BANJALUKA, Ministar finansija Republike Srpske Zora Vidović istakla je, obrazlažući u Narodnoj skupštini prijedlog odluke o iznosu garancija koje može izdati Republika Srpska u 2019. godini, da su garancije Vlade potrebne radi nastavka realizacije velikih infrastrukturnih projekata.
Ona je navela da se tom odlukom odobrava izdavanje garancija Republike Srpske za kreditna zaduženja u ovoj godini, do iznosa od 800 miliona KM, tako da ukupna izloženost Srpske po izdatim garancija ne može biti veća od 15 odsto ostvarenog BDP-a u tekućoj godini.
Vidovićeva je dodala da je riječ o okvirnom iznosu koji se usvaja za ovu godinu.
“Vlada, u okviru propisanih ograničenja, donosi pojedinačne odluke o davanju saglasnosti za izdavanje garancije Republike Srpske u 2019. godinu, te će sa svakim korisnikom garancije potpisati ugovor o međusobnom regulisanju prava i obaveza u vezi sa izdatom garancijom. Prilikom izrade ove odluke, Ministarstvo finansija je zahtijevalo izjašnjenje svih nadležnih institucija o projektima za koje će u 2019. godini biti potrebno izvršiti kreditno zaduženje za koje je potrebno izdati garanciju Srpske”, navela je Vidovićeva.
Prema njenim riječima, resorna ministarstva su u skladu s tim iskazala interes za izdavanje garancija prvenstveno u oblasti energetike, odnosno izgradnje objekata za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora u iznosu oko 300 miliona KM za izvođenje radova na izgradnji hidroelektrana “Bistrica”, “Janjina” i “Buk Bijela”.
“Tu je i izgradnja objekata za proizvodnju struje iz neobnovljivih izvora u iznosu oko 100 miliona KM za potrebe remonta i modernizacije termoelektrana i finansiranje ostalih investicija u skladu sa Planom investicija `Elektroprivrede Republike Srpske` za 2019. godinu u iznosu oko 200 miliona KM za potrebe izgradnje solarnih elektrana i vjetroparka `Trusina`”, navela je Vidovićeva.
Ona kaže da je interes za izdavanje garancija iskazan i iz resora zdravstva, za potrebe izgradnje bolnice “Sveti apostol Luka” Doboj u iznosu oko 104 miliona KM, kreditnog zaduženja Fonda zdravstvenog osiguranja u iznosu oko 60 miliona KM i bolnica u Gradišci i Sokocu u ukupnom iznosu oko 11 miliona KM za potrebe refinansiranja duga.
Ona je pojasnila da se ne radi o novim zaduženjima u zdravstvu, već o refinansiranju kredita pri čemu će kamate biti duplo manje.
Vidovićeva je dodala da je iz resora turizma iskazan zahtjev za izdavanje garancije Olimpijskog centra “Jahorina” za izgradnju gondole od devet miliona KM.
“I ulaganje u Jahorinu je opravdano, jer iz godine u godinu posluju pozitivno, ali su potrebna dalja ulaganja”, dodala je Vidovićeva.
Prema njenim riječima, ako prijedlog danas bude usvojen, Srpska neće probiti limit o zaduženju, jer izvršavanjem svih planiranih kreditnih zaduženja, odnosno izdavanjem garancija za kreditna zaduženja za koja su resorna ministarstva iskazala interes dostigao bi se nivo izloženosti Srpske po izdatim garancijama od 1,484 milijardi KM, odnosno 13,44 odsto BDP-a.
U Prijedlogu odluke navodi se da će nakon njenog stupanja na snagu, resorna ministarstva zajedno sa Ministarstvom finansija, u skladu sa uredbom o postupku izdavanja garancija Srpske, sprovešće proceduru izdavanja garancija, odnosno izvršiti analize i procjene, te predložiti Vladi Srpske usvajanje pojedinačnih odluka o izdavanju garancija za projekte za koje bude utvrđeno da su opravdani i da ispunjavaju uslove propisane Zakonom o zaduživanju, dugu i garancijama Republike Srpske i ovom uredbom.
Korisnici garancija Republike Srpske će tako ostvariti povoljnije uslove kreditnih zaduženja za potrebe finansiranja projekata i aktivnosti, te tako ostvariti povoljnije finansijske efekte, koji će za rezultat imati efikasnije i efektivnije upravljanje i izvršenje budžeta i finansijskih planova, kao i pozitivne društvene i privredne efekte.
Ukupna izloženost Republike Srpske po izdatim garancijama, prema preliminarnim podacima, sa stanjem na dan 31. maj 2019. godine iznosi 547 miliona KM ili 4,96 odsto BDP-a.
Stanje duga po osnovu kreditnih zaduženja za koje je Vlada Srpske izdala garancije iznosi 545 miliona KM, dok je zakonsko ograničenje izloženosti po garancijama 15 odsto ostvarenog BDP-a u toj godini.
Ovo ograničenje – 800 miliona KM definisano je Zakonom o zaduživanju, dugu i garancijama Republike Srpske. Srna