ATINA/BRISEL, Nekoliko dana uoči objavljivanja najnovijih procjena o napretku Grčke u mjerama štednje, stručnjaci MMF-a, Evropske komisije i Evropske centralne banke vrše pritisak na već prezaduženu Atinu, koja ne uspijeva da provede reforme.
Pol Matias Tomsen, šef delegacije MMF-a u Atini, upozorava za “Velt am zontag” da program reformi neće uspjeti ako grčke vlasti ne preduzmu znatno strože strukturne reforme od onih koje su do sada preduzete. Tomsen je rekao da Grčka u rješavanju krize pravi “dva koraka naprijed, a jedan nazad”.
Tomsenov kolega iz Evropske komisije Matijas Mors kritikuje Vladu premijera Jorgosa Papandreua zbog sporog provođenja planova štednje.
“Grci vjeruju da je dovoljno da donesu zakone. Ipak, primjena zakona traži vrijeme, a često nedostaju neophodne strukture, na primjer, u poreskoj administraciji”, rekao je Mors.
I šef delegacije Evropske centralne banke Klaus Mazuh kaže da Grčka godinama nije uspjela da provede neophodne reforme.
Ovakve izjave “kontrolora štednje” međunarodnog tima svakako značajno povećavaju pritisak na vladu u Atini.
Šefovi država i vlada evrozone isplatu sljedeće tranše pomoći, u visini od osam milijardi evra, uslovljavaju pozitivnom ocjenom trojke. Pri tome se, prije svega, misli na to da li je Grčka u stanju da vrati ogromne dugove.
Premijer Luksemburga Žan-Klod Junker najavio je da će izvještaj trojke biti podnesen 24. oktobra. Junker je u četvrtak optimistično najavio da će izvještaj biti pozitivan. Bez pomoći Grčka bi od novembra bila nesolventna.
O smanjenju dugovanja Grčke razgovarali su i njemački kancelar Angela Merkel i francuski predsjednik Nikola Sarkozi.
Pojedini mediji u Njemačkoj tvrde da o ovom pitanju postoji izvjesni dogovori. Naime, u zamjenu za otpisivanje duga Grčkoj Njemačka bi trebalo da Francuzima omogući “veću fleksibilnost” kada je riječ o fondovima za spašavanje evra, o proširenju “finansijskog štita”….
Francuska je, kao što je to zahtijevala Njemačka, do sada otpisala veliki dio dugova Grčkoj zbog teškog položaja svojih banaka. Amortizacija dugova u slučaju stečaja Grčke teško bi pogodila francuske finansijske institucije.
Sarkozi je stoga tražio da se za program spašavanja evra i za refinansiranje ugroženih država i banaka evrozone omogući pristup sredstvima iz Evropske centralne banke.
Njemački kancelar Angela Merkel do sada je odbijala takvu mogućnost. I njemački ministar privrede Filip Resler odbacio mogućnost da se programom “finansijskog štita” direktno podrže ugrožene banke.
Merkelova je pokazala spremnost za pomoć bankama – da se ne bi ponovila kriza iz 2008. godine.
I kod drugih evropskih šefova država i vlada raste strah od suočavanja sa novim bankarskim krizama. Odluka o načinu podržavanja banaka u slučaju da to bude potrebno biće donesena na sljedećem samitu 17. i 18. oktobra u Briselu.
“Špigl” izvještava da bi tada mogla da bude razmatrana i mogućnost prinudnog kapitala za podršku velikih evropskih banaka. Odgovarajući planovi su trenutno u fazi testiranja u ministarstvima finansija zemalja članica EU.