 11 manjim dijelom, a tri obećanja su tokom mandata ostala neispunjena.
Spotakli se i na javnim nabavkama
Istovremeno, nalazi kontrolnih javnih institucija ukazuju da je bilo propusta – najčešće se radilo o javnim nabavkama.
Ured za razmatranje žalbi je na osnovu žalbe kompanije Glock Sigurnost d.o.o Sarajevo poništio tendersku dokumentaciju i obavještenje o nabavci Opštine Novo Sarajevo za Nabavku i instaliranje sistema videonadzora javnih objekata i površina (935-1-l-313-3-292t22) od 30.12.2022. godine.
Podsjećanja radi, portal Interview.ba je početkom aprila 2023. godine pisao o ovoj spornoj javnoj nabavci vrijednoj oko 1,1, milion KM. Nabavkom je planirana kupovina i instalacija opreme za videonadzora javnih objekata i površina. Naveli smo također da je javna nabavka više puta bila pauzirana zbog izmjena elemenata nabavke.
Sporna je bila i nabavka softvera za digitalizaciju arhivske građe i sistema upravljanja dokumentima (document management system – DMS) čija je vrijednost 349.999 KM. Žalitelji Uredu za razumatranje žalbi su tada ocijenili da je ugovorni organ tendersku dokumentaciju pripremio ne poštujući osnovne principe ZJN BiH, diskriminatorno, netransparentno, postavljajući uslove koji onemogućuju jednak tretman i nediskriminaciju potencijalnih ponuđača, ali i da je Općina dvije godine ranije nabavila isti sistem od Fixit d.o.o. i Gama System d.o.o. za znatno manje novca.
U decembru 2023. Žurnal je nakon nekoliko tekstova objavio da je poništenjem, odnosno otkazivanjem okončana nabavka novog softver za 300.000 KM, iako je ranije Opština već kupila sličan za oko 64.000 KM bez PDV-a.
Istaknuto je da, osim upitnog odnosa prema javnom novcu, postoji sumnja i da je tender namješten.Postupke koji su prethodili stručnjaci ocjenjuju „veoma diskutabilnim“, a sve su pratili i iz Agencije za javne nabavke. Iz Žurnala su podsjetili da su upravo zbog ovog tendera podnesene krivične prijave protiv načelnika Hasana Tanovića, kao i protiv njegovog (nekadašnjeg) savjetnika Elisa Hrkalovića.
Sve smo mogli mi…
U ovom mandatnom periodu Ured za reviziju institucija u FBiH je samo jednom revidirao poslovanje Općine i to 2021. godine – dao je mišljenje s rezervom.
Vijećnik Dučić je pisao i o izdavanju dijela jedne javne zgrade privatnoj firmi Herbal Group – 180 kvadrata za oko 1.000 KM mjesečno. Istovremeno, mediji su izvještavali o više krivičnih prijava zbog nezakonitog zapošljavanja.
“Sve je počelo tom kupovinom preskupog električnog automobila. Vijeće je načelniku naložilo da vrati vozilo na šta je on odgovorio da neće, nego da će naručiti još nekoliko, što je valjda najozbiljnije kršenje demokratije na nivou Vijeća, ali i diletantizam načelnika od kog smo očekivali da naprave pozitivne pomake. Mimo Vijeća su nabavili dekorativnu rasvjetu, a samo prva faza koštala je 400.000 KM. Tender je bio takav da je mogla samo jedan firma konkurisati i to firma načelnikovog prijatelja. Za to smo podnijeli krivičnu prijavu. Tužilaštvo je zaustavilo javnu nabavku softvera za dokumentacioni centar, a zaustavljena je nabavka kamera za brdo Hum koja je trebala koštati 1,3 miliona KM”, naveo je Dučić.
Kaže i da je iz Opštine Novo Sarajevo otišao veliki broj dugogodišnjih zaposlenika. Tvrdi da su napuštali posao nakon što su bili saslušavani u Tužilaštvu i da je riječ o trideset ili četrdeset ljudi. Jedan je, po njegovoj tvrdnji, čak izvršio i samoubistvo.
“Kao kruna je došla presuda direktoru javnog preduzeća ONSA koji je priznao krivicu”, kaže Dučić.
Kad bi morao istaći dobre poteze kaže „da ih je bilo, ali je mnogo više loših“. Uzroke traži i u nestabilnoj većini i trgovini glasovima.
“Urađena je nova sistematizacija radnih mjesta, a načelnik je mimo pravilnika zaposlio 15-ak osoba, koje nisu imale poziciju jer Sistematizacija nije bila usvojena, a u tom trenutku nije došla na saglasnost Vijeću. Ona je usvojena kasnije, tek iz šestog pokušaja, upravo zahvaljujući poliitčkim trgovinama”, navodi Dučić i podsjeća da je nakon svega i SDP Tanoviću uskratio podršku jer ga nisu kandidovali za novi mandat.
Kandidati za načelnike na izborima zakazanim za oktobar 2024. godine su Benjamina Karić iz SDP-a, bivši SDA-ov načelnik ove Opštine Nedžad Koldžo (sada u ime pokreta Naprijed) i Muamer Bandić iz Stranke za BiH koji ima podršku SDA i DF-a.INTERVIEW.BA
