NJUJORK, Ovogodišnji dobitnik Nobelove nagrade za ekonomiju – američki ekonomist Pol Krugmen (58) – upozorio je da će se svijet, najverovatnije, suočiti sa dugotrajnom privrednom krizom.
Krugmen je uprkos tako pesimističkoj prognozi ocijenio, poslije dobijanja prestižne međunarodne nagrade, da ipak ne treba očekivati potpuni slom globalne ekonomije.
Američki analitičari i komentatori ističu, u današnjim osvrtima na lik i djelo ovogodišnjeg dobitnika Nobelove nagrade za ekonomiju, da je Krugmen već nekoliko godina bio jedan od glavnih kandidata za dobijanje tog priznanja.
Nobelovac Krugmen je u svojim najznačajnijim djelima nastojao, kako piše “Njujork tajmsa”, da razjasni zbog čega neke zemlje, u poređenju sa drugim državama, imaju prednost u robnoj razmjeni.
Krugmen je široj javnosti postao poznat još 1979. Tada je kao 26 – godišnjak objavio već čuveni članak, na svega deset strana, o značaju konkurencije u međunarodnoj trgovini.
Osim toga, on je izmijenio klasičnu teoriju u međunarodnoj podeli rada koja je važila još od 19. veka, ocijenivši da preduzeća dobijaju maksimalan prihod ukoliko se specijalizuju za određeni tip proizvoda i izrađuju ga u velikim količinama.
U svom teorijskom pristupu, Krugmen je izgradio model u kome je pokušao da objedini nastojanje proizvođača da maksimalno uvećaju proizvodnju istovrsne produkcije, kao i želju potrošača da imaju pristup raznovrsnim robama.
U stručnim krugovima se navodi da je ovogodišnju Nobelovu nagradu za ekonomiju dobio “žestok kritičar savremene američke privrede.”
Mnogi eksperti, naime, Krugmena svrstavaju u grupu neokenzijanaca – pristalica “oca moderne makroekonomije” – slavnog britanskog ekonomiste, Džona Majnarda Kejnza.
Krugmen je dobio Nobelovu nagradu ne samo za važan teoretski doprinos, kao autor oko 20 knjiga i 200 analiza i rasprava o situaciji u međunarodnoj trgovini i finansijama, već i kao angažovani kolumnista uticajnog američkog dnevnika “Njujork tajms”, na čijim stranicama se redovno oglašava već osam godina.
Kada je u ponedeljka, oko podneva, u Stokholmu saopšteno da je Krugmen dobio Nobelovu nagradu za ekonomiju, vlade širom svijeta su upravo objavile da će na spašavanje posrnulih banaka i drugih finansijskih organizacija uložiti oko dva biliona evra, u pokušaju da nacionalizacijom privatnih finansijskih i drugih organizacija spasu dosadašnji model liberalnog kapitalizma od potpune propasti.
Poznat kao oštar kritičar ekonomske politike sadašnje američke administracije i uopšte “krutog” liberalističkog privrednog modela, Krugmen se još krajem prošle decenije pročuo zbog upornog suprotstavljanja “novoj ekonomiji”, u kojoj su primat dobile finansijske transakcije, a ne realna proizvodnja.
On je kritikovao način vođenja valutne politike u istočnoj i jugoistočnoj Aziji, uoči izbijanja velike finansijske krize u tom dijelu svijeta, 1997. godine.
Nekoliko mjeseci uoči finansijskog sloma u Rusiji, tokom avgusta 1998. godine, predvidio je šta će se dogoditi, upozorivši na “neodrživu valutnu politiku” koju je u to vrijeme vodila vlada u Moskvi.
Krugmen je za teoretski rad 1991. godine dobio prestižnu nagradu koju dodeljuje Udruženje američkih ekonomista.
Analitičari smatraju da je Krugmen sada jedan od najuticajnijih i najuglednijih svjetskih ekonomista. Profesor je međunarodne ekonomije na Univerzitetu u Prinstonu.
I Krugmen upozorava na mogućnu globalnu recesiju
