BUDIMPEŠTA – Prošle nedelje MOL i Janaf sproveli su nekoliko zajedničkih testova na Jadranskom naftovodu, ali najnoviji rezultati još uvek ne potvrđuju da će naftovod biti u stanju da isporuči dovoljne količine sirove nafte u Mađarsku i Slovačku koja dolazi preko Jadranskog mora na duži rok. Tokom testiranja, cjevovod nije bio u stanju da radi sa dovoljnim kapacitetom više od 1-2 sata u bilo kom trenutku.
Pre testa, strane su se složile da postepeno povećavaju pritisak i broj pumpi tokom transporta, kako bi se postigao maksimalni transportni kapacitet i održava ga za vrijeme trajanja testa.
Cilj je bio da se zajednički utvrdi da li sistem može stabilno raditi na maksimalnom kapacitetu tokom dužeg vremenskog perioda.
“Međutim, neposredno prije samog testa, hrvatski partner nas je obavijestio da maksimalne performanse mogu održavati samo jedan sat, nakon čega je potrebno smanjiti pritisak. Ovo značajno odstupa od prethodno dogovorenog plana i otežava objektivnu procjenu rezultata testa. Zatim, jedva 30 minuta nakon početka testa, hrvatska partnerska kompanija zaustavila je transport, navodeći kao razlog nestanak struje, a sistem je bio van funkcije više od sat vremena. Prekidi su se nastavili i nakon restarta, jer je došlo do pada pritiska tokom transporta na hrvatskoj strani, a hrvatski partner je zatražio od MOL-a da smanji pritisak u naftovodu, nakon čega je hrvatska dionica mogla raditi samo na niskom pritisku i smanjenoj efikasnosti“, saopšteno je iz MOL Grupe.
MOL i Janaf već duže vrijeme ispituju kapacitete hrvatskog dijela naftovoda. Manji testovi su sprovedeni ranije, a ovog septembra je počeo sveobuhvatan, višemesečni ciklus testiranja, tokom kojeg se transportuju velike količine sirove nafte. Cilj je da se utvrdi koliko nafte južni put može transportovati stabilno i dugoročno.
“Naglašavamo da Jadranski naftovod ima veoma važnu ulogu u snabdevanju Centralne Evrope. Međutim, da bi on preuzeo značajniju ulogu od sadašnjeg, pomoćnog, prvo je potrebno jasno utvrditi stanje hrvatskog dijela naftovoda i koje su njegove stvarne mogućnosti, kao i ono što je potrebno da bi se moglo transportovati do 40.000 tona sirove nafte dnevno, tokom cele godine“, navodi se u saopštenju.
Govoreći o značaju naftovoda podsjećaju da je prije izbijanja rata uloženo 170 miliona američkih dolara u razvoj alternativne, južne infrastrukture i smanjenje jednostrane zavisnosti od istočnog pravca.
“Od 2022. godine dodatno smo uložili nekoliko stotina miliona dolara u diverzifikaciju snabdijevanja sirovom naftom, ali tranzicija nije samo pitanje rafinerijske tehnologije: potrebno je imati jasnu sliku o stanju Jadranskog naftovoda i njegovim mogućnostima. Da bi južni pravac bio u potpunosti funkcionalan, hrvatski dio cjevovoda mora da postigne transportni kapacitet od 40.000 tona sirove nafte dnevno, odnosno 14 miliona tona godišnje. Takav iznos je neophodan za bezbjednost regiona, uključujući i potrebu za održavanjem rafinerija i strateških rezervi sirove nafte u pogođenim zemljama. Kompanija stoji iza svoje pozicije: potrebna su joj dva komercijalno konkurentna i tehnički potpuno funkcionalna naftovoda, koji mogu pouzdano da snabdevaju potrebne količine za snabdevanje regiona“, zaključuju iz MOL Grupe.