BANJALUKA, SARAJEVO – Depoziti u Republici Srpskoj i Federaciji BiH, u prvoj polovini ove godine, porasli su za više od milijardu maraka, a ekonomisti smatraju da je osnovni razlog za to neizvjesnost ekonomskih kretanja u BiH i nepostojanje prilika za investiranje.
Depoziti u Republici Srpskoj, kao najznačajniji izvor finansiranja banaka, iznose 7,1 milijardu KM i u prvom polugodištu ove godine zabilježili su rast od 574,7 miliona KM ili devet odsto u odnosu na kraj 2020, podaci su Agencije za bankarstvo RS.
S druge stranem, ukupni depoziti bankarskog sektora FBiH iznose 20,2 milijarde KM što je rast od 531,2 miliona KM ili 2,7 odsto u prvih šest mjeseci ove godine, navode u Agenciji za bankarstvo FBiH.
Kada govorimo o štednom depozitu u FBiH u 2021. godini on iznosi 10,3 milijarde i KM i veći je za 375,6 miliona KM ili 3,8 odsto u odnosu na kraj prošle godine.
„Od ukupne štednje stanovništva, štednja po viđenju iznosi 6,3 milijarde KM, a oročena štednja četiri milijarde KM“, kažu za CAPITAL u Agenciji.
U sektorskoj strukturi depozita najveće učešće imaju depoziti stanovništva sa učešćem od 52,7 odsto, zatim depoziti privatnih preduzeća sa 19,9 odsto, depoziti vladinih institucija sa 11 odsto, depoziti javnih preduzeća sa 7,9 odsto, depoziti nebankarskih finansijskih institucija sa 3,9 odsto, ostali depoziti sa 2,5 odsto i depoziti bankarskih institucija sa 2,1 odsto učešća u ukupnim depozitima bankarskog sektora FBiH, navode iz Agencije za bankarstvo FBiH.
U posmatranom periodu prisutan je rast i kredita i depozita stanovništva, uz nešto bržu stopu rasta depozita, pri čemu odnos kredita odobrenih stanovništvu i štednje stanovništva iznosi 70 odsto.
U Agenciji za bankarstvo RS su kazali da štednja građana uključujući i tekuće račune iznosi 3,8 milijardi KM. Oročena štednja čini 71,8 odsto ukupne štednje građana i bilježi pad od 26 miliona KM ili jedan odsto, a štednja po viđenju bez tekućih računa građana čini 28,2 odsto ukupne štednje građana i veća je za 60 miliona KM u odnosu na prošlu godinu.
Za CAPITAL iz Agencije u RS navode da depoziti građana imaju najveće učešće u strukturi depozita u RS.
„Depoziti građana imaju najveće učešće u strukturi depozita od 57,1 odsto i porasli su za 193,7 miliona KM ili pet odsto u odnosu na prošlu godinu. Najveći rast depozita imaju vlada i vladine institucije od 410,7 miliona KM ili 66 odsto, depoziti javnih i državnih preduzeća od 34,9 miliona KM ili 11 odsto, depoziti privatnih preduzeća za 92,1 miliona KM ili 10 odsto, depoziti neprofitnih organizacija sa 10,9 miliona KM ili 10 odsto, ostali depoziti sa 7,9 miliona KM ili 47 odsto u odnosu na prošlu godinu“, navode u Agenciji za bankarstvo RS.
Iz entitetskih agencije za bankarstvo poručuju da je bankarski sektor stabilan.
„Na osnovu iskazanih ključnih pokazatelja poslovanja bankarskog sektora FBiH, može se zaključiti da je isti stabilan, adekvatno kapitalizovan i likvidan. Depoziti su najznačajniji izvor finansiranja banaka i njihov rast, kao i rast štednje kao najznačajnijeg segmenta depozitnog i finansijskog potencijala banaka, predstavlja pokazatelj povjerenje građana u bankarski sektor i jedan je od pokazatelja stabilnosti bankarskog sektora”, kažu iz Agencije u FBiH.
Iz Agencije u RS su istakli da su za prvih šest mjeseci 2021. godine banke iskazale neto dobit u ukupnom iznosu od 64,4 miliona KM, koja je veća za 26,4 miliona KM ili 69 odsto u odnosu na isti period prošle godine.
Ekonomista Admir Čavalić smatra da postoje dva bitna razloga zbog čega stanovništvo više štedi.
„Potražnja je pala i u tom smislu postojao je neki višak dohotka koji se vjerovatno odrazio na štednju, a drugi bitan razlog jeste što postoji malo investicionih mogućnosti u BiH u komparaciji sa državama regiona i državama EU. To znači da građani BiH umjesto investicija, koje su dobre za ekonomiju, teže da deponuju štednju što i nije dobro u kontekstu domaćeg finansijskog sistema i generalno razvoja ekonomije u BiH“, istakao je Čavalić.
Takođe, smatra on, moguće je da su sami građani skeptični po pitanju budućeg kretanja BiH.
„Građani ne znaju u kojem će pravcu ići ekonomija, društvo i pandemija, pa zbog toga, takođe, štede “, rekao je Čavalić.
CAPITAL: Erna Salkić
