BERLIN – Njemačka vlada pokrenula je reviziju svojih 5G mobilnih telekomunikacionih mreža što sugeriše da bi Berlin uskoro mogao zabraniti korištenje ključnih komponenti kineske proizvodnje među kojima su i uređaji kineskog tehnološkog diva Huaveja (Huawei).
Odluka o reviziji signalizira i moguću promjenu odnosa i čvršći stav Njemačke, ali i Evropske unije prema Pekingu, pišu svjetski mediji.
Problem za telekom operatere
Njemačka se sprema da zabrani kinesku tehnologiju u velikim dijelovima svojih 5G mreža, potencijalno prisiljavajući domaće telekom kompanije da uklone hiljade komponenti koje su već instalirale, napisao je Tajms (The Times).
Iako su SAD izbacile kinesku kompaniju iz svojih 5G projekata prije skoro četiri godine, Njemačka i neki od njenih susjeda su odgodili odluku, tvrdeći da im je potrebno više vremena da pomno ispitaju tehnologiju i procijene rizike koje ona uključuje.
Osim SAD, korištenje 5G uređaja Huaveja ograničile su i vlade Britanije, Australije, Švedske i Poljske.
Prema pisanju njemačkih medija, glavna njemačka agencija za sajber sigurnost BSI nije pronašla nikakav znak takozvanih “stražnjih vrata” koja bi mogla omogućiti kineskim špijunskim agencijama da koriste komponente za elektronsku špijunažu. Od osam kineskih sistema koji su dostavljeni agenciji na inspekciju, šest je prošlo tehničke testove, a dva tek treba u potpunosti ispitati, prenosi Tajms.
Međutim, njemačke vlasti su zaključile da će kineske kompanije Huavej i ZTE vjerovatno biti pod kontrolom Komunističke partije i tako predstavljati opasnost po nacionalnu sigurnost. To bi, naglasio je londonski list, moglo izazvati ozbiljnu glavobolju za telekom kompanije koje su već u procesu izgradnje 5G infrastrukture.
Iako se nalazi BSI odnose samo na novu opremu, vlada je spremna da tokom ljeta izvrši reviziju 5G mreža i mogla bi retroaktivno zabraniti sve Huavej i ZTE komponente.
Takav razvoj situacije bi, ukazuje Tajms, primorao Dojče telekom (Deutsche Telekom) i njegove konkurente da obnove infrastrukturu o svom trošku, što je slično položaju britanskih telekom operatera koji u svojim 5G mrežama moraju zamijeniti Huavej komponente do 2027. godine.
Dominacija kineskih komponenti
Revizija 5G mobilnih telekomunikacionih mreža označava pomak za Berlin, koji se godinama odupirao američkim pozivima evropskim partnerima da u svojoj kritičnoj infrastrukturi zabrane upotrebu opreme koju proizvode vodeće kineske tehnološke kompanije, ukazuje Volstrit džurnal (The Wall Street Journal).
Njemačka vlada, prema zakonu usvojenom prije dvije godine, ima široka ovlaštenja da pregleda telekomunikacionu infrastrukturu zemlje zbog sigurnosnih nedostataka. Ali, naglasio je njujorški list, Njemačka nije eksplicitno zabranila domaćim operaterima da koriste opremu Huaveja ili ZTE-a.
U nedostatku eksplicitne zabrane, pojašnjava Volstrit džurnal, njemački telekom operateri su se za svoju 5G infrastrukturu sve više oslanjali na takvu opremu, koja je često jeftinija od one koju nude druge, nekineske kompanije.
Prošlogodišnji izvještaj konsultantske firme za telekomunikacije Strand ukazuje da kineske komponente čine 59 posto hardvera u njemačkoj 5G radio pristupnoj mreži (RAN), u poređenju sa 41 posto u Velikoj Britaniji i 17 posto u Francuskoj. RAN, pojašnjava list, povezuje uređaje s drugim dijelovima mobilne mreže pomoću radio veze i odvojen je od jezgre mreže, koja se smatra sigurnosno osjetljivijom.
Njemački zakon je, podsjeća Volstrit džurnal, napisan u vrijeme kancelarke Angele Merkel, koja je favorizovala bliske veze s Kinom tokom svojih 16 godina na vlasti. Dok se njen nasljednik, Olaf Šolc (Scholz), suprotstavljao pritisku SAD da se odvoji od Kine, najvećeg njemačkog trgovinskog partnera, članovi njegove koalicije pozvali su Berlin da smanji svoje oslanjanje na kinesku tehnologiju.
Vašington je, naglašava list, upozorio da ugrađivanje kineskih komponenti u njihovim 5G mrežama čini američke saveznike ranjivijim, te da bi u slučaju Njemačke to moglo ugroziti razmjenu obavještajnih podataka između Vašingtona i Berlina.
