BEOGRAD, Srpski dinar danas slavi 146. rođendan, kao stabilna valuta koja prema ocjeni vodećih svjetskih investicionih banaka, nije ni precjenjena ni potcjenjena, a što je garancija za povjerenje građana u nacionalnu valutu.
Krupan korak u uspostavljanju i razradi novčanog sistema Srbije desio se 1873. godine, kada je za vrijeme vladavine kneza, a kasnije srpskog kralja, Milana Obrenovića (1868–1889) donesen Zakon o kovanju srpske srebrne monete.
Ovaj zakon je usvojen u Skupštini 29. novembra 1873. godine, po starom, odnosno 12. decembra po novom kalendaru, a knez Milan ga je potvrdio već narednog dana.
U skladu sa ovim zakonom, 1875. godine iskovan je prvi dinar u srebru s likom kneza Milana na aversu, u apoenima od 50 para, 1 i 2 dinara.
Novčani sistem, po ovom zakonu, zasnivao se na načelima i odredbama Pariške novčane konvencije iz 1865. godine, na osnovu koje je stvorena Latinska monetarna unija.
Iako Srbija formalno nije pristupila Konvenciji, prvi dinar je, shodno njenim odredbama, imao isti sadržaj srebra, težinu i dimenzije kao i franak, odgovarajući srebrni novac Francuske i ostalih zemalja članica Konvencije.
Značaj pomenutog zakona jeste u tome što se njime, prvi put nakon srednjovjekovnog perioda, uvodi samostalnost novčanog sistema u zemlji, iako je Srbija još uvijek bila u formalno vazalnom odnosu prema otomanskoj vlasti, podsjećaju iz Narodne banke Srbije.
Prva novcaniča izdata u Srbiji vezuje se za početak rada Privilegovane narodne banke Kraljevine Srbije, koji je 2. jula 1884. bio obeležen izdavanjem novčanice od 100 dinara, plative u zlatu, izrađene po klišeu za rezervnu novčanicu od 100 franaka Narodne banke Belgije.
Serija novčanica koja je prethodila pomenutom izdanju, štampana 1876. uz saglasnost Glavne državne blagajne Kneževine Srbije, bila je namijenjena finansiranju srpsko-turskog rata, ali nikada nije puštena u opticaj.
Međutim, tek je sa izdavanjem novčanice od 10 dinara 1885. godine, plative u srebru, građanstvo steklo povjerenje u papirni novac, čije korišćenje od tada, postepenim uvođenjem u opticaj novih novčanica različitih nominalnih vrijednosti, postaje praksa.
Dinar je bila valuta u Kraljevini Jugoslaviji, socijalističkoj Jugoslaviji i Saveznoj Republici Jugoslaviji, a Srbija ga je zamijenila srpskim dinarom, dok Crna Gora evrom.
Tokom perioda hiperinflacije, 1993. godine, Savezna Republika Jugoslavija izdala je veliki broj novčanica sa enormnim nominalnim vrijednostima.
Poslije reforme sprovedene početkom 1994, okončan je period neobuzdane inflacije.
Narodna banka Jugoslavije u periodu od 2000. do 2002. godine izdaje i pušta u opticaj novu seriju novčanica izmjenjenog i unaprijeđenog dizajna, nastalu primjenom najsavremenije tehnologije.
U ovom periodu dinar je vraćen na međunarodnu scenu, jer poslije više od jedne decenije ponovo postaje konvertibilan.
Sa nestankom nove državne zajednice Srbija i Crna Gora, Narodna banka Jugoslavije prerasta u Narodnu banku Srbije, koja emituje novčanice namijenjene opticaju na teritoriji Republike Srbije.
Tradicija upotrebe novca na prostorima današnje Srbije veoma je duga i seže u daleku prošlost. Najstariji primjerci potiču iz VI-V veka p.n.e.
Prvi pomen “srpskih dinara” nalazi se u arhivskim dokumentima krajem 1214. godine, u vreme Stefana Prvovencanog. Međutim, dosadašnja istraživanja upućuju na kralja Radoslava (1227–1234), koji se smatra prvim srpskim vladarem koji je kovao sopstveni novac.
Danas su u opticaju novčanice i kovanice sa znamenitim likovima iz naše kulture, nauke i umjetnosti, poput Vuka Stefanovića Karadžića, Petar Petrovića Njegoša, Nikole Tesle…,a pjesnik i slikar Ðura Jakšić, bio je jedan od poznatih Srba koji su oslikali novčanice, kao i Paja Jovanović. Tanjug
