Šipovo: Zarobljeni grad ili bajka na pet rijeka

27.09.2024. / 12:01

ŠIPOVO – Bajka na pet rijeka je sinonim za Šipovo, a prvi čovjek ove opštine ostaće upamćen po tome kada je prije dvije godine izjavio „Tih pet rijeka teče bez veze i niko od njih koristi nema“, aludirajući na male hidroelektrane o kojima se pričalo prije dvije godine, koje bi bile u okviru „Elektroprivrede RS“.

FOTO:Šipovo online

Krajem avgusta ove godine u Šipovu su mještani i aktivisti potpisivali peticiju kojom žele da zaustave gradnju male hidroelektrane na Plivi, koja je u privatnom vlasništvu.

Ne žele da im se uništi priroda koja ima veliki turistički potencijal, kojim bi uspjeli da unaprijede opštinu, ali i da sačuvaju rijeke.

Međutim, apsurd je da opština bogata vodom i s toliko rijeka nema funkcionalno vodosnabdijevanje, posebno u selima. Građani se žale, ali konkretnih pomaka u rješenju ovog problema nema. U Šipovu vodovod je izgrađen prije 50 godina. Cijevi kroz koje teče voda za piće su azbestno betonske. Danas, opšte je poznato da je azbest jako štetan za zdravlje. Ovog ljeta na dva seoska izvora voda je neispravna.

Problem vode nije od juče, ali bi trebalo da je problem koji pod hitno treba da se sanira. Ipak, to nije prioritet za rukovodstvo opštine Šipovo. Novca ima, ali se netransparentno i sumnjivo troši, objavio je Impuls portal.

Kredit na kredit

Početkom 2020. godine opština Šipovo se zadužila za 5 miliona maraka za narednih deset godina po stopi ne većoj od 3,9 posto i grejs periodom od dvije godine.

Od ukupno pet miliona, naveli su tada, da će 2,4 miliona biti potrošeno kako bi se platio dug za finansiranje kapitalnih investicija po kreditu iz 2018. godine od 1,8 miliona KM te refinansiranje duga za izgradnju sportske dvorane od skoro pola miliona maraka. S druge strane, najveći dio preostalog novca će biti utrošen za asfaltiranje i rekonstrukciju puteva i to 2,2 miliona KM.

Uvidom u javne nabavke opštine Šipovo za 4 godine preko 3 miliona maraka uloženo je u asfaltiranje puteva. Samo jedna firma, „Mrkonjić putevi“ je na ovim tenderima prolazila. Uslovi tendera su takvi da eliminišu konkurenciju, naime asfaltna baza mora biti do 50 km od mjesta gdje se izvode radovi.

Ono što nije jasno ni mještanima Šipova je šta se konkretno toliko asfaltira.

Zanimljivo je da je tako asfaltiran i put koji je dobio ime po načelniku Milanu Kovaču. Pored table na kojoj piše  “put Milana Kovača”, postoji i mermerna ploča u kojoj je uklesano „Ovaj asfaltni put se napravi za vrijeme načelnika opštine Šipovo Milana Kovača“.

U međuvremenu, građani Šipova nisu imali nekakvih realnih benefita od kredita. Još su im prošle godine na sva poskupljenja poskupile i komunalne usluge. Tako preduzeće koje je 2022. bilo u gubitku ove godine posluje bez problema. A gubitke su stvorila nerealna zapošljavanja u upravi u ovom javnom preduzeću. Dakle, građani Šipova plaćaju nepotrebno gomilanje radnika u upravi komunalnog, dok istovremeno Dom zdravlja kuburi s nedostatkom medicinskog osoblja. Prije petnaest godina, u Domu zdravlja Šipovo, bilo je 10 ljekara opšte prakse, sada ih je samo dva.

Još prošle godine, najavljena je izgradnja nove policijske stanice. To je zajednički projekat Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske i opštine vrijedan oko 800.000 KM.

„Vrijednost projekta je oko 800 000 KM. Opština je sufinansijer, 330.000 KM je obezbijeđeno preko Investiciono-razvojnog fonda Republike Srpske, a drugi dio će obezbijediti MUP Republike Srpske“, naveo je tada za medije Kovač.

U međuvremenu, policija se preselila u zgradu starog komunalnog preduzeća, koja je sada u privatnom vlasništvu. Još uvijek nikakvi radovi nisu počeli. Plaćaju kiriju, a nema ni u naznakama kad će se srušiti ova i praviti nova stanica, piše Impuls portal.

Za sada, opština je dala 18 hiljada maraka uglavnom za tehničku dokumentaciju za izgradnju nove policijske stanice.

U aprilu ove godine, na prijedlog načelnika Šipova, skupšina ove opštine izglasala je odluku o novom kreditnom zaduženju od 5 miliona KM, dok će vratiti 7 miliona KM. Kao i sa zadnjim kreditom, ovaj kredit s rokom otplate od 10 godina će djelimično biti iskorišten za refinansiranje postojećih kreditnih obaveza, a ostatak za kapitalne investicije.

