SARAJEVO – Štednja građana Bosne i Hercegovine u stranoj valuti je prema posljednjim podacima Centralne banke BiH (CBBiH) iznosila 7,45 milijardi KM ili 51,6 odsto, dok preostalih 48,4 odsto čine depoziti stanovništva u konvertibilnim markama, a prema riječima stručnjaka ovakvo stanje u korist strane valute je odraz nepovjerenja građana u domaće vlasti i strah od nestabilnosti.
U Centralnoj banci BiH za portal CAPITAL rekli su da su na kraju avgusta ove godine ukupni depoziti stanovništva iznosili 14,4 milijardi KM, od toga depoziti u stranoj valuti, kako je i napomenuto 7,4 milijarde marka, a u domaćoj oko sedam miliijardi KM.
„Struktura depozita stanovništva u stranoj valuti na kraju avgusta ove godine je takva da je vrijednost kratkoročnih i dugoročnih depozita 4,1 milijardu KM ili 55,7 odsto od ukupnih depozita u stranoj valuti ili 28,7 procenata od ukupnih depozita stanovništva. S druge strane, depoziti po viđenju i transakcijski računi iznose 3,3 milijarde KM ili 44,3 odsto od ukupnih u stranoj valuti“, kazali su u CBBiH.
godine iznosila 7,48 milijardi KM, ili 56, 5 odsto od ukupnih depozita stanovništva, na kraju avgusta prošle godine 7,25 maraka ili 54,7 procenata od ukupne štednje stanovnika, dok su na kraju decembra 2020. godine ovi depoziti iznosili 7,34 milijarde KM ili 53,4 odsto od ukupnih depozita stanovništva. Ako uporedimo prethodni period, kada je u pitanju štednja u stranoj valuti, ona je na kraju 2019.
Gavran: Veći depoziti u stranoj valuti zbog nepovjerenja u vlast
Ekonomista Igor Gavran u izjavi za CAPITAL ističe da iako ovakav odnos između depozita u stranoj i domaćoj valuti nije ekonomski logičan, jer domaća valuta ima punu pokrivnost i garanciju kursa vezanog za evro, to je odraz nepovjerenja u domaće vlasti i straha da bi se preko noći nekim političkim dogovorom ili drastičnom nestabilnošću u državi mogla narušiti ova stabilnost, a da onda neće imati ni vremena ni prilike konvertovati svoj novac.
“Mislim da primarno nije riječ o nepovjerenju u valutu ili Centralnu banku već jednostavno opštem nepovjerenju u sistem“, smatra Gavran.
Kako dodaje, drugi razlog ovakvog stanja je povjerenje u one države u čijim valutama građani štede.
„Na koncu tu je i dio ukupne klime u kojoj se budućnost i sigurnost vide izvan granica BiH koja se napušta masovno, što fizički odlaskom, što na ovakve načine poput štednje u stranoj valuti ili kupovine stranih proizvoda“, zaključio je Gavran.
CAPITAL: Bojana Ninković