LONDON, Prošle sedmice na valutnim tržištima kurs evra prema dolaru skočio je na najviši nivo u šest mjeseci, jer ulagači procjenjuju da će američka centralna banka uskoro dodatno olabaviti monetarnu politiku.
Dolarov indeks, koji pokazuje vrijednost američke u odnosu na šest najvažnijih svjetskih valuta, pao je prošle sedmice 1,54 odsto, na 78,06 bodova, najniži nivo od januara.
U cijelom septembru taj je indeks izgubio više od pet odsto, što je njegov najveći mjesečni pad od maja prošle godine. Pritom je prema evropskoj valuti dolar prošle sedmice oslabio 2,14 odsto, pa je kurs evra skočio na 1,3780 dolara, najviši nivo od polovice marta.
U odnosu na japansku valutu, cijena dolara pala je 1,19 odsto, na 83,20 jena. Evro je, ojačao prema japanskoj valuti za 1,01 odsto, pa je njegov kurs dostigao 114,75 jena.
Američku valutu pritisnuli su novi negativni podaci iz privrede SAD-a, koji su učvrstili očekivanja da se američka centralna banka Fed sprema ponovno uvesti mjere kvantitativnog popuštanja monetarne politike kako bi podržala privredu. Špekulacije u vezi s Fedovom spremnošću da preduzme takve mjere pojačane su nakon dva razočaravajuća izvještaja u utorak, koja su pokazala pad cijena nekretnina i povjerenja potrošača.
“Nakon Fedove nedavne najave da je spreman ubrizgati dodatne poticaje američkoj privredi na valutnim je tržištima još uvijek prisutna sklonost prodaji dolara”, tumači Vassili Serebriakov iz Wells Fargo banke. Pritisak na dolar posljedica je, takođe, izjave bivšeg savjetnika kineske centralne banke da je devalvacija američke valute možda neizbježna. Washington, pritišće Kinu da dopusti jačanje kineske valute.
U međuvremenu je The Wall Street Journal saopštio da Fed razmišlja o tome da u kraćem periodu kupi daleko manje obveznica što je prvobitno planirano, te da će odluka o tome ovisiti o stanju u američkoj privredi. “Svi ti istupi ukazuju na zahuktavanje valutnog rata, pri čemu bi se istup s kineske strane mogao protumačiti kao udarac SAD-u”, kaže Chirs Turner iz ING-a.
Sa druge strane, podršku jedinstvenoj eropskoj valuti pružila je u utorak izjava člana izvršnog odbora Evropske centralne banke Juergena Starka da ta banka možda neće produžiti neke mjere podrške privredi nakon njihova isteka krajem godine. Jačanju evra pridonijeli su i signali slabljenja ovisnosti evropskih banaka o državnoj pomoći i blago popuštanje zabrinutosti u vezi s Irskom i Španijom.
Slabija od očekivane potražnja banaka za kratkoročnim zajmovima ECB-a pridonijela je popuštanju zabrinutosti u vezi sa stanjem u evropskom bankarskm sistemu nakon saopštenju da će spašavanje posrnulih banaka irske porezne obveznike koštati više od 68 milijardi dolara.
Prošle sedmice agencija Moody's snizila je rejting obveznicama irske Anglo Irish Bank, potpirivši strahovanja u vezi sa stanjem u bankarskom sektoru evrozone.
“Situacija s Anglo Irish Bankom prilično je šokirala Irsku, ali vjerodostojan plan spašavanja ograničava opasnost od novih neugodnih iznenađenja i na neki način donosi olakšanje tržištima”, kaže Philippe Waechter, analitičar u Natixis Asset Managementu. Analitičari ističu da je evro i dalje u uzlaznoj putanji jer je većina izvještaja i komentara već uračunata u kurseve. Zbog toga su tržišta smireno reagovala i na očekivanu odluku rejting agencije Moody's da snizi kreditni rejting Španiji na Aa1. Hina/pd
