MOSKVA, Ruska centralna banka (RCB) investirala je do početka ove godine oko 101 milijardu dolara, ili približno 21 odsto raspoloživih zlatno-deviznih rezervi zemlje, u američke hipotekarne hartije, objavljeno je u Moskvi.
Analitičari ocjenjuju da sam čin ulaganja ogromnih dolarskih sredstava u strane hipotekarne vrjednosne hartije nije sporan, ali da bi opasnost mogla da proistekne iz veličine tih investicija.
U godišnjem izveštaju RCB se navodi da je ta centralna banka lani uvećala nivo ulaganja u hipotekarne instrumente američkih investicionih kompanija – “Fani me”, “Fredi mek” i “Federal houm loun bank” – za oko dva i po puta u odnosu na prethodnu godinu.
Načelnik analitičkog odeljenja ruske Vnještorgbanke Nikolaj Kaščev smatra da nema razloga za preteranu brigu zbog ulaganja u rizične američke hartije.
Kaščev vjeruje da RCB može lijepo i da zaradi u biznisu s američkim hipotekarnim instrumentima, iako priznaje da postoji i poslovni rizik zbog ulaganja u takve hartije od vrijednosti.
On smatra da rukovodstvo RCB ima dovoljno vremena za “manevrisanje”, putem povlačenja, ukoliko to okolnosti budu zahtjevale, sredstava s vrlo rizičnog hipotekarnog tržišta i ulaganja u druge hartije od vrijednosti.
Mišljenje Kaščeva djeli i analitičar moskovske investicione grupe “Kapital” Mihail Pak. On ističe da je RCB na američkom tržištu kapitala uložila svoja sredstva ne u obične akcije kompanija, već u papire finansijskih grupacija koje mogu računati na podršku američke države, što snižava poslovni rizik.
“Mi za sad ne vidimo negativne posljedice takvih ulaganja”, rekao je Pak, uz napomenuo da bi njegovo mišljenje bilo drugačije da je RCB investirala, naprimjer, u hartije američkih kompanija čije su akcije prošle godine izgubile oko 50 do 60 odsto vrijednosti.
Potpuno različito mišljenje od dvojice eksperata ima poznati ruski ekonomist Sergej Glazjev. On smatra da je RCB tokom proteklih nekoliko godina, masovno ulažući u američke državne obveznice i druge papire od vrijednosti, izgubila 25 do 30 milijardi dolara.
Glazjev tvrdi da je navedena dolarska suma izgubljena ne samo zbog sloma američkog hipotekarnog tržišta, već i zbog naglog obezvređivanja kursa dolara.
Prema mišljenju tog ekonomiste, RCB bi potpuno trebalo da se odrekne “privezanosti” rublje za dolar i da napravi sopstvenu valutnu zonu, u kojoj bi rublja bila vodeća regionalna novčana jednica.
Takva uloga rublje bi Rusiji donjele ogromnu finansijsko-ekonomsku korist, smatra Glazjev i stoga savjetuje vladi i rukovodiocima RCB da hitno, u vođenju valutne i monetarne politike, naprave zaokret i znatno veća slobodna sredstva ulože u domaće razvojne infrastrukturne i druge projekte.
Većina drugih ruskih analitičara je takođe sklona kritičkim opaskama na račun RCB, zbog toga što se ta centralna banka odlučila da “više od trećine jaja stavi u jednu korpu”, što je aluzija na preteran nivo ulaganja u američke hipotekarne hartije od vrijednosti.