BANJALUKA, Član Zajedničke komisije za odbranu i bezbjednost Dušanka Majkić upozorila je da se viškovi naoružanja u BiH šalju u pojedine fabrike namjenske industrije na uništavanje, ali se umjesto toga najveći dio prefarba i izvozi.
Majkićeva naglašava da se vrše strašne zloupotrebe u uništavanju viška naoružanja i municije.
“Ministarstvo odbrane ni na koji način nije kontrolisalo proces uništavanja oružja, što je nedopustivo jer sz bez kontrole moguće zloupotrebe i to sada imamo na sceni”, rekla je Majkićeva za “Glas Srpske”.
Ona ističe da je jedan od krivaca za to i UNDP sa kojim je Ministarstvo odbrane postiglo sporazum, te da se korupcija i kriminal dešavaju u sprezi između ove dvije institucije koje više od pet godina rade u neregulisanim odnosima.
Zamjenik predsjedavajućeg Komisije Slobodan Šaraba rekao je za “Glas” da je očigledno da se u Ministarstvu odbrane dešavaju “mutne stvari koje se proturaju mimo odluka nadležnih institucija”.
Činjenica da postoji niz nedozvoljenih poteza, pogotovo onaj o prodaji “strela” koji upućuju na to da se ne poštuju odluke koje donose nadležni organi i da se uništavanja viškova naoružanja i municije zloupotrebljava.
“Očigledno je da ono što se treba uništiti, ne biva uništeno nego se izvozi u neke treće zemlje”, kaže Šaraba.
On ističe da će na idućoj sjednici Komisije pokrenuti pitanje odgovornosti nadležnih i zatražiti odgovore na sva ta pitanja.
Izvoz oružja iz BiH počeo je kada su za uništavanje viška naoružanja angažovane fabrike namjenske industrije u Federaciji BiH /FBiH/ poput “Pretisa”, “Unisa”, “Binasa” i “Vitezita”, koje su istovremeno dobile dozvole za njegov izvoz, piše “Glas Srpske”.
“Da postoji jasna sprega u kriminalu između uništavanja viška naoružanja i izvoza najbolje svjedoče dokumenta po kojima je jasno da je u cijeli lanac upetljano i Ministarstvo odbrane BiH, Oružane snage i pojedini zvaničnici koji su ili za novac ili iz neznanja olako davali dozvole za izvoz oružja”, saznaje ovaj list.
Kako se navodi, riječ je o unosnom poslu što potvrđuje i podatak da je samo tokom 2007. godine u posebnom registru u Ministarstvu trgovine i ekonomskih odnosa BiH registrovano 31 pravno i fizičko lice za spoljnotrgovinski promet oružja i vojne opreme, sa deset stalnih i 21 privremenom registracijom. Dozvole su im izdate na period od jedne godine.
Samo u toj godini izdato je 387 dozvola od čega je 180 za izvoz oružja i vojne opreme, 138 dozvola za uvoz, 29 dozvola za uvoz proizvoda dvostruke namjene, dvanaest dozvola za privremeni izvoz oružja i vojne opreme, 23 dozvole za izvoz proizvoda dvostruke namjene, dvije dozvole za ponovni izvoz oružja i vojne opreme, jedna dozvola za promet oružja i vojne opreme i po jedna dozvola za privremeni izvoz, odnosno uvoz proizvoda dvostruke namjene.
Ukupna vrijednost robe prema izdatim dozvolama za izvoz, uvoz, privremeni uvoz i izvoz oružja, vojne opreme i oružja dvostruke namjene na osnovu profaktura koje su dostavljene uz zahtjeve za dobijanje dozvola, iznosila je 60.385.103 evra.
Ukupna vrijednost izvoza prema dozvolama izdatim u 2007. godini na osnovu profaktura koje su dostavljene uz zahtjev za dobijanje dozvola iznosila je 38 miliona evra.
U svemu tome, kako se navodi, nije poznato da li je oružje i vojna oprema zaista proizvođeno u preduzećima za koja su dozvole izdavane ili je riječ o višku naoružanja koje je trebalo da bude uništeno pa umjesto toga farbano, prepakivano i izvoženo.
Upravo zbog toga, kako je ranije pisao “Glas Srpske”, u pojedinim preduzećima koja su angažovana na uništavanju viškova oružja istragu sprovodi SIPA.
U 2007. godini izdato je 180 izvoznih dozvola za 41 zemlju, a među zemljama u koje je vršen izvoz su Avganistan, Albanija, Gruzija, Jordan, Kuvajt, Libija, Litvanija, Moldavija, Malezija, Saudijska Arabija, Turska, Ukrajina, Vijetnam i druge zemlje.
“Da izvoz oružja i vojne opreme nije jenjavao ni tokom 2008. godine govore i saglasnosti koje je lično potpisivao ministar odbrane BiH Selmo Cikotić”, piše banjalučki list.
Prema dokumentaciji koja je u posjedu “Glasa Srpske”, Cikotić je u januaru 2008. godine dao saglasnost “Pretisu” iz Vogošće da izveze 30.010 tromblonskih mina za poluautomatske puške za Bangladeš, a za Filipine 5 542 haubička metka, dok je u maju iste godine potpisao saglasnost za izvoz 80 komada barutnih punjenja za Pakistan.
Cikotić je u oktobru 2008. godine, prema pisanju lista, dao saglasnost i za preduzeće “Igman” da izveze 1 200 000 metaka različitih kalibara preko Češke Republike za Kamerun, a za 1 000 redenika dobijena je saglasnost u avgustu da se izveze za Avganistan.