Peking ‘zbunjen i nezadovoljan’
Dok nekoliko evropskih zemalja još uvijek formuliše politiku telekomunikacija, samo su Britanija i Švedska do sada zabranile Huaveju i ZTE-u isporuke kritične 5G mrežne opreme, naglašava Rojters (Reuters).
Švedski regulator telekomunikacija PTS, koji je 2020. zabranio uređaje kineskih kompanija u svojoj 5G mreži, dao je telekom operaterima koji učestvuju u 5G aukcijama rok do 1. januara 2025. da uklone opremu iz Kine iz svoje infrastrukture i osnovnih funkcija.
Kritičari Huaveja i ZTE-a kažu da njihove bliske veze sa sigurnosnim službama u Pekingu znače da bi ugrađivanje kineske opreme u sveprisutne mobilne mreže budućnosti moglo omogućiti kineskim špijunima, pa čak i saboterima, pristup osnovnoj infrastrukturi.
Kompanije i kineska vlada odbacuju ove tvrdnje, navodeći da su motivisane protekcionističkom željom da podrže nekineske rivale.
Pozivajući se na izvještaje njemačkih medija o mogućoj zabrani kineskih komponenti u petoj generaciji bežične mreže u zemlji, kineska ambasada u Njemačkoj je u saopštenju navela da bi Peking bio “veoma zbunjen i jako nezadovoljan” ako bi takva odluka bila donesena.
Pritisak na Berlin
Plan Berlina o reviziji ključnih komponenti u svojoj 5G mreži dolazi u trenutku kada američka administracija povećava pritisak na kineske tehnološke kompanije usred pogoršanja odnosa između dvije zemlje, piše Blumberg (Bloomberg).
Kancelar Šolc odbio je u utorak, 7. marta odgovoriti na pitanje o zabrani Huavej opreme, rekavši da se radi o “provođenju postojećih zakona i da postoje i institucionalne odgovornosti u vezi s tim”. Ipak, dodaje Blumberg, plan zabrane komponenti dolazi uslijed konstantnog povećanja pritiska na Berlin da djeluje.
U novembru je komesarka EU za pitanja konkurencije Margret Vestager (Margrethe) rekla da zemlje članice moraju postepeno ali “hitno” ukidati korištenje tehnologije visokorizičnih 5G dobavljača.
SAD su predvodile napore još od administracije Donalda Trampa (Trump) da iz sigurnosnih razloga ograniče prisustvo Huaveja na domaćem tržištu. Prije nego što su SAD uvele trgovinska ograničenja Huaveju, oprema kineskog diva smatrana je jednom od naprednijih, ali i najekonomičnijih u industriji, napisao je Blumberg, dodajući da su se mnogi operateri u početku odupirali pozivima da se izbaci kineska oprema.
Čvršći stav Evrope prema Kini
Zabrana kineske opreme u njemačkim 5G mrežama značio bi pooštravanje stava Berlina ali i ostatka Evropske unije prema Kini, dok analitičari i eksperti kažu da bi se taj trend mogao ubrzati u narednim godinama, ističe američki Nešnl pablik rejdio (National Public Radio – NPR).
Evropska unija i Kina su strateški partneri od 2003. Međutim, nedavno su zvaničnici EU zaoštrili svoj politički stav prema Pekingu etiketirajući Kinu kao “sistemskog rivala” i “strateškog konkurenta” Evropskoj uniji.
Transatlantsko istraživanje njemačkog Maršalovog fonda je prošlog septembra pokazalo da veliki broj evropskih ispitanika podržava “stroži” pristup prema Kini, pri čemu je gotovo polovina ispitanih svrstala Peking u kategoriju “konkurenta” ili “suparnika”.
To je posebno bilo izraženo u Švedskoj, Litvaniji, Poljskoj, Holandiji i Njemačkoj, naglasio je NPR.
Posljednjih godina, javno raspoloženje u cijeloj Evropi se pogoršalo, što je dovelo do evropskih sankcija Pekingu zbog pitanja ljudskih pravima u kineskoj sjeverozapadnoj regiji Sinđijang, a zatim, 2021., zamrzavanja važnog ugovora o ulaganju. Većina država članica Evropske unije i članica NATO-a također stala je na stranu SAD u označavanju Kine potencijalnom prijetnjom.
“Mislim da se plima u Evropi promijenila u posljednjih nekoliko godina”, kaže Martin Hala, direktor Sinopsisa, istraživačkog centra sa sjedištem u Pragu koji smatra da uprkos svojoj mekšoj retorici Pekinga nakon pandemije COVID-19, Kina “gubi Evropu”.slobodnaevropa