Šumsko gazdinstvo “Gorica“ kao nepresušan izvor novca pojedincima

Najveći izvor finansiranja opštine je renta od šumskog gazdinstva „Gorica“, koja je oko million maraka godišnje.

Kako smo već pisali, u drugoj polovini 2021. godine i tokom cijele 2022. godine desila se neviđena organizovana pljačka trupaca na teritoriji opštine Šipovo, gdje je pokradena polovina šumskog bogatstva ove opštine.

U Udruženju drvoprerađivača „Vitorog“ tvrde Šumskim gazdinstvom „Gorica“  vladaju SNSD-ov načelnik Šipova Milan Kovač i njegov sestrić Simo Zečević te da su u tom periodu njihove privatne firme „Drvna industrija Šipovo“ (DIŠ) i „Fabrika ambalaže Šipovo“ (FAŠ) dobile više od pedeset posto posječenih trupaca u šumama Šipova.

Prema pisanju Žurnala, ovo gazdinstvo je u 2021. godini poslovalo s gubitkom od 161.316 KM.

Iste godine, Kovačevo preduzeće „DIŠ“ je u 2021. godini ostvarilo prihod od 3.449.127 KM, a sestrićeva firma „FAŠ-“ ostvarila je prihod od ogromnih 13.780.797 KM.

Zbog svega toga podnesena je i krivična prijava protiv direktora Šumskog gazdinstva “Gorica” iz Šipova i još dvojice rukovodilaca ovog preduzeća. Impuls je pisao o tome 2023. godine, iako Tužilaštvo nije potvrdilo niti negiralo učešće načelnika Kovača u prijavi, izvori Impulsa su naveli da tužilaštvo raspolaže dokazima i o učešću Kovača.

“Ova kriminalna grupa ljudi je imala političku podršku i zaštitu od aktuelnog načelnika opštine Šipovo Milana Kovača, preko njegovog sestrića Sime Zečevića direktora „Faš-a“ d. o. o. Šipovo i Gruje Malinovića, odbornika u SO Šipovo i vlasnika firme „Malinović company“ d. o. o.”, tvrde naši izvori, navodeći da pomenute firme koje se bave drvopreradom koriste 60 % godišnjeg etata ŠG “Gorica”. Ovi podaci navode se i u krivičnoj prijavi koja je u našem posjedu.

Porodično zaposlenje i minimalac kod načelnika

I dok većina Šipovljana radi za minimalac, a dobar dio radi u Njemačkoj, Sloveniji i Hrvatskoj, porodično zapošljavanje u javnim ustanovama u Šipovu zaposjela je bliža i dalja porodica načelnika.

Portal e-Trafika prošle godine je pisao o nepotizmu u ovoj opštini. Najmanje petoro članova užeporodice Milana Kovača zaposleno je bez konkursa i uz najgrublja kršenja Zakona u lokalnoj upravi i njenim organizacijama i institucijama, od kada je osvojio mandat načelnika opštine Šipovo kao kandidat SNSD-a.

Pored toga što je rodbina načelnika zaposlena u javnim preduzećima, ovaj načelnik je i najveći poslodavac u ovoj lokalnoj zajednici.

Prema pisanju Capitala načelnik Šipova Milan Kovač posjeduje više preduzeća, a lani je najbolje poslovala firma „Drvo-emdex Šipovo“, čiji je zvanični vlasnik Kovačevo preduzeće „Drvna industrija Šipovo“.

„Drvo-emdex“ je lani zaradio 20.241 KM, dok su im prihodi iznosili 2,4 miliona maraka.

S gubitkom su poslovala i druga dva preduzeća načelnika Šipova Milana Kovača, te je tako njegova firma „DI Šipovo“ lani bila u minusu 132.902 KM, a prihodi su im iznosili 3,2 miliona maraka.

Preduzeće „Emdex“ iz Šipova, također u Kovačevom vlasništvu, poslovalo je lani s gubitkom od 39.394 KM, dok prema zvaničnim finansijskim izvještajima uopšte nisu imali prihoda.

Revizori su još prošle godine pisali u izvještaju za 2022. da firma “Drvna industrije Šipovo” koja je u vlasništvu načelnika ne isplaćuje redovno plate i doprinose radnicima. Ali Ministarstvo finansija Republike Srpske je sredinom 2021. godine donijelo rješenje o odgodi plaćanja poreskog duga ovom preduzeću na period od 60 mjeseci. Dug s kamatama je tada bio 192.608 KM, a posljednja rata po tom sporazumu bi trebalo da bude plaćena u junu 2026. godine.

Ova sad već uhodana šema u Republici Srpskoj, što veći dug to manja obaveza da se plati, pokazuje nefer odnos koji vlada u ovom bh. entitetu u svim sferama.

Šipovljani kažu da je Šipovo zarobljen grad. Na nedavnom potpisivanju peticije za spas rijeke Plive nekoliko puta su ponavljali da bi devedeset posto građana potpisalo ovu peticiji da se ne boje odmazde. Kako kažu, ovdje se gleda i prati i ko s kim pije kafu. MISBIH