BRISEL – Evropska unija je odbacila predloženo rješenje SAD za ukidanje carina na čelik i aluminijum, pojačavajući strah od obnove transatlantskog trgovinskog spora, piše “Fajnenšel tajms”.
Dvije strane su prekinule tarifni rat zbog mjera koje je uveo tadašnji predsjednik SAD Donald Tramp 2021. godine, ali do oktobra moraju da pronađu obavezujući sporazum o novom klubu “zelenog čelika” koji se proizvodi bez upotrebe uglja.
Izvor FT navodi da u Evropskoj uniji vjeruju da će rješenje koje predlažu SAD verovatno kršiti pravila Svjetske trgovinske organizacije, jer je u korist domaćih proizvođača.
Valdis Dombrovskis, visoki predstavnik EU za trgovinu, putuje u Vašington sljedeće nedjelje, jer ističe vrijeme da bi se obezbjedio napredak u pregovorima.
Ako dvije strane ne uspiju da postignu sporazum, američke carine će se automatski vratiti u oktobru — kao i uzvratne mjere EU. Tarife su 25 odsto na čelik i 10 odsto na aluminijum iz Evrope, dok su mjere EU usmjerene na proizvode kao što su burbon viski i motocikli Harli-Dejvidson.
Kada su “zamrzli” spor, SAD i EU su se složile da formiraju održivi čelični klub koji bi davao prioritet proizvodnji niske emisije ugljenika – mjera koja takođe ima za cilj da smanji oslanjanje obje strane na kineski uvoz.
Američki predlog bi omogućio članovima kluba da postave standarde za emisiju štetnih gasova i nametnu tarife za one koji ih ne ispunjavaju. Da bi se pridružile, vlade bi takođe morale da se obavežu da neće pretjerano proizvoditi čelik i aluminijum i da ograniče ulogu državnih preduzeća.
Umesto toga, Brisel smatra da je njegov novi mehanizam za prilagođavanje granice ugljenika (CBAM), koji će nametati carine na uvoz u skladu sa intenzitetom ugljenika pravi odgovor.
Oklevanje zbog izbora
Predložio je CBAM u kombinaciji sa tradicionalnim alatima za odbranu trgovine — za rješavanje prekomerne proizvodnje u sektoru — kao osnovu za takozvani Globalni aranžman o održivom čeliku i aluminijumu (GSA).
Za razliku od EU, SAD nemaju nacionalni sistem određivanja cijena ugljenika, a Bajdenova administracija je oprezna kada je u pitanju nametanje naknada za tešku industriju u državama koje predsjednik treba da zadrži na izborima 2024, kao što su Pensilvanija, Mičigen i Ilinois.
Takođe se oklijeva da ukine carine, koje je Tramp uveo iz razloga nacionalne bezbjednosti, i da bude optužena da rizikuje poslove plavih okovratnika, posebno zbog jeftinog kineskog uvoza.
EU ima sistem trgovine emisijama koji primorava kompanije da kupuju dozvole za zagađivanje, a cijena tone ugljenika je posljednjih mjeseci dostigla 90 evra.
Njegov CBAM bi primorao uvoznike da plaćaju istu cijenu za sedam sektora, uključujući čelik i aluminijum, ako zemlja porekla ima nižu cijenu ugljenika.
Primirjem je uspostavljen privremeni sistem carinskih kvota, koji dozvoljavaju izvoz metala između EU i SAD uz niže namete do određenog obima.
Zauzvrat, EU je suspendovala uzvratne carine i dvije strane su se složile da uspostave globalni aranžman do oktobra ove godine, kada sporazum ističe. Nada je potpisivanje sporazuma na mogućem samitu EU-SAD otprilike u to vrijeme.
Dombrovskis će se takođe zalagati za bolji tretman za EU u okviru šeme podrške SAD za električna vozila.
Vašingtonski zakon o smanjenju inflacije ograničava subvencije na električna vozila i baterije koje se uglavnom proizvode u SAD, Kanadi i Meksiku, ali je ponudio da uključi proizvođače iz EU koji nabavljaju ili prerađuju pet najčešćih minerala za baterije.
Međutim, neke vlade EU se zalažu za proširenje režima na svih 50 metala navedenih u IRA.
“Ne znamo kako će se razvijati tehnologija baterija”, rekao je jedan zvaničnik EU.
Portparolka Evropske komisije Mirijam Garsija Ferer potvrdila je Dombrovskisove planove za putovanje i rekla da su kontakti sa SAD “kontinuirani”.
Ona je rekla da su dvije strane “potpuno posvećene postizanju ambicioznog ishoda” za GSA do oktobra.
EU je želela “trajno rješenje” i “ponovo uspostavljanje normalne i neiskrivljene transatlantske trgovine u sektoru”.
“Sve bi to bilo urađeno u skladu sa našim međunarodnim obavezama, kao što su pravila STO, kao i našom domaćom klimatskom politikom”, dodala je Mirijam Garsija Ferer. Agencije