BEOGRAD, Sredstva dijaspore su “nesumnjivo i dalje stabilan izvor ekonomske stabilnosti Srbije”, kaže pomoćnik ministra za ekonomska pitanja dijaspore Đorđo Prstojević.
On dodaje i da će ove godine u Srbiju stići manje novca od dijapospore u odnosu na prošlu godinu.
“Dijaspora je od 2000. godine, u otvaranja novih firmi i radnih mjesta, uložila više od pola milijardi evra, zaposlila preko 25 hiljada ljudi i otvorila preko hiljadu novih firmi”, rekao je Prstojević.
On je podsjetio da je samo u 2009. godini od dijaspore pristigao novac u iznosu od 5,5 milijardi dolara i napomenuo da su eksperti Svjetske banke, kada su iznosili procjene za tu godinu, iznijeli pogrešnu prognozu, jer su procjenili da će taj iznos biti daleko manji.
Prstojević je podsjetio da je ekonomski potencijal dijaspore veliki i da je tu činjenicu prepoznalo Ministarstvo za dijasporu i Vlada Srbije. “Realno, politika Vlade Srbije ide ka tome da privučemo strane investicije, a Ministarstvo za dijasporu se trudi da privuče ulaganja naše dijaspore”, rekao je Prstojević.
Ministarstvo je, podsjetio je on, zajedno sa drugim institucijama i opštinama, uradilo elektronski katalog DVD investicionih mogućnosti u Srbiji, u kome su navedena 193 konkretna profitabilna projekta za ulaganja naše dijaspore u opštinama u Srbiji.
“Prva promocija tog projekta bila je prošle nedjelje u Beču, gdje smo ljudima srpskog porijekla predstavili investicione potencijale i projekte gdje oni mogu uložiti svoj kapital, sa konkretnim biznis planovima i osobama kojima se mogu obratiti”, rekao je Prstojević.
On je dodao da je najviše projekata ponuđeno za ulaganja u turizam – više od 40 odsto, zatim u infrastrukturu, ili industrijske zone koje nude odlične uslove za otvaranje novih pogona – oko 20 procenata, a preostali projekti odnose se na ulaganja u poljoprivedu i zdravu hranu.
“Našoj dijaspori nude se veliki infrastrukturni projekti, kao što je izgradnja aerodroma u Zrenjaninu, ulaganja u Luku Pančevo i drugi”, napomenuo je Prstojević.
Vraća se povjerenje dijaspore u državu
Na pitanje, koje su glavne primjedbe naših sunarodnika koji žive u inostranstvu, kada je riječ o dolasku na srpsko tržište, Prstojević naglašava da se, sasvim sigurno, vraća povjerenje u institucije sistema, ali da se i dalje suštinske kritike odnose na sporost administracije i njenu smanjenu efikasnost.
On je naglasio da su sporost administrativnih i građevinskih procedura, odugovlačenje sudskih procesa, koji se odnose na potraživanja i sigurnost kapitala, oblasti zbog kojih su “naši ljudi oprezni”, kada je o njihovim ulaganjima riječ.
“Proces vraćanja povjerenja traje. Donijet je Zakon o dijaspori i Srbima u regionu, a do kraja godine bi trebalo da bude usvojena Strategija odnosa Matice i dijaspore. To sve puno znači našim ljudima u inostranstvu”, naglsio je on.
Prstojević je naveo konkretan primjer ulaganja naših povratnika iz Velike Britanije, koji su u Zrenjaninu na pragu da otvore pogon za reciklažu antifriza i ulja. Oni su zakupili građevinsko zemljište u industrijskoj zoni i tu bi trebalo da bude zaposleno više od 50 ljudi.
Takođe, postoji i dobar investicioni projekat u Šidu, gdje su povratnici iz Austrije i Švedske privatizovali fabriku i tržištu ponudili nov proizvod u vidu “pametnih gajbica”, koje se koriste u poljoprivednoj proizvodnji i supermarketima. On je dodao da su se obje ove firme orijentisale na izvoz svojih proizvoda.
Dijaspora poslala 15 milijardi evra
Prema podacima Narodne banke Srbije (NBS), u periodu od 2004. do 2009. godine u otadžbinu se slilo oko 15 milijardi evra u doznakama koje su naši ljudi slali iz inostranstva. Transfer tih novčanih doznaka, u periodu od 2000. godine do danas, činio je 13,7 odsto bruto domaćeg proizvoda i duplo je veći od učešća stranih direktnih investicija u proteklih deset godina. Tanjug