SARAJEVO – Centralna banka BiH saopštila je da su na današnji dan 1998. godine u opticaj puštene prve novčanice konvertibilne marke, čime je počela istorija domaće valute kao zakonskog sredstva plaćanja u BiH.
U opticaj su prvo puštene novčanice u apoenima 50 feninga, jedne, pet i 10 KM, a nedugo poslije 27. jula 1998. godine i novčanice u apoenima 20 KM, 50 KM i 100 KM.
Novčanica u apoenu 200 KM izdata je 15. maja 2002. godine, čime je upotpunjena tadašnja apoenska struktura novčanica konvertibilne marke.
Iz Centralne banke podsjećaju da su prve kovanice konvertibilne marke izdate 9. decembra 1998. godine u apoenima 10, 20 i 50 feninga, 31. jula 2000. u apoenima jedna i dvije KM, a 5. januara 2006. godine u najmanjem i najvećem apoenu od pet feninga i pet KM.
Od novčanica konvertibilne marke izdatih 1998. godine, novčanice u apoenima 50 feninga, jedne i pet KM su naknadno povučene iz opticaja i prestale biti zakonsko sredstvo plaćanja, te su njihovo mjesto u upotrebi zauzele kovanice konvertibilne marke.
“Trenutno apoensku porodicu novčanica i kovanica konvertibilne marke koje su u opticaju čini pet apoena novčanica i sedam apoena kovanica. Osnovni dizajn novčanica nije nikad mijenjan, ali su pojedina zaštitna obilježja zamijenjena novim, s ciljem bolje zaštite od falsifikovanja, a primjenjujući savremene tehnologije i nova dostignuća iz ove oblasti”, navodi se u saopštenju.
Iz Centralne banke BiH ističu da je povjerenje u konvertibilnu marku održano i u vanrednim situacijama poput globalnih finansijskih kriza, pandemije kovid-19 ili turbulencija na finansijskim tržištima uzrokovanih ratnim stanjem u Ukrajini, prilikom kojih je bilježena veća potražnja za gotovim novcem KM.
“U ovim situacijama Centralna banka BiH je blagovremeno obezbijedila dovoljne količine gotovog novca KM koji je putem komercijalnih banaka u BiH došao do svih koji su poželjeli podići gotov novac sa svojih računa. Centralna banka obezbijedila je i dovoljne količine novčanica evra koje su distribuisane komercijalnim bankama za zahtjeve za podizanje gotovine u evrima, te je mnogo puta dokazana puna konvertibilnost domaće valute u evro, koja se garantuje u skladu sa Zakonom o Centralnoj banci BiH”, naglašava se u saopštenju.
Iz Centralne banke dodaju da je izvan monetarnih vlasti u opticaju više od 106 miliona novčanica i 490 miliona kovanica konvertibilne marke sa ukupnom vrijednošću od 7,5 milijardi KM.
“Ova vrijednost je neuporedivo veća u odnosu na vrijednost gotovog novca KM na kraju 1998. godine kada je iznosila 162 miliona KM, te je rasla iz godine u godinu zajedno sa povjerenjem u domaću valutu”, ističe se u saopštenju.
Iz Centralne banke ističu da je prethodnih 25 godina konvertibilna marka postala simbol monetarne bezbjednosti u BiH.
U saopštenju se navodi da je Centralna banka BiH izvršila zadatke s ciljem održavanja stabilnosti domaće valute u skladu sa valutnim odborom, te kontinuirano brine o nivou kvaliteta KM gotovog novca i zaštite od falsifikovanja, čime se obezbjeđuje integritet i zaštita novca u opticaju, a time i povjerenje u novčanu jedinicu BiH. Srna
