LOPARE – Opština Lopare jedna je od prvih lokalnih zajednica u Republici Srpskoj koja se odlučila da na svoje objekte postavi solarne panele i tako iskoristi sunčevu energiju za proizvodnju struje koja je iz dana u dan skuplja.
Oni su raspisali tender za panele na zgradi opštinske uprave, a ukoliko se projekat pokaže održivim, plan je da u budućnosti oni budu postavljeni i na ostale objekte kojim rukovodi opština.
Za solarnu elektranu na krovu opštine biće izdvojeno 30.000 maraka, a ona bi trebala da zadovolji dvije trećine godišnjih potreba za strujom u ovom objektu.
Načelnik Lopara Rado Savić, kaže za CAPITAL kako je ideja bila da opština bude primjer građanima i privrednicima da krenu njenim putem.
„Htjeli smo biti primjer, ali usput i amortizovati poskupljenje električne energije. Želimo da se okrenemo solarnoj energiji jer imamo dobre uslove za to“, kaže Savić.
Kaže da je u toku analiza i ostalih objekata poput Doma zdravlja, Centra za kulturu i dječijeg vrtića na čijim krovovima bi u budućnosti takođe mogli da se postave paneli.
Pored toga, pojedini privrednici pokazuju interesovanje da prave veće energetske objekte na solarni pogon.
„Imamo kompaniju koja želi da gradi elektranu od dva megavata, a u kontaktu smo i sa njemačkom kompanijom koja je pokazala interesovanje za gradnju objekta snage 50 megavata. Ja nemam ništa protiv toga, mada bi volio da to rade domaće kompanije, jer u suprotnom ne bi imali velikih benefita“, kazao je Savić.
Inače, opština Lopare je nedavno sa
Centrom za održivu energetsku tranziciju (RESET) potpisala sporazum o saradnji u provođenju procesa energetske tranzicije u ovoj lokalnoj zajednici.
To je prvi takav sporazum potpisan u Bosni i Hercegovini, a vjerovatno i na Zapadnom Balkanu.
Sporazum podrazumijeva saradnju u cilju većeg korišćenja solarne energije, kao i razvoja energetskih zajednica i koncepta građanske energije .
On se sastoji iz nekoliko dijelova poput evidentiranja i mapiranja potencijala a zatim razvoj i implementaciju.
Solarna energija se nametnula kao trend
Inače, solarna energija se u posljednjih nekoliko godina nametnula kao trend kada je riječ o obnovljivim izvorima energije, kako u svijetu tako i ovdje kod nas.
Republika Srpska je prošle godine usvojila Zakon o obnovljivim izvorima energije i maksimalno pojednostavila procedure za instalaciju i puštanje u rad solarnih elektrana.
Građanima je omogućeno da proizvode struju za vlastite potrebe, a da eventualne viškove usmjere u distributivnu mrežu i da po osnovu toga dobiju umanjen račun.
Elektroprivreda Republike Srpske pokrenula je Program energetske održivosti gdje je po povoljnim uslovima ponudila nabavku i instalaciju panela koji bi se otplaćivali kroz period od deset godina.
Pored domaćinstava, priliku da se uključe u program imaju i domaća preduzeća, i to kao izvođači radova i isporučioci opreme.
Međutim, problem je što i dalje nisu doneseni svi potrebni podzakonski akti pa je cijeli proces zakočen.
Sa druge strane, prirodni potencijali Republike Srpske privukli su investitore koji su uložili na milione maraka u solarnu energiju, pogotovo na području Hercegovine.
O kolikoj zainteresovanosti je riječ najbolje govori podatak da su kapaciteti mreže u tom dijelu Republike Srpske gotovo u potpunosti popunjeni.
Dodijeljene su koncesije od ukupno 856 megavata, a investitori traže da im se odobre koncesije na gradnju objekata ukupne snage 2072 megavata.
Svi ovi projekti trebali bi da povećaju udio solarne energije u energetskom bilansu Republike Srpske koji je i dalje na zanemarivom nivou.
CAPITAL: Dejan Tovilović
