BANJA LUKA – Ambasador Brajan Ageler, šef Misije OEBS-a u BiH, uputio je otvoreno pismo poslanicima Narodne skupštine RS u kojem je izrazio duboku zabrinutost u vezi sa Zakonom o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija koji se nalazi na dnevnom redu redovne sjednice NSRS zakazane za 26. septembar.
Ambasador Ageler je ocijenio da bi taj zakon mogao da ima ozbiljan i negativan uticaj na sve koji žive u Republici Srpskoj.
“Ukoliko bude usvojen, taj zakon bi imao veoma značajne i negativne posljedice na ostvarivanje osnovnih ljudskih prava građana u RS, kao i na međunarodne i domaće obaveze BiH, uključujući prava sadržana i u Ustavu BiH i u Ustavu RS. Uvriježeno, iako pogrešno, nazvan „Zakonom o stranim agentima“, ovaj zakon bi ozbiljno narušio pravo na slobodu udruživanja tako što bi u značajnoj mjeri smanjio već ionako nedovoljan i sve manji prostor za funkcionisanje organizacija civilnog društva, nezavisnih medija i zaštitnika ljudskih prava u RS”, navodi se, između ostalog, u pismu.
Ovaj zakon bi, navodi se dalje, spriječio bi saradnju sa međunarodnim partnerima i organizacijama, uključujući i one čija je BiH i sama članica.
“Iako su vlasti RS pokušale da prikažu ovaj zakon kao zakon koji promoviše transparentnost, on bi lako mogao da se iskoristi kao sredstvo stigmatizacije i ograničavanja gore pomenutih domaćih aktera, a svi oni već djeluju pod teškim i ograničavajućim uslovima u RS”, ocijenio je ambasador Ageler.
U pismu se navodi da organizacije civilnog društva, nezavisni mediji i zaštitnici ljudskih prava igraju uloge od neprocjenjivog značaja u svakom demokratskom društvu, te da je učešće različitih pojedinaca, udruženja, grupa, organizacija i institucija od vitalnog značaja u obezbjeđivanju ostvarivanja i poštovanja osnovnih ljudskih prava.
“Uspješna funkcionalna demokratska društva su ustanovljena na principima zaštite ovih osnovnih ljudskih prava, uključujući i slobodu udruživanja”, poručuje ambasador u pismu i ističe da “i domaće i međunarodno pravo štiti te ključne funkcije”.
Društva ne mogu da rastu, razvijaju se ili da se oporavljaju, kaže se dalje, ukoliko građani nemaju slobodu da se povezuju i sarađuju sa onima koji dijele njihove vrijednosti, da razgovaraju sa onima sa čijim se mišljenjem ne slažu, kao i da rade na ključnim društvenim, kulturnim, političkim ili ekonomskim temama.
“Jednostavno rečeno, društvo bez slobode udruživanja ne bi bilo demokratsko društvo. U svjetlu toga, organi vlasti u demokratskim društvima moraju da poštuju mirno izražavanje razlika u mišljenjima te, kao posljedica toga, moraju javno da prepoznaju – putem djelovanja, zakona i politika – važnu i legitimnu ulogu organizacija civilnog društva, nezavisnih medija i zaštitnika ljudskih prava”, navodi se u pismu.
Izražavajući zabrinutost da su ta prava ugrožena, a na osnovu Nacrta zakona, Misija je zatražila njegovu zvaničnu ocjenu od strane OEBS-ove Kancelarije za demokratske institucije i ljudska prava
(ODIHR), koja pruža podršku, pomoć i stručno znanje državama članicama OEBS-a i civilnom društvu u promovisanju demokratije, vladavine prava, ljudskih prava, tolerancije i nediskriminacije.
“ODIHR je nakon toga pozvao Venecijansku komisiju Savjeta Evrope, koja pomaže državama članicama Savjeta Evrope u osiguravanju poštovanja evropskih i međunarodnih standarda koji su u osnovi demokratije, ljudskih prava i vladavine prava, da objave zajedničko Mišljenje u kome su pobrojani ozbiljni nedostaci Nacrta zakona i apelovano na Vladu RS-a da ponovo u cijelosti razmotri njegovo usvajanje”, precizira se u pismu čiji kompletan sadržaj možete pročitati OVDJE.
